Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Hoe werd Europa christelijk en hoe kwam het christendom in Nederland terecht? Waardoor waren geestelijken in die periode belangrijk, terwijl men toch ook keek hoe de Germaanse tradities bleven bestaan?
5.2 Europa wordt christelijk
1. Op welke manier werd het christendom in Nederland verspreid?
In 690 vertrok een groep Engelse geestelijken (godsdienstige leiders) naar Nederland om de bewoners
tot het christendom te bekeren. Hun leider heette Willibrord. De mannen staken de Noordzee over en
begonnen in Katwijk aan hun tochten door midden- Nederland. Ze hadden van de paus de opdracht
(missie) gekregen om het christendom in Europa te verspreiden en worden daarom missionarissen
genoemd. Al eerder hadden missionarissen succes gehad in het Frankische rijk, waar de Franken zich
omstreeks 500 hadden bekeerd. Kort voor de aankomst van Willibrord was Midden-Nederland
veroverd door Pepijn, de overgrootvader van Karel de Grote. Hij gaf Willibrord toestemming voor het
missiewerk in dit gebied. Bovendien stuurde Pepijn soldaten om de missionarissen te beschermen.
Willibrord werkte vanuit Utrecht waar hij een kerk liet bouwen met stenen uit Romeinse ruïnes. Ook
op andere plekken kwamen er kerken. Willibrord werd toen door de paus tot aartsbisschop gekroond.
Dat is een leider van een groep bisschoppen. Hij probeerde ook de vele Germanen in Nederland, die
een polytheïstische godsdienst hadden te bekeren. Zo werd het christendom verspreid.
2. Hoe werd heel Europa christelijk?
Missionarissen vertelden de ‘heidenen’ dat ze na hun dood eeuwig pijn zouden lijden in de hel. Als ze
in Jezus geloofden, kregen ze na hun dood een eeuwige beloning in de hemel. De Germanen vonden
dit maar niets en wilden geen christenen worden. Als ze kans kregen vermoordden ze missionarissen.
Om dit te voorkomen trachtten de missionarissen eerst de vorsten te bekeren en die konden dan hun
onderdanen dwingen om christen te worden. Geestelijken raadden daarna de onderdanen aan om de
vorst te gehoorzamen. Dit gebeurde bijvoorbeeld nadat Karel de Grote de Friezen en Saksen had
onderworpen. Om christen te worden, moest iemand worden gedoopt. Na Nederland en Duitsland ging
de uitbreiding van het christendom verder. In 1000 was bijna heel Europa christelijk, tot Polen in het
oosten en Scandinavië en IJsland in het noorden. Mensen gingen steeds meer leven volgens de
christelijke normen en waarden. Ze gingen bijvoorbeeld moord en diefstal zien als zonden. Onder
invloed van het christendom stopten de Vikingen hun plundertochten.
3. Hoe bleven de Germaanse tradities bestaan?
Europa werd steeds meer christelijk, maar er waren nog veel Germanen die hun eigen goden bleven
vereren. Sommige elementen van de Germaanse cultuur werden vermengd met de nieuwe christelijke
cultuur. De kerk maakte de overgang naar het christendom bijvoorbeeld gemakkelijker door
christelijke feesten op Germaanse feestdagen te vieren. Pasen, het feest van Jezus’ opstanding uit de
dood, werd bijvoorbeeld gevierd tijdens het lentefeest. Kerstmis, het feest van de geboorte van Jezus,
werd gevierd op de dag van het midwinterfeest. De kerstboom is waarschijnlijk een voortzetting van
een oud gebruik bij feesten in december. Mensen versierden dan bomen met stukjes metaal en huizen
met takken van groenblijvende planten. Zo vermengden dus de christelijke en de Germaanse tradities.
4. Waardoor waren geestelijken belangrijk in de samenleving?
De kerk was georganiseerd als een piramide. Onder de paus stonden de aartsbisschoppen en daaronder
de bisschoppen. Onderaan stonden de pastoors, de lage geestelijken die de leiding hadden over
groepen gelovigen, zoals de bewoners van een dorp. Geestelijken moesten de paus gehoorzamen en
zich aan de kerkelijke regels houden. Ze mochten bijvoorbeeld niet trouwen en geen seks hebben.
De geestelijkheid (alle geestelijken) had veel invloed in de samenleving. Mensen gingen elke zondag
naar een mis (kerkdienst). De pastoor legde dan in een preek uit hoe mensen moesten leven en wat ze
wel en niet mochten volgens de kerk. Een speciale groep geestelijken waren de monniken.
Zij leefden afgescheiden van de samenleving, meestal in een klooster.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller odysseus_online. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
