Summary
Samenvatting Sociale wetgeving
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van de lessen van prof. Wilfried Rauws. 15/20 gehaald op het mondeling examen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
pieterjan27
Content preview
Sociale wetgevingSociale wetgeving/recht
- Arbeidsrecht
= regelt diegenen die arbeid verrichten onder gezag tegen een geldige verloning die een
arbeidsovereenkomst/contract hebben gesloten
A. Arbeid in ondergeschikt verband (onder gezag)
Werknemer: heeft een contract/overeenkomst
In de privésector alleen werknemers
Ambtenaar: wordt benoemd, heeft geen contract/overeenkomst maar werkt
in een administratief rechtelijke rechtsverhouding
Vallen onder bestuursrecht (niet hier)
‘werken voor de overheid’
B. Bij publiekrechtelijke arbeidsverhouding: 2 soorten personen
Ambtenaren
Werknemers = Contractanten Vb. Gemeenten, Ministeries
C. Niet voor zelfstandigen economisch recht
- Sociale zekerheid
= een systeem van verplichte verzekeringen die gefinancierd worden door sociale
zekerheidsbijdragen voor iedereen die werkt.
A. 2 grote systemen
Voor ambtenaren
Voor werknemers
7 onderdelen
1) Bijdrageregeling
= hoeveel wie wanneer wat betaald, hoe men dit aangeeft bij de RSZ, wat de
gevolgen zijn indien niet/te laat betaald
werkgever & werkgever moeten bijdragen betalen.
Zeer aanzienlijke financiële belastingen voor ondernemingen
Minimumbijdrage voor werkgever = 25% (in praktijk nog meer)
Werknemer betaald 13,07% (berekend op loon, ook onbegrensd loon)
2) Arbeidsongevallen
= letsel dat voorkomt uit een plotselinge gebeurtenis
3) Beroepsziekte
= ziekte die voortkomt uit langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen in het
productieproces
4) Werkloosheid
= gaat over werknemers die hun baan hebben verloren
Ook over tijdelijke werkloosheid
5) Gezinsbijslagen
= kostenvergoeding voor het opvoeden van kinderen
6) Invaliditeitsverzekering & Ziekteverzekering
Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen
Ziektekostenverzekering & moederschapsuitkeringen
7) Zelfstandigen
Berekend op een geplafonneerd beroepsinkomen, niet op loon
, Gevolgen: schijnzelfstandigheid bij veelverdieners
Is beperkter (geen arbeidsongevallen-, beroeps- werkloosheidsverzekering)
Wel pensioenen, maar mager
Vb. arbeidsongeschikte werknemers hebben gedurende 1 maand recht op loon ten laste van de
werkgever. Na een maand komen deze werknemers terecht in de sociale zekerheid voor werknemers
Vb. Belgisch systeem van tijdelijke werkloosheid
Bij overmachtssituatie (vriesweer id bouw, Covid-19, …) kan men terugvallen op werkloosheids-
uitkeringen.
Sociale zekerheid <-> Sociale bijstand
= een vangnet voor mensen die niet in de sociale zekerheid terecht komen
B. Leefloon Belgen en bevoorrechte vreemdelingen
C. OCMW-steun iedereen (ook illegalen binnen bepaalde grenzen)
D. Uitkeringen aan minder validen
E. Gewaarborgde gezinsbijslag
Vb. uit huis gezet omdat men zwanger is en dus alleenstaande moeder
- Sociale bijstand behoort tot sociale zekerheid ruim gezien
- Vangnet voor de sociale zekerheid
- Grote verschillen
A. SB wordt niet gefinancierd door sociale zekerheidsbijdragen, maar door belastingen
B. Inkomenstoets = alleen voor mensen zonder inkomsten
Niet bij sociale zekerheid
Bv. wanneer de partner heel veel verdient, krijgt men wel een
werkloosheidsuitkering als men werkloos is, maar geen sociale bijstand
Geschiedenis
Vroeger: slavernij, gildewezen (middeleeuwen)
Echt ontstaan einde 19de eeuw
Heroïsche staking van het einde van de jaren 1880
Leopold ll die de sociale kwestie onderkent
Eerste stappen in het sociaal recht
Bv. wetten om de meest kwetsbare groepen (kinderen & vrouwen) te beschermen
Deze wetten bestaan nog altijd, maar zijn vernieuwd
Bv. eerste arbeidsovereenkomstenwet voor arbeiders.
Tot de Tweede Wereldoorlog schuchtere uitbouw van sociaal recht
Bv. wet op verenigingsvrijheid (voor vakbonden, studentenverenigingen, …)
Vanaf 1944-1945 is de ‘Gouden eeuw’ van ontwikkeling van het sociaal recht
De arbeid onder gezag van werknemers
- Besluitwet (1945): fundament van de huidige sociale zekerheid.
- Bedrijfsorganisatiewet (1948): over ondernemingen met > 100 werknemers
- Arbeidsreglementenwet (1965): bestaat nog, maar gewijzigd
- Loonbeschermingswet (1965): beveiligd de uitbetaling van het loon (niet over hoeveel)
- CAO-wet (1968): arbeidsvoorwaarden voor werknemers in de privésector
A. Collectieve Arbeis Overeenkomst (zowel voor werknemers als paritaire comités)
- Ontslagbeschermingswet (jaren 20): voor bedienden
- Ontslagbeschermingswet (1963): voor handelsvertegenwoordigers/handelsreiziger
, - Wijziging van arbeidsovereenkomstenwetten (1969)
Tot einde van de jaren 70
Periode met grote moeilijkheden voor het sociaal recht
Heeft te maken met aantal grote crisissen (petroleumcrisis, financiële crisis, COVID-19)
Terugslag in de bescherming
Bv. lonen werden gedeeltelijk gedesindexeerd
Bv. loonmatigingswetgeving (om werkgevers/ondernemingen te beschermen)
Gesel van de programmawetten
o Bulkwetten die vele verschillende zaken bevatten
o 100 artikelen
o Gaan snel door het parlement
o Doen afbreuk aan de juridische kwaliteit en transparantie van het systeem
Actualiteit (COVID-19)
1. Tijdelijke werkloosheid
Overmacht of economische redenen (minder vraag, enz…)
Uitkering werd opgetrokken tot 70% van begrensd loon
2. telewerk voor niet-essentiële sectoren
3. nieuwe wet inzake dataprotectie
Bv. temperatuur meten mag, maar opslaan niet
Personele Toepassingsgebied arbeidsrecht
Wie valt onder het arbeidsrecht?
- Werkgevers (voor verplichtingen)
- Werknemers (vooral beschermingen)
- Arbeidscontractanten
Niet: zelfstandigen
Soms wel van toepassing op ambtenaren en publiekelijke werknemers met beperkt aantal wetten =
gelijkgestelden
Bv. loonbeschermingswet
Bv. welzijnswet (welzijn/veiligheid op het werk)
Bv. arbeidsreglementenwet (voor iedereen met personeel behalve leger & politie)
Sociaal strafwetboek
Werkgevers die sociaalrechtelijke wetgeving niet nakomen krijgen strafsancties
‘België is een politiestaat op vlak van sociaal recht’ ~ prof
Geldt voor werkgevers & werknemers, maar ook ouders die kinderen laten werken,
publiekrechtelijke werknemers
Personen die arbeid verrichten, maar geen werknemer zijn:
Vrijwilligerswerk
o Genieten ook van aansprakelijkheidsbescherming
o Aantal beginselen uit het arbeidsrecht
, Materiele toepassingsgebied arbeidsrecht
4 onderdelen
1. Individuele arbeidsrecht
- Van toepassing op individuele arbeidsovereenkomsten
= verplichtingen van werkgever en werknemer jegens elkaar
= arbeidsovereenkomstenrecht
- Ook andere wetten die deze relatie regelen
Bv. arbeidsovereenkomstenwet (1978)
2. Collectieve arbeidsrecht
- Regelt de verhouding van werknemers (als groep) ten aanzichte van (een groep van)
werkgevers
- Bevat:
A. Ondernemingsraad
B. Preventiecomité
C. Stakingsrecht
D. Vakbonden
3. Arbeidsreglementering & individueel arbeidsrecht
- Alles wat veiligheid en welzijn van werknemers inhoud
A. Moederschapsbescherming
B. Arbeidsduurwetgeving
C. Jaarlijkse vakantie
D. Pesten op het werk
- Ingewikkeld en zeer uitgebreid
4. Handhavingsrecht
- 2 grote luiken
A. Burgerrechtelijk luik
Geschillen tussen werkgevers en werknemers met de organisatie van de
arbeidsrechtbanken
Worden in beginsel beheerst door het gerechtelijk wetboek
Aparte arbeidsrechtbanken met aparte procedures
Doorbraak: werknemers kunnen zich laten vertegenwoordigen en bijstaan
door vertegenwoordigers van de sociale organisaties.
B. Strafrechtelijk luik
Strafrechtelijke/repressieve handhaving van het sociaal recht
Algemene overkill aan strafbepalingen
Kan leiding tot administratieve geldboetes
Te vinden in het sociaal strafwetboek
Boetes lijken laag, maar volgens Wet van de Opdecimen (boete x8)
Sancties worden niet opgelegd door de strafrechtelijke rechtbank maar door
de administratie
Federale overheidsdienst voor werk, arbeid en sociaal overleg (FOD
WASO)
Kan niet autonoom geldboetes opleggen
Deze kunnen worden aangevochten (beroep aantekenen)
Dan komt dit wel bij de arbeidsrechtbank terecht
Strafrechtelijke bevoegdheid/handhaving komt terecht bij de correctionele
rechtbank
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pieterjan27. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
55628 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now