Hoofdstuk 1. De Klassieke Rechtvaardigingstoets (KRT)
KRT = een compromis tussen het utilitarisme van Jeremy Bentham en tussen de opvattingen van
Immanuel Kant
—> gebaseerd op de werkwijze van grondwettelijke en mensenrechtelijke hoven die zich buigen over
conflicten waarbij meerdere partijen zich op de schending van fundamentele beginselen bereoepen
- Bentham:
+ in omstandigheden waarin een afweging van de gevolgen beter is dan een beginselvastheid
- leidt soms tot intuïtief onaanvaardbare beslissingen door het feit dat er maar 1 beginsel is
- Kant:
+ morele principes zijn uiterst geschikte instrumenten om een controversiële handeling aan
te toetsen
- wereldvreemdheid —> absolute karakter van de morele beginselen
Onderscheid tussen de handeling en de maatregel: controverse en interventie
- Controverse-vraag: Wat moet ik doen?
- Heb ik de morele plicht om mij te laten vaccineren, zodat ikzelf en mensen in mijn
omgeving veilig zijn en niet ziek kunnen worden?
- Heb ik het morele recht om een joint te nuttigen?
- Interventie-vraag: In hoeverre mag een bepaalde autoriteit zich moeien?
- Kan de Belgische overheid de burgers verplichten tot het inenten van het
coronavaccin?
- Heeft de Belgische overheid om regulerend, interveniërend op te treden inzake het
jointgebruik?
- Eenzelfde persoon kan een verschillend antwoord geven over eenzelfde onderwerp
naargelang hij de controverse- of interventie-vraag beantwoord.
- Beide vragen worden beantwoord a.d.h.v. dezelfde methode, de KRT
Voorbeeldcasus: Moeder worden in de gevangenis.
- Wanneer een persoon in de gevangenis zit en ze heeft een relatie van minstens 6 maanden,
dan kan deze seks hebben met zijn partner in een ruimte voor ongestoord bezoek. Een
vrouw kan dus zwanger worden in de gevangenis. (Dit kan een vrouw zijn die veroordeeld is
voor kindermishandeling of kindermoord!) In België kan een kind tot de leeftijd van 3 jaar bij
de moeder in de gevangenis blijven. Deze moeders krijgen vaak een grotere kamer, meer
zorg …
- Wat met het lot van een kind dat in de gevangenis is geboren? Wat voor mentale gevolgen
heeft die situatie voor het kind?
- Controverse-vraag: Heb ik het moreel recht om zwanger te worden in de gevangenis?
- Interventie-vraag: In welke mate kan een autoriteit (overheid, gevangenisdirecteur,
penitentiaire arts …) anticonceptie als voorwaarde stellen voor ‘ongestoord bezoek’?
! Het gaat over de morele vraag (mag dit?), niet over de praktische vraag (hoe?) !
Soorten beginselen
- Negatief beginsel = een beginsel dat het handelen van de agent opent of begrenst
- Bv. Het schadebeginsel: je handelen is vrij, in zoverre je anderen geen schade
berokkent door jouw handelen
- Positief principe = een beginsel dat een agent dwingt tot handelen
, - Bv. Het wederkerigheidsbeginsel: als je geniet van een voordeel, dan moet je een
proportionele bijdrage leveren aan de totstandkoming of continuering van dat
voordeel
- Absoluut beginsel = een beginsel waar geen uitzonderingen op mogelijk zijn
- Bv. de visie van Kant, het recht
- Prima facie beginsel = een beginsel met een heel sterke overtuigingskracht op het eerste
gezicht (prima facie), maar dat mogelijk wel overtroffen kan worden door een ander beginsel
of waarop een uitzondering mogelijk is
- Bv. de visie van de filosofie
- Universeel beginsel = een beginsel dat geldt voor iedereen ongeacht hun culturele of sociale
context
- Contextueel beginsel = een beginsel dat enkel geldt voor personen die zich in een bepaalde
context bevinden
- Bv. afhankelijk van de culturele, sociale … context
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ZVvk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
