Freud: Es- uber ich- ich Gardner: 9 talenten
Erikson: 8 fasen levensloop Piaget: Fasen van baby’s
Bronfenbrenner: micro/macrosysteem Kohlberg: 3 niveaus moreel redeneren
Riesman: Traditie, innerlijk. Ik- en wij- cultuur
Pubertas: betekent ‘huwbaar’ en pubes betekent ‘geslachtsrijp’. Dit is vroege adolescentie.
Adolescentia: werd in het oude Rome de leeftijdsfase van zeventien tot dertig jaar aangeduid.
Begin van de adolescentie: afscheiding van hormonen die geslachtsklieren beïnvloeden.
Het einde van de adolescentie: neemt verantwoordelijkheid voor zichzelf en voor anderen.
Vroege adolescentie/puberteit (10-15) Psychoseksueel, lichamelijke groei en losmakingsproces.
Midden adolescentie (15-18) Experimenteren met nieuwe keuzemogelijkheden.
Late adolescentie (18-22/25) Verplichtingen aangaan.
Ontwikkeling van hersenen: Hoe meer neutronen in onze hersenen gebruikt worden, hoe talrijker en
efficiënter de verbindingen ertussen worden.
Sturm und drang: Het komt voort uit genetisch bepaalde biologische veranderingen aan het begin
van de adolescentie. Het is verwacht dat ze onstabiel en onevenwichtig manifesteren vanwege de
snelle lichamelijke en hormonale veranderingen.
Sociaal-culturele ontwikkeling: In andere culturen vertonen adolescenten weinig onvoorspelbaar en
onevenwichtig gedrag, dat komt doordat kinderen in daar eerder verantwoordelijkheid krijgen, meer
door de gemeenschap opgevoed worden en dat seksualiteit minder omgeven is met taboes.
De biologische factor (nature): Je lichaam veranderd. Neurologisch en hormonaal vinden er veel
veranderingen plaats, die het mogelijk maken om steeds meer zelfstandiger te gaan functioneren.
De sociale factor (nurture): Ontwikkeling in interactie met hun sociale omgeving. Ze krijgen te maken
met eisen, mogelijkheden, rollen en verwachtingen die invloed hebben op hun gedrag.
De historische factor (nature en nurture): De omstandigheden waarin adolescenten opgroeien,
veranderen door de tijd. (Sinds de anticonceptiepil is seksualiteit onder jongeren sterk veranderd.)
Bijzonderheden uit de individuele levensgeschiedenis (nature en nurture): Ingrijpende
consequenties zoals bijvoorbeeld de dood van een ouder kan effect hebben op je adolescentiefase.
Persoonlijkheid: Een patroon van psychische en gedragskenmerken dat stabiel bij een persoon valt
waar te nemen. Dit bepaalt hoe je je gedraagt, hoe je denkt en waardoor je gemotiveerd wordt.
De Big five:
1. Extraversie (op de omgeving gericht vs. naar binnen gericht):
2. Altruisme (meegaand vs. dominant)
3. Zorgvuldigheid (Ordelijk vs. wanordelijk)
4. Emotionele stabiliteit (rust vs. onrust)
5. Openheid voor ervaring/ideeën (vernieuwend vs. behoudend)
Freud: Dit model zegt dat persoonlijkheid een dynamische structuur is, die gevormd wordt door;
Es (Het): Meest bepalende kracht van persoonlijkheid. Bestaat uit biologische driften (bijv.
levensdrift), met als afgeleiden seksuele lust en agressie. Deze streven naar bevrediging. Als mensen
puur hierop Gebaseerd zouden leven, houden ze geen rekening met personen, waarden of situaties.
1
, Uber Ich (Boven-Ik): Het is cultureel van aard. Het geweten wordt gevormd door het eigen maken
van geboden en verboden van mensen in jouw omgeving. Het Ik-Ideaal ontstaat door verinnerlijking
van wat je als goed hebt leren kennen en wat je zou willen zijn.
Ich (Ik): Staat voor waarneming, bewustzijn en verstand. Het reguleert impulsen uit het Es, Uber Ich
en de buitenwereld volgens het realiteitsprincipe. Om aanvaardbaar gedrag te creeeren bemiddelt
het twee krachten en maakt die tot een samenhangende en acceptabele persoonlijkheid.
Afweermechanismen: ‘hulpjes’ van het ego om angst en bedreiging het hoofd te bieden instinct.
Projectie: Je schrijft je onaangename en ongewenste eigenschappen aan een ander toe.
Identificatie: Als de angst voor iets te groot is, kun je jezelf met de angst vereenzelvigen.
Verdringing: Pijnlijke zaken uit het verleden worden onbewust gemaakt, dus vergeten.
Sublimatie: Onaanvaardbare aggresieve of seksuele driftuitingen worden omgezet in cultureel
acceptabele uitingen zoals, sport, muziek of schilderen.
Identiteit: Het constante in je persoonlijkheid. Er zit een kennisaspect aan, maar heeft ook te maken
met een gevoel over jezelf. (bijvoorbeeld; afkomst, familie, ervaringen, overtuigingen en
eigenaardigheden die ons maken tot wie we zijn.)
4 aspecten die van invloed zijn op het gevoel van identiteit.
Besef van continuïteit: Je doet veel nieuwe ervaringen op en er komen meer nieuwe situaties en
hogere verwachtingen. Als je hiermee om leert gaan, leidt dat tot het gevoel dat je voor jezelf
iemand blijft, en niet voor een ander of je omgeving.
Besef van herkenning en erkenning: De de invloed van de sociale omgeving op de identiteits-
ontwikkeling. Je ervaart dat jouw omgeving jou herkent als een persoon met een eigen levenstijl
herkent en erkent. Het kan pijnlijk zijn als iemand in jou niet herkent in de rol die jij voor jezelf ziet.
Besef van innerlijke vrijheid in afhankelijkheid: Ze moeten achter eigen mogelijkheden en
beperkingen komen. Confrontatie met jezelf kan bijvoorbeeld leiden tot een gevoel van
machteloosheid, agressie of minderwaardigheid.
Besef van vrijheid: Hoe afhankelijk ben je van je omgeving. De vrije ruimte in je hoofd, ondanks
beperkingen. Dit besef kan alleen ontstaan wanneer je je eigen beperkingen en mogelijkheden
accepteerd.
Erikson’s Epigenitisch principe: Alle delen vormen een uiteindelijk een functionerend geheel.
Het goed doen: Goed preseteren in de zin dat iemand vooruitgang boekt, nieuwe vaardigheden en
kennis opdoet, wanneer iemand zelfstandig begint te leven.
Erikson: De 8 fasen van het levensloopschema:
Hoop, afhankelijk Wilskracht, Doelgerichtheid, Bekwaamheid, Trouw, Liefde, seksuele Zorgen voor jezelf Wijsheid, betekenis
zijn van iemand individu, Rollen worden leergierig, minder Persoonlijkheid ontdekkingtocht, en anderen. van leven,
ontdekken, duidelijk (j/m, fantasie, ontwikkeling, emotionele Vormen en leiden Wanhoop, wrok
publiekelijk ouders) veel voorbereiden op lichamelijke betrokkenheid. van de volgende
gestraft worden experimenteren toekomst veranderingen generatie.
Vertrouwen vs Autonomie vs Initiatief vs schuld Handvaardigheid Identiteit vs Intimiteit vs Generativiteit vs Integriteit vs
wantrouwen schaamte, vs minderwaard- identiteits- isolement stagnatie wanhoop
twijfel igheid verwarring
1 2 3 4 5 6 7 8
Negatieve identiteit: Een reactie op het niet kunnen voldoen aan een beeld dat gecreerd is
doorjezelf of je omgeving. Je sluit je af van het ideaalbeeld en doet als reactie het tegenovergestelde.
Dit biedt meer zekerheid dan vechten voor niet-haalbare normen.
Kunstmatige identiteit: Dient om een gevoel van identiteitsverwarring tegen te gaan. Je zoekt
aansluiting bij een groep die zich vijandig opstelt tegenover de omgeving. Je levert je eigen ideen,
bindingen en mogelijkheden in en krijgt daarvoor zekerheid en een bijbehorende identiteit terug.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller CosetteUnique. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.38. You're not tied to anything after your purchase.