Inleiding tot het Economisch Recht: samenvatting (1e blauw/wit boek)
59 views 0 purchase
Course
Inleiding Tot Economisch Recht
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Book
Inleiding tot het economisch recht
Dit document is een samenvatting van het boek 'Inleiding tot het Economisch Recht' van Veerle Colaert, meerbepaald van 'Boek 1: Recht en rechtstaat' tot en met 'Boek 2: Beginselen van burgerlijk recht' (Denk dat dit het hele boek is, maar ben niet zeker). Hoofdstukken die door ons (HIRB jaar ) niet...
DEEL 1: INLEIDING TOT HET RECHT
Boek 1. Recht en rechtstaat
Hoofdstuk 1: Het begrip recht
Afdeling 1: Inleiding
1) Wat is recht
- Recht = geheel van regels dat uiterlijke menselijke gedraging regelt, die in
bepaalde maatschappij door bevoegd orgaan worden opgelegd en
waarvan naleving afdwingbaar is
o Normen: wat mag, moet, verboden is
o Uitwendig gedrag
o Maartschappelijk fenomeen: gebonden aan bepaald politiek en
sociaal systeem en evolueren mee
o Uitgevaardigd door bevoegd orgaan
o Handhaving en sancties
o Onderscheid met andere normsystemen
2) Objectief en subjectief recht
- Objectief recht (law)
o Geheel van regels dat uiterlijke gedraging v mensen in maatschappij
regelt en afgedwongen wordt door overheid
- Subjectief recht (right)
o Door (objectief) recht beschermde aanspraken op andermans
gedrag
o Recht vanuit het individu bekijken
objectief recht regelt menselijk gedrag, ten voordele anderen, die
aanspraken kunnen maken op opgelegd gedrag, die aanspraken zijn
subjectieve rechten
Afdeling 2: Enkele begrippen in het objectief recht
1) Positief recht
- Recht dat op bepaald tijdstip en bepaalde plaats geldt
- Soms gebruikt als recht hoe men zou willen in toekomst
2) Gemeen recht en bijzonder recht
- Verschillende regels op één en dezelfde situatie van toepassing Soms
conflicten
- Algemene regel (gemeen recht)
- Bijzondere regel (bijzonder recht)
- Bijzondere regels voorrang
= Relatieve begrippen
- Privaatrecht: burgerlijk recht = gemeen recht, ondernemingsrecht =
bijzonder recht
3) Formeel en materieel recht
- Materieel recht = eigenlijke gedragsvoorschriften
- Formeel of procedureel recht = om eigenlijke gedragsvoorschriften af te
dwingen
o Hoe via gerechtelijke weg rechtsregels afgedwongen
o Procedure van toepassing en handhaving van materiële recht
- Meeste rechtstakken hebben formele en materiële tak
4) Aanvullend recht, (gewoon) dwingend recht en dwingend recht van openbare
orde
1. Regels van AANVULLEND RECHT
o Van toepassing als partijen niets anders zijn overeengekomen
o Vrij van af te wijken
o Nuttig: men hoeft niet alle details zelf uit te werken
Modeloplossing
, o Privaatrecht (private belangen burgers): uitgangspunt dat
bepalingen van aanvullend recht zijn
o Publiekrecht (verhoudingen burgers en overheid): uitgangspunt dat
regels van dwingend recht zijn
2. Regels van DWINGEND RECHT
o Niet volledige vrijheid om zelf volledige inhoud contracten te
bepalen
o Bepaalde groep of partij extra beschermen (huurders, werknemers,
consumenten,…)
Beschermen particuliere belangen
o Kan men niet van afwijken
3. Regels van (dwingend recht van) OPENBARE ORDE
o Regels die in privaatrecht juridische grondslagen vastleggen van
ethische, economische, sociale, maatschappelijke orde
o Beschermen algemeen belang en overstijgen particuliere belang
o Regels die goede zeden raken (fatsoensnorm): evolutief gegeven
4. Het onderscheid
o Bewoordingen
o Dwingend karakter:
Ongeacht andersluidende bedingen
Op straffe van nietigheid
Andersluidende bedingen worden voor niet-geschreven
gehouden
…
Hoofdstuk 2: De indelingen van het objectief recht
- Enkel afdeling 1, 9, 10, 11 en 13 lezen als achtergrond
Hoofdstuk 3: De rechtsstaat
- Enkel lezen als achtergrond
Hoofdstuk 4: De bronnen van het recht
- Rechtsregels onderscheiden zich van anderen door afdwingbaar karakter
- Niet inhoud, maar herkomst bepalend om karakter van rechtsregel te
geven
Afdeling 1: De wet
- Materiële wet: elke algemene rechtsregels met onpersoonlijk karakter
o Van wie ze uitgaan speelt geen rol: federale wetgevende macht,
uitvoerende macht of regionale overheden
- Formele wet: elke beslissing van wetgevende macht
Afdeling 2: Het gewoonterecht
- Gevestigde gebruiken die door rechtsgenoten als bindende rechtsregels
worden beschouwd
- Bindende kracht door traditie
- Belang neemt af
Afdeling 3: De algemene rechtsbeginselen
- Ongeschreven gedragsregels, die als binden beschouw worden
- Basisprincipes van onze rechtsorde: rechters die deze beginselen
formuleren als aanvulling
Afdeling 4: De rechtspraak
- Geheel van uitspraken van rechtscolleges waarbij rechtsgeschillen worden
beslecht
- Rechterlijke beslissingen: belangrijke bron van recht
Afdeling 5: De rechtsleer
- Artikelen, boeken, commentaren door juristen geschreven
, - Niet binden, maar kunnen rechtspraak beïnvloeden of wetgever inspireren
Hoofdstuk 5: De oorsprong van wetgeving
Afdeling 1: Inleiding
- Hoe komt wetgeving tot stand
Afdeling 2: Federale wetgeving
1) Grondwet
- Geheel rechtsregels die bijzonder gezag genieten
- Strakkere regels dan gewone wetten
2) Formele wetten
- Beslissingen van wetgevende macht
- Federaal niveau: drie instellingen werken aan totstandkoming wetgeving
o Kamer volksvertegenwoordigers
o Senaat Parlemen
o Koning t
- 3 procedures mogelijk afhankelijk van betrokken materie
o Volledig bicamerale materies (art. 77 Gw.)
o Optioneel bicamerale materies (art. 78 Gw.)
o Monocamerale materies
3) Koninklijke en ministeriële besluiten
- Koninklijk besluit = Koning stelt algemene maatregel of individuele
overheidshandeling
o Materiële wetten: reglementaire besluiten met algemene
draagwijdte
- Ministeriële besluiten = Minister stelt algemene bestuurlijke maatregel of
individuele overheidshandeling
Afdeling 3: Regionale wetgeving
- Enkel lezen als achtergrond
Afdeling 4: Supranationale wetgeving
1) Inleiding
- Steeds meer rechtsregels op basis van beslissingen op internationaal of
supranationaal niveau
2) Schets van de Europese rechtsorde
- Unie vandaag geregeld in twee verdragen:
o Verdrag betreffende Europese Unie (VEU): vooral constitutionele
bepalingen
o Verdrag betreffende Werking van Europese Unie (VWEU): materiële
beleidsterreinen
- Kenmerken EU
o Heeft organen (qua samenstelling en werkwijze onafhankelijk van
lidstaten)
o Kan in vele beleidsdomeinen besluiten nemen (bij
gewone/bijzondere meerderheid) Ook bindend voor lidstaten die
tegen hebben gestemd
o Arresten van Hof van Justitie en Gericht zijn bindend
o Verdrag en besluiten van Unie kunnen rechten en plichten doen
ontstaan voor particulieren
- Bepalingen van unierecht directe werking als ze voldoen aan volgende
voorwaarden
o Bepaling is duidelijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gilcoopmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
