Summary
Samenvatting Internationaal Publiekrecht P3
- Course
- Institution
- Book
Dit is de complete samenvatting van Internationaal Publiekrecht van de P3. Ik zou dit leren samen met de uitwerkingen van je huiswerk en de kennisclips.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
samenvattingkopen1
Content preview
Internationaal publiekrecht P3:Hoofdstuk 1:
Paragraaf 1
Internationaal recht: het recht tussen staten onderling.
Staten maken afspraken met elkaar en voelen zich verplicht om die na te komen.
Binnen het nationale recht creëert de soevereine overheid wetten en regels voor burgers op het
eigen grondgebied.
Binnen het internationale recht gelden regels die staten waardevol vinden om daadwerkelijk na te
komen, zoals verdragen en internationaal gewoonterecht.
Het publiek of openbaar gezag bedenkt regelgeving om internationale problemen zoals
grensoverschrijdende milieuvervuiling of terrorisme het hoofd te bieden.
Internationaal privaatrecht richt zich met name op geschillen tussen natuurlijke personen en/of
rechtspersonen onderling.
We hebben te maken met internationaal privaatrecht als in een privaatrechtelijke situatie sprake is
van verbinding tussen twee of meer landen. Dat is bijvoorbeeld het geval als men via het internet in
het buitenland een product koopt.
Staten maken zelf internationaal privaatrecht om dit soort problemen op te lossen.
Eigenlijk hebben we hier niet te maken met internationaal recht zoals hiervoor beschreven, maar
met nationaal recht. Staten kunnen namelijk zelf bepalen welke regels van internationaal
privaatrecht ze maken. Nederland kan dus regels maken waarin staat welke rechter bevoegd is om
een zaak van internationaal privaatrecht te behandelen en welk nationale recht in dat geval van
toepassing is.
De afwezigheid van een internationaal systeem van handhaven is kenmerkend voor de internationale
rechtsorde. Het ontbreken van een centraal systeem van handhaven is kenmerkend voor de
internationale rechtsorde.
Het ontbreken van een centraal systeem van uitvoerende, wetgevende en handhavende macht in het
internationaal systeem heeft als gevolg dat er niet een centraal orgaan is aan te wijzen dat wetten of
regels maakt.
In een nationaal systeem legt de overheid sancties op bij het overtreden van een rechtsregel.
In de internationale gemeenschap leven staten de regels na die uit onderlinge afspraken
voortvloeien, omdat ze die belangrijk en waardevol vinden.
Hierdoor zijn de onderlinge betrekkingen of relaties tussen staten belangrijk.
De handhaving van internationale rechtsregels ligt bij de staten zelf.
Soms wordt dit door een internationale organisatie gedaan, zoals de VN. Een van de hoofdorganen
hiervan is de Veiligheidsraad. Hiervan zijn 15 landen lid, vijf permanenten en tien tijdelijke. Deze raad
kan besluiten nemen die VN-lidstaten binden en dit orgaan kan ook de naleving van zijn besluiten
afdwingen.
2
, De EU kan dit ook sancties op leggen aan haar lidstaten als die hun verplichtingen niet nakomen. Dit
kan op eigen initiatief of op initiatief van staten zelf.
Dus hoewel een centraal mondiaal systeem van uitvoerende, wetgevende en handhavende macht in
de internationale rechtsorde ontbreekt, hebben staten toch regels vastgesteld in bijvoorbeeld
verdragen. Die behoren tot (de bronnen van) het recht.
Zoals we hiervoor hebben gezien, hebben staten sommige internationale organisaties de
bevoegdheid gegeven om besluiten te nemen waarover de staten hebben vastgesteld dat zij zich aan
die besluiten gebonden achten. Ook dat zijn bronnen van het recht.
Paragraaf 2
Vaak worden afspraken tussen staten schriftelijk vastgelegd in overeenkomsten, die we verdragen
noemen.
Ook internationale organisaties kunnen verdragen sluiten. Een bijzondere internationale organisatie
is de Europese Unie.
Door het over en weer sluiten van verdragen ontstaat een kader waarbinnen het internationale recht
wordt ontwikkeld en zijn bestaan vindt.
Er is sprake van een horizontale werking in het internationaal recht.
Uit de bovenstaande werking blijkt al min of meer dat staten juridisch gelijk aan elkaar zijn.
Ze zijn zelfstandig bevoegd om rechtsbetrekkingen met elkaar aan te gaan. Met andere woorden
staten zijn soeverein. Dit woord is afkomstig van het Latijnse superanus of suprema potestas en
betekent letterlijk hoogste macht of hoogste gezag.
Als een staat zelfstandig bevoegd is om zijn eigen beslissingen te nemen, toont hij hiermee zijn
soevereiniteit.
Dat kan een staat niet alleen doen om wetten voor het eigen grondgebied te maken, maar ook door
verdragen te sluiten met andere soevereine staten.
Een andere wijze om soevereiniteit kenbaar te maken, is de rechtsmacht of jurisdictie van een staat.
Hierdoor kan een staat regels stellen of handhaven op het eigen grondgebied ten aanzien van zijn
burgers. Dit betekent dat Nederland geen regels kan handhaven in het buitenland.
Het gevolg van het decentrale karakter van de internationale rechtsorde en de soevereine en
juridische gelijkheid van staten is, dat staten geen hogere macht boven zich hoeven te dulden.
Hier zijn wel uitzonderingen op, zoals de bindende besluiten van de VN-Veiligheidsraad en de
sancties van de EU, maar dat is niet de regel.
Staten hebben hier echter zelf, soeverein voor gekozen en kunnen hier ook op terugkomen.
Omdat staten soeverein zijn op het eigen grondgebied, willen ze ook dat die soevereiniteit door
andere staten wordt erkend en dus is het niet meer dan logisch dat staten vreedzaam naast elkaar
willen bestaan.
Dit wordt ook wel vreedzame co-existentie genoemd.
Het is niet de bedoeling dat staten zich met elkaars binnenlandse aangelegenheden bemoeien.
2
, Hoewel staten soeverein zijn ten opzichte van elkaar, is er in de praktijk ook sprake van onderlinge
afhankelijkheid.
Staten hebben elkaar nodig om afspraken met elkaar te maken over bijvoorbeeld
grensoverschrijdende milieuproblemen.
Staten zijn in toenemende mate afhankelijk of interdependent van elkaar.
Grensoverschrijdende kwesties zoals milieu of terrorisme kan een staat niet alleen oplossen. Om
deze kwesties aan te pakken, moeten staten met elkaar samenwerken.
Dit kan op regionale of mondiale basis plaatsvinden door alleen verdragen met elkaar te sluiten of
door veel vergaander met elkaar samen te werken door bijvoorbeeld een internationale organisatie
als de Europese Unie.
Paragraaf 3
Monisme: Bij dit systeem dan maakt het internationaal recht automatisch deel uit van de nationale
rechtsorde. Omzetting van internationaal recht naar nationaal niveau via een speciale wet is dan niet
nodig.
Dualisme: Bij dit systeem dan maakt het internationaal recht niet automatisch deel uit van de
nationale rechtsorde. Omzetting van internationaal recht naar nationaal niveau via een speciale wet
is dan nodig.
Het gevolg hiervan voor personen vinden we terug in artikel 93 van de Grondwet:
‘Bepalingen van verdragen en van besluiten van volkenrechtelijke organisaties, die naar haar inhoud
eenieder kunnen verbinden, hebben verbindende kracht nadat zij zijn bekendgemaakt.’
Dit betekent dat mensen zich aan bepaalde regels van verdragen en van besluiten van internationale
organisaties moeten houden of er rechten aan kunnen ontlenen, maar pas nadat de Nederlandse
regering die heeft bekendgemaakt door publicatie in het Tractatenblad. Nederland hoeft voor deze
regels dus niet een aparte Nederlandse wet te maken, zoals veel andere landen wel doen.
In Nederland werken dus niet alle verdragsregels rechtstreeks door. Alleen als ze eenieder
verbindend zijn en als ze bekend zijn gemaakt. Hetzelfde geldt voor volkenrechtelijke besluiten.
Ook dan moet het gaan om eenieder verbindende bepalingen die zijn bekend gemaakt door
publicatie in het Tractatenblad.
Vandaar dat we in Nederland spreken van een gematigd monistisch stelsel.
Het internationale gewoonterecht bindt staten wel tegenover elkaar, maar natuurlijke personen of
rechtspersonen kunnen er geen beroep op doen.
Om dat laatste mogelijk te maken, zullen deze bepalingen eerst moeten worden omgezet naar
Nederlands recht: dualistisch dus.
De doorwerking van eenieder verbindende verdragsbepalingen in de Nederlandse rechtsorde werd
door de Hoge Raad vastgesteld in het Grenstractaat van Aken uit 1919.
Eenieder verbindende bepaling: Dat zijn regels waaruit duidelijk een recht of plicht, een moeten
handelen of een nalaten kan worden afgeleid.
2
, Het is uiteindelijk de rechter die bepaalt of een regel waarop iemand zich beroept daadwerkelijk
iedereen bindt.
Binnen de nationale rechtsorde kan een beroep worden gedaan op een internationaalrechtelijke
bepaling uit bijvoorbeeld een verdrag.
Artikel 94 GW: ‘Binnen het Koninkrijk geldende wettelijke voorschriften vinden geen toepassing,
indien deze toepassing niet verenigbaar is met eenieder verbindende bepalingen van verdragen en
van besluiten van volkenrechtelijke organisaties.’
Als gevolg van deze regel hebben de hiervoor genoemde eenieder verbindende bepalingen voorrang
op onze nationale regels als die nationale regels in strijd zijn met de internationale regel.
Als een regel niet eenieder verbindend is, dan zal de rechter een beroep daarop afkeuren en dan
heeft deze regel evenmin voorrang op de Nederlandse regels die afwijken van deze regel.
Artikel 120 GW: Op basis van dit artikel mag een Nederlandse rechter verdragen niet toetsen aan de
Nederlandse grondwet.
Het parlement heeft ook te maken met internationaal recht, op grond van artikel 91 GW.
Dit laatste artikel bepaalt dat: ‘Het Koninkrijk niet aan verdragen wordt gebonden en deze worden
niet opgezegd zonder voorafgaande goedkeuring van de Staten-Generaal.
De wet bepaalt de gevallen waarin geen goedkeuring is vereist. ‘Het parlement dient ook
toestemming te geven voor een oorlogsverklaring, zie hiervoor artikel 96 van de grondwet.
Tevens dient het parlement op grond van artikel 100 lid 1 van de Grondwet worden ingelicht over de
inzet van Nederlandse militairen in het buitenland.
Hoofdstuk 2
Paragraaf 1
Rechtssubjecten: Zelfstandigen dragers van rechten en plichten.
Met andere woorden alle actoren die rechtsbevoegdheid bezitten.
In het nationale recht kennen we natuurlijke personen en rechtspersonen als rechtssubjecten. Ook in
het internationale recht hebben we te maken met rechtspersoonlijkheid, want ook daar kunnen
actoren alleen aanspraak maken op rechten of aangesproken worden op plichten als zij
rechtspersoonlijkheid bezitten.
Paragraaf 2
Criteria om te kunnen spreken van een staat:
Grondgebied
Bevolking
Een regering oefent er effectief het hoogste gezag uit: soevereiniteit
Grondgebied:
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvattingkopen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now