In deze samenvatting worden bijna alle hoofdstukken en paragrafen van het boek behandeld, die hoofdstukken en paragrafen die behandeld, kan je zien in de beschrijving of in de voorbeeldpagina's (inhoud). In de samenvatting wordt soms verwezen naar een pagina in het boek omdat dit moeilijk samen te ...
Inhoud
Algemene economie...............................................................................................................................1
Hoofdstuk 1........................................................................................................................................3
1.1 Externe bedrijfsomgeving.........................................................................................................3
1.2 Het centrale economische probleem........................................................................................3
1.3 Produceren en consumeren......................................................................................................3
1.4 Economische wetenschappen..................................................................................................4
Hoofdstuk 2 Vraag..............................................................................................................................5
2.1 Vraagbepalende factor.............................................................................................................5
2.2 Behoefte...................................................................................................................................5
2.3 Prijs...........................................................................................................................................6
2.4 Prijzen van andere goederen....................................................................................................7
2.5 Inkomen....................................................................................................................................7
Hoofdstuk 3............................................................................................................................................7
3.3 Productie en kosten..................................................................................................................7
3.4 Aanbod op lange termijn..........................................................................................................8
3.5 Opbrengsten en winst...............................................................................................................9
Hoofdstuk 4 Markten.............................................................................................................................9
4.1 Marktstructuren.......................................................................................................................9
4.2 Volkomen concurrentie..........................................................................................................10
4.3 Monopolie..............................................................................................................................10
4.4 Oligopolie................................................................................................................................11
4.5 Prijsdiscriminatie en prijsdifferentiatie...................................................................................12
4.6 Monopolistische concurrentie................................................................................................12
Hoofdstuk 5 Overheidsingrijpen in markten.........................................................................................12
5.1 Marktfalen..............................................................................................................................12
5.2 Externe effecten.....................................................................................................................13
5.3 De overheid als producent......................................................................................................14
5.4 Ingrijpen in marktgedrag........................................................................................................15
5.5 Overheidsingrijpen in de inkomensverdeling.........................................................................15
5.6 Overheidsfinanciën.................................................................................................................17
5.7 Overheidsfalen........................................................................................................................18
Hoofdstuk 6 Productie en bestedingen................................................................................................19
, 6.1 Productie....................................................................................................................................19
6.2 Toegevoegde waarde, productie en inkomen............................................................................20
6.3 Bestedingen................................................................................................................................21
Hoofdstuk 8 Groei en conjunctuur.......................................................................................................23
8.1 Economische groei op lange termijn...........................................................................................23
8.2 Conjunctuurcyclus......................................................................................................................24
8.4 Investeringen en de conjunctuurcyclus......................................................................................25
8.5 Conjunctuurgevoeligheid van bedrijfstakken.............................................................................26
Hoofdstuk 9 Arbeidsmarkt en macro-economisch overheidsbeleid.....................................................27
9.1 Doelstellingen van macro-economisch beleid............................................................................27
9.2 Duurzame economische groei....................................................................................................27
9.3 Arbeidsmarkt..............................................................................................................................28
9.4 Loonvorming op de arbeidsmarkt...............................................................................................29
9.5 Werkloosheid..............................................................................................................................30
9.6 Arbeidsmarktbeleid en macro-economisch beleid.....................................................................31
Hoofdstuk 11........................................................................................................................................32
11.2 Vrijhandel.................................................................................................................................32
11.3 Protectie...................................................................................................................................33
11.6 Mondiale economische samenwerking....................................................................................34
Hoofdstuk 12........................................................................................................................................35
12.3 Valutamarkt..............................................................................................................................35
,Hoofdstuk 1
1.1 Externe bedrijfsomgeving
Er zijn 2 soorten omgevingsfactoren die het reilen en zeilen van ondernemingen beïnvloeden. De
macro-omgeving omvat de omgevingsfactoren die grote invloed op de ondernemingsresultaten
uitoefenen, maar die de onderneming zelf niet of nauwelijks kan beïnvloeden. De directe omgeving
bestaat uit de partijen op de in- en verkoopmarkten waarmee de onderneming dagelijks zakendoet.
1.2 Het centrale economische probleem
Schaarste = steeds opnieuw stellen consumenten, bedrijven en overheidsinstellingen vast dat ze
onvoldoende middelen hebben om al hun behoeften en doelen te realiseren. De middelen in de
vorm van geld, tijd en productiemiddelen zijn alternatief wendbaar (voor verschillende doelen
bruikbaar). Als deze worden ingezet, kan je ze niet meer voor iets anders gebruiken.
Elke keuze brengt dus kosten met zich mee in de vorm van de opbrengsten van het beste niet
gekozen alternatief. De gemiste opbrengsten heten alternatieve kosten/ opportunity costs.
Het feit dat middelen schaars en alternatief aanwendbaar zijn, dwingt dus tot kiezen. Kiezen tussen
verschillende gebruiksmogelijkheden van schaarse middelen houdt in dat mensen de kosten en
opbrengsten van elke mogelijkheid tegen elkaar afwegen.
Welvaart = geeft de mate aan waarin consumenten met behulp van schaarse, alternatief wendbare
middelen in hun behoeften kunnen voorzien. Welvaar wordt vaak gelijkgesteld aan de waarde van de
goederen en diensten die in een land worden geproduceerd, het zogenoemde bruto binnenlands
product (bbp).
Het kenmerk van vrije goederen is dat zij onbeperkt ter beschikking staan, waardoor het gebruik
ervan geen keuzeprobleem met zich meebrengt. Zoals zonlicht.
1.3 Produceren en consumeren
Voor productie zijn productiemiddelen nodig. Deze worden productiefactoren genoemd:
1. Arbeid: dit bestaat uit de tijd en inspanning die mensen besteden aan de productie van
goederen of diensten
2. Kapitaal: alle geproduceerde middelen die je voor de productie van andere goederen en
diensten kunt gebruiken.
3. Natuur: alle natuurlijke hulpbronnen, zoals lucht, water, grond en delfstoffen
4. Ondernemerschap: de organisatie van het productieproces in ondernemingen.
Voor arbeid ontvangen consumenten loon, voor kapitaal rente, voor natuur huur en pacht en voor
ondernemerschap winst. Deze beloningen vormen samen het zogenoemde primaire inkomen. Dit is
een inkomen waar een tegenprestatie tegenover staat.
De manier waarop de afstemming van productie en consumptie in een land is georganiseerd wordt
de economische orde genoemd. Doel van elke economische orde is het zo goed mogelijk voorzien in
de behoeften van de consumenten. 5 kernvragen moeten hiertoe worden beantwoord:
1. Wie moet er produceren?
2. Wat moet er geproduceerd worden? Het gaat hierom effectiviteit van de productie
3. Hoe moet er geproduceerd worden? Het gaat hierom efficiëntie van de productie
4. Waar vindt de productie plaats?
5. Voor wie moet er geproduceerd worden?
, Er zijn 2 manieren om deze vragen te beantwoorden. De productie kan geregeld worden met behulp
van:
1. Het budgetmechanisme
De overheid beslist welke goederen en diensten geproduceerd worden, op welke manier de
productie plaatsvindt en tegen welke prijs de goederen en diensten verkocht worden.
Onder het democratisch budgetmechanisme bepalen vertegenwoordigende lichamen als het
parlement en de gemeenteraad de omvang van de productie door vast te leggen hoeveel
geld er mag worden uitgegeven. Mensen hebben daarop invloed met de verkiezingen.
Onder het bureaucratisch budgetmechanisme bepaalt de staat de productie. Consumenten
hebben geen invloed. Dit noemen zo ook wel een planeconomie.
2. Het marktmechanisme
Onder het marktmechanisme zijn de omvang en de samenstelling van de productie
afhankelijk van de beslissingen van individuele consumenten en producenten. De wensen
van producenten en consumenten worden op markten op elkaar afgestemd voor de prijzen
van de goederen en diensten.
Alle factoren die vraag en aanbod beïnvloeden komen in prijzen tot uitdrukking.
Voorbeeld: als de vraag naar product A toeneemt ten koste van de vraag naar product B,
stijgt de prijs van A en daalt die van B. voor de producenten van A is dit een signaal om meer
productiefactoren aan te trekken. Daardoor kunnen zij hun afzet en winst vergroten. Voor de
producenten van B is de prijsdaling een signaal om minder productiefactoren te gebruiken.
In een markteconomie bepaalt het marktmechanisme voor welke goederen de productiefactoren
worden gebruikt. Dit heet de allocatie van de productiefactoren. Bij het budgetmechanisme wordt
de allocatie van de productiefactoren door de overheid bepaald. Landen hebben een gemengde
economie van beide een beetje.
1.4 Economische wetenschappen
De economische wetenschap bestudeert het economisch handelen in de maatschappij, dat wil
zeggen dat de aanpak van keuzeproblemen. Economisch handelen houdt de manier in waarop
consumenten, producenten en overheden omgaan met schaarse, alternatief aanwendbare middelen
om hun doelstellingen te bereiken.
Het vakgebied van de algemene economie valt in 3 delen uiteen:
1. Micro-economie = wordt bestudeerd hoe individuele consumenten en producenten met
economische keuzeproblemen omgaan.
2. Meso-economie= op bedrijfstakniveau
3. Macro-economie = gaat over vraagstukken op het niveau van een land als geheel. Dit
onderdeel bestudeert het gedrag van en de samenhang tussen zogenoemde geaggregeerde
grootheden. Voorbeelden zijn de nationale consumptie en de nationale investeringen als de
optelsom van alle individuele consumptieve bestedingen respectievelijk alle investeringen
door individuele bedrijven.
Monetaire economie en internationale economische betrekkingen zijn onderdelen van de macro-
economie die vaak afzonderlijk worden besproken. Monetaire economie gaat over de rol van geld in
de economie en besteedt daarbij aandacht aan bijv. de hoogte van de rente en de werking van
financiële markten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lobke-vanderhorst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.06. You're not tied to anything after your purchase.
