7.1 nieuwe ideeen over samenleven.
Redeneren over de samenleving.
In de17e eeuw bracht de wetenschappelijke revolutie veel nieuwe kennis over
mensen, de natuur en de wereld. veel ontdekkingen waren tot stand gekomen door
systematisch onderzoek en logisch redeneren. Rationeel optimisme was de
overtuiging dat er ratio gebruikt kon worden om zo een betere, eerlijker samenleving
kon worden ontwikkeld. Verlichte filosofen gingen vaak uit van vragen, bedachten
argumenten en mogelijke oplossingen. Ook gingen ze ervan uit dat er rechten waren
die voor alle mensen gelden, mensen zouden ook over natuurlijke rechten moeten
beschikken.
Verlichte filosofen.
Verlichte filosofen dachten op allerlei manieren na over een rechtvaardiger
samenleving.
Montesquieu: trias politica. (belangrijk dat de macht niet in handen van 1
persoon/groep was.)
Voltaire: alleen mensen met een goede opleiding konden deel uitmaken van het
bestuur.
John locke: sociaal contract. Hiermee besloten ze dat ze een politieke eenheid
waren. Vervolgens konden de mensen de bestuurders kiezen.
Rousseau: steunde sociaal contract maar volk moest altijd de hoogste macht
behouden. ( + meerderheid wint.)
Leren denken.
De franse wetenschappers Denis Diderot en Jean d’Alembert stelden een
Encyclopédie samen. Veel edelen en geestelijken waren hier niet blij mee want de
Encyclopédie bevatte veel kritiek op de voorrechten van de Kerk en de
geestelijkheid. Oproep tot verbod van het boek werkte averechts, ze werden beter
verkocht.
Verlichte vorsten.
De verlichte ideeën drongen ook door tot verschillende vorsten. De meeste van hen
hielden zich vast aan het absolutisme, de regeringsvorm van het ancien régime.
Sommige vorsten stelden zich wel open voor verlichte denkbeelden zoals Frederik
de Grote van Pruisen. Hij weest het droit divin af en vond dat hij een verantwoording
was verschuldigd aan het volk met wie hij een sociaal contract had afgesloten. Hij gaf
het volk geen inspraak in het bestuur, maar hij zorgde er wel voor dat zijn
onderdanen geloofsvrijheid kregen en dat het onderwijs werd verbeterd. Deze manier
van regeren wordt verlicht absolutisme genoemd.
, Catharina de Grote van Rusland vond verlichte ideeën over gelijkheid en vrijheid
interessant. Ze liet een grondwet schrijven. De meeste edelen waren het hier niet
mee eens omdat ze het vervelend vonden om aan dezelfde rechten en plichten te
zijn gebonden als de horigen op hun landerijen. Catharina was voor het bestuur
afhankelijk van de adel dus de grondwet verdween al snel.
7.2 slavernij in de koloniën.
De suikerplantages van Suriname.
De Engelsen wilden halverwege de 17e eeuw ook plantages opzetten, dit deden ze
onder andere in Suriname. Hier bouwden de Engelsen het in korte tijd om tot
plantagekolonie. Er werden Afrikaanse slaven gebruikt voor de plantages. In 1667
werd Suriname veroverd door een Zeeuwse kapitein, hierdoor kwamen de plantages
in handen van Zeeuwse en Hollandse kolonisten. De Staten-Generaal zorgde voor
soldaten om de plantagehouders te beschermen. Door de jaren heen ontstond er
een complexe samenleving in Suriname. Slavernij kwam in alle lagen van de
samenleving doordat vrije zwarten en mulatten ook slaven kochten.
John Stedman en Boni.
Boni was een beroemde vrijheidsstrijder in Suriname. Zijn vader was een
Nederlandse plantagehouder die zijn moeder, een slavin, zwanger had gemaakt en
daarna verstoten. Toen Boni volwassen werd leidde hij een groep marrons.
( gevluchte slaven die met regelmaat de plantages aanvielen). De Staten-Generaal
stuurde soldaten om de aanvallen te stoppen. Eén van deze soldaten was John
Stedman, hij schreef een boek over zijn belevenissen in Suriname. Zijn boek werd
belangrijk in de strijd tegen slavernij.
Anti-slavernij in beweging.
Op meerdere plekken in de wereld groeide de weerstand tegen slavenhandel en
slavernij, dit heet abolitionisme. Aan het eind van de 19e eeuw besloten enkele
koloniale grootmachten dat er een einde moest komen aan de slavenhandel en
slavernij. Slavenhandel werd verboden, afschaffing slavernij gebeurde nog niet. In
1833 besloot Groot-Brittannië de slavenhouders financieel te compenseren voor het
vrijlaten van slaven, dit was dan ook formeel het einde van de slavernij in het Britse
rijk. Nederland volgde 30 jaar later.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stienbarkmeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.61. You're not tied to anything after your purchase.