100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting Memo H8: Verlichting en Revoluties $3.76
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. VWO / Gymnasium
  4.  
  5. Geschiedenis

Summary

Samenvatting Memo H8: Verlichting en Revoluties
 0 purchase
  • Course
  • Geschiedenis
  • Level
  • VWO / Gymnasium
  • Book
  • MeMo Vwo Handboek

Deze samenvatting sluit perfect aan op de historische context verlichtings ideeën en democratische revoluties. De verlichting, verlichte ideeën (en de impact hiervan op de politiek), democratische revoluties die leiden tot grondrechten voor staatsburgers, de Franse Revolutie, en de situatie van s...

[Show more]

Preview 2 out of 7  pages

Document information

  • No
  • H8.1 tm 8.4
  • April 20, 2021
  • 7
  • 2018/2019
  • Summary

Subjects

  • de verlichting
  • voltaire
  • revoluties
  • trias politica
  • vorsten
  • verlicht absolutisme
  • sociale verhoudingen
  • frederik ii
  • ancien regime
  • burgers
  • democratische revolutie
  • grondwet
  • grondrechten
  • bataafse revolutie
  • r

Connected book

book image

Book Title:

Author(s):

  • Edition:
  • ISBN:
  • Edition:

Written for

  • Secondary school
  • VWO / Gymnasium
  • Geschiedenis
  • 5
All documents for this subject (4937)

Seller

avatar-seller
maideclercq

Content preview

Hoofdstuk 8: Verlichting en revoluties

8.1 De verlichting
In de 18e eeuw geloofden veel mensen dat God directe invloed op hun leven had, rituelen
gaven de mensen een gevoel van veiligheid. Voltaire vond dit gevoel misplaatst, want voor
de werking van rituelen was geen bewijs. Hij noemde het geloof dogmatisch: iets werd
zonder bewijs aangenomen en er mocht geen kritiek op geleverd worden. Voltaire
daarentegen nam dit niet zo maar aan en zocht naar bewijzen en onderbouwde zijn
standpunten met logische redeneringen. Dit vertrouwen in het verstand (ratio) groeide al
sinds de wetenschappelijke revolutie: logisch nadenken (rationalisme) en onderzoek door
waarnemingen (empirisme) werden steeds belangrijker. De toename van het belang van de
ratio noemen we de Verlichting.

Verlichte denkers zagen opvoeding en scholing als de belangrijkste manier om de
samenleving te verbeteren en te verlossen van allerlei misvattingen. Het bekendste boek uit
deze periode is de Encyclopedie: bestond uit 27 delen, 72.000 artikelen en vele
afbeeldingen.

Verlichte denkers waren het niet perse over alles eens; overal werd kritisch over nagedacht,
veel werd onderzocht en vaak verschilde men van mening.

In de 18e eeuw groeide de kritiek op het traditionele geloof en haar dogma’s.
Verlichte denkers konden het bestaan van God maar moeilijk verenigen met het
rationalisme, dit leidde tot een hevige discussie over de plaats van het goddelijke
in de wereld. Toch bleven de meeste verlichte denkers gelovers, onderzoek zou
alleen uitwijzen hoe slim en doordacht God de natuur geschapen had, dit leidde
tot een mechanisch wereldbeeld: God had de wereld, mens en natuurwetten
geschapen, maar bemoeide zich na de schepping niet meer met de wereld (God
is dus niet perse meer een persoon) → deïsme

Behalve door rationalisme kwam het traditionele geloof ook onder druk te staan door
cultuurrelativisme → een vreemde cultuur moet je niet beoordelen op basis van je
eigen normen en waarden: alle mensen bezitten dezelfde geloofskracht maar de
uiting is veranderd in de loop van de tijd → verlichte denkers pleiten voor
religieuze tolerantie.

Verlichte denkers vonden dat koningen en de kerk religie misbruikten om het volk onwetend
en gehoorzaam te houden, dit leidde tot onvrijheid. Anderen vonden juist dat religie voor
orde in de samenleving zorgde. Wat het standpunt van de denkers ook was, ze waren het
erover eens dat religie niet de voornaamste leidraad voor het menselijk handelen moest zijn,
de mens moest zijn eigen verstand gebruiken.

Filosoof Immanuel Kant vond dat moraal en religie twee totaal verschillende zaken waren.
Moraal is volgens hem universeel, want iedereen heeft hetzelfde vermogen om rationeel na

, te denken over morele vraagstukken. Dit universele moraal houdt in: behandel een ander
niet anders dan je zelf behandeld zou willen worden. Dit idee van Kant is een belangrijke
stap richting een seculiere samenleving, waar geloof niet richtinggevend is.

Behalve over het geloof schreven verlichte denkers ook veel over de verbetering van het
bestuur van een samenleving. Uiteindelijk ontstonden drie belangrijke ideeën:
- Locke vond dat mensen van dezelfde rechten van nature hadden: recht op leven,
bezit en vrijheid. Men kan deze rechten echter alleen behouden in samenwerking met
de regering. Als de regering faalt dan hebben de burgers het recht zich te verzetten.
- Rousseau vond dat de regering niet anders is dan de uitvoering van de gezamenlijke
wil van alle burgers. Burgers kunnen hun macht altijd weer terugnemen:
volkssoevereiniteit.
- Montesquieu vond dat machtsmisbruik kan worden voorkomen door een scheiding
der machten (trias politica): wetgevende macht, uitvoerende macht en
rechtsprekende macht.

Ook de kijk op de geschiedenis veranderde tijdens de Verlichting. De toekomst zou beter
worden en de geschiedenis was dus een lang proces van vooruitgang. Primitieve volkeren
buiten Europa zaten gewoon nog in een eerdere fase, dit idee legde de basis voor het
Europees superioriteitsgevoel.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maideclercq. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

68175 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$3.76
  • (0)
Add to cart
Added