1. Zorgplanning rond het levenseinde
1.1 Inleiding
1.1.1 Waarover gaat het?
De zekerheden van het leven:
• Geboorte
• Ziekte en gezondheid
• Sterven
De huidige geneeskunde biedt enorm veel mogelijkheden en maakt ons leven langer.
Er is een groeiende consensus dat het verlengen van het leven niet het enige doel van
geneeskunde kan zijn.
Keuze voor comfort en waardig alternatief
• Medisch en ethisch moeilijke keuzes en beslissingen bij het levenseinde
De wetgever voorziet heel wat beslissingsmogelijkheden bij het levenseinde
• Weigeren of stopzetten van behandelingen
• Palliatieve sedatie
• Euthanasie
1.1.2 Ervaringen vanuit palliatieve zorg
• Meer behandelingen beperken vaak de kwaliteit van leven
• Je hebt 40% kans dat u aan het eind van uw leven niet meer kan zeggen wat u wenst
• Je hebt 74% kans ooit in een woon- en zorgcentrum te leven
• Levenseindebeslissingen in een palliatieve fase zijn (emotioneel) moeilijke
beslissingen
• Ook het beslissen ‘in de plaats van’ wordt door naasten vaak als emotioneel zeer
belastend ervaren
1.1.3 Hoe sterven mensen?
Kankerdiagnose
• Min of meer verwacht verloop
• Behoud van dagelijkse activiteiten tot enkele maanden vóór het sterven
• Snel toenemende beperkingen in de laatste 2 maanden
1
DOELGROEP SENIOREN
,Les 5 – zorgplanning rond het levenseinde 9-14/12
Orgaanfalen
• Periodes met geleidelijke achteruitgang
• Soms plotse hospitalisaties met herstel
• Onzekerheid wanneer patiënt zal sterven / welke aanval fataal wordt
Oude dag of dementie
• Gestadige achteruitgang in mentale en lichamelijke gezondheid
• Resulteert finaal in de dood
• Moment van overlijden zeer moeilijk in te schatten
1.1.4 Dus …
Er zijn heel wat mogelijke beslissingen bij het levenseinde.
Hoe moeilijker het moment van overlijden te voorspellen is, hoe groter het risico dat men
moet beslissen op een zeer emotioneel moment!
1.2 Levenseinde: wetgevend kader
1.2.1 Wetgevend Kader betreffende beslissingen rond het levenseinde
1. Wet op de patiënten rechten
2. Wet op de palliatieve zorg
3. Wet op de euthanasie
1.2.1.1 Wet op de patiënten rechten (2002)
Geeft recht op:
• Kwaliteitsvolle dienstverstrekking (recht op de beste zorg)
• Vrije keuze van de arts (recht op een tweede opinie)
• Inzage in het dossier
• Eerbied voor de persoonlijke levenssfeer: bepaalde gewoontes moeten gerespecteerd
worden in de mate van het mogelijke
• Klachtenbemiddeling
2
DOELGROEP SENIOREN
, Les 5 – zorgplanning rond het levenseinde 9-14/12
Geeft OOK recht op:
Informatie over diagnose en prognose in een begrijpelijke taal
• Recht op geen info als de patiënt dit wenst
• Of bij ernstig nadeel voor de betrokkene
Toestemming voor elke interventie
• Interventie opstarten
• Interventie niet opstarten
• Opgestarte interventie stopzetten
Mogelijkheid om deze weigering schriftelijk en vooraf te uiten (= negatieve wilsverklaring:
men kan geen ingrepen eisen).
Houdt ook in dat:
• Arts is verplicht de wet na te leven
• Inclusief de plicht om de weigering te respecteren (ook bij nefaste gevolgen)
• En de deontologische plicht om bezorgdheden te uiten
1.2.1.2 Wet op de palliatieve zorg
Deze wet geeft patiënten het recht op kwalitatieve palliatieve zorg.
1.2.1.2.1 Wat is palliatieve zorg?
= zorg dragen voor de kwaliteit van het leven
“Goede palliatieve zorg voegt leven toe aan de jaren in plaats van jaren aan het leven.”
Best mogelijke zorg?
Altijd voorzien in toepassing wet op patiënten rechten
Ook best mogelijke palliatieve zorg, nog bevestigd door de wet op palliatieve zorg
Definiëring: Ziek – palliatief – terminaal
Zorg bij ziekte: patiënt wordt behandeld, gericht op genezing.
Palliatieve zorg: de patiënt kan niet meer genezen, zorg is verhoogd gericht op
levenscomfort en psychosociale ondersteuning.
Terminale zorg: laatste dagen/ uren van het leven, verhoogde medicatie voor moeilijk
behandelbare symptomen.
3
DOELGROEP SENIOREN
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizadebacker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.