Samenvatting/begrippenlijst Biologie voor jou. Thema 3: Vertering (5 HAVO). De samenvatting bevat alle begrippen uit dit thema inclusief duidelijke plaatjes voor een betere uitleg en voorbeelden bij de begrippen.
Roze woorden: terugkomende begrippen
Oranje woorden: voorbeelden
Par 1 Voedingsstoffen
Voedingsmiddelen: Alles wat je eet of drinkt.
Voedingsstoffen: Bruikbare bestanddelen van het voedsel. Voedingsstoffen worden
opgenomen door een organisme of een cel of verteerd tot stoffen die kunnen worden
opgenomen.
Bouwstof: Sommige voedingsstoffen worden als bouwstof gebruikt voor de vorming van
organische moleculen bij voortgezette assimilatie. Deze moleculen zijn nodig voor de
vorming van (delen van) cellen en weefsels.
Brandstoffen: Voedingsstoffen die energie kunnen leveren voor de dissimilatie.
Eiwitten: Proteïne of eiwit is een stof waarvan elk molecuul is opgebouwd uit veel
aminozuureenheden.
Essentiële aminozuren: Aminozuur dat je perse via je voedsel moet binnen krijgen en niet
zelf kunt aanmaken.
Koolhydraten (sachariden): Zijn voedingsstoffen (‘’suikerketens’’) die door het lichaam als
brandstof worden gebruikt.
Voedingsvezels: Verzamelnaam voor stoffen in plantaardig voedsel, die niet door
menselijke enzymen kunnen worden afgebroken, bestaande uit de celwanden.
Vetten: Organische stoffen waarvan elk molecuul ontstaat door het binden van een
glycerolmolecuul en drie vetzuurmoleculen.
Verzadigd vetzuur: Vetzuur waarbij de C-atomen door enkele bindingen met elkaar
verbonden zijn.
Onverzadigd vetzuur: Vetzuur met minstens 1 dubbele koolstofbinding.
Essentiële vetzuren: Bepaalde onverzadigde vetzuren die niet in het lichaam kunnen
worden gemaakt uit andere organische stoffen. De vetzuren moeten in het voedsel
voorkomen.
Cholesterol: Tot de sterolen behorende vetachtige stof, die in de meeste dierlijke weefsels
en lichaamsvloeistoffen voorkomt en een bestanddeel is van dierlijke celmembranen.
Mineralen: Zouten, bouwstoffen. Bijvoorbeeld calcium en fosfor in de tussencelstof van
beenweefsel en tandbeen.
Spoorelementen: Mineralen die je slechts in geringe hoeveelheden nodig hebt.
, Vitaminen: Stof die ervoor zorgt dat men gezond blijft. Vitaminen of de voorlopers ervan,
provitamine moeten in kleine hoeveelheden in het voedsel aanwezig zijn.
Gebreksziekten: Kan ontstaan door een tekort aan vitaminen.
Par 2 Het verteringsstelsel
Verteringsproducten: Grote organische moleculen (eiwitten,koolhydraten en vetten) uit de
voedselbrij worden met behulp van enzymen afgebroken tot kleine moleculen: de
verteringproducten.
Darmperistaltiek: Het afwisselend samentrekken van kringspieren en lengtespieren in de
wand van het darmkanaal waardoor de voedselbrij wordt voortgeduwd, gekneed en
gemengd met de verteringssappen.
Verteringssappen: Worden aan de voedselbrij afgegeven door verteringsklieren en
bevatten enzymen.
Mechanische vertering: Het kauwen van voedsel met je gebit en het kneden en mengen
van de voedselbrij door de darmperistaltiek.
Chemische vertering: De bewerking van voedsel door enzymen.
Slokdarm: Verbindt de keelholte met de maag.
Maag: Tijdelijke opslagplaats van voedsel. Er zitten kringspieren bij de in en uitgang
(maagportier) die de maag kunnen sluiten. Zoutzuur (HCI) in het maagsap zorgt voor een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarissaHeijnen12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for £3.03. You're not tied to anything after your purchase.
