Summary
Samenvatting van hoofdstuk 10 havo 5 (Chemie)
- Course
- Level
Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 10(Boek Chemie havo 5)
[Show more]
Seller
Followmarijedeweerd
Reviews received
Content preview
Samenvatting Scheikunde hoofdstuk 10Paragraaf 10.1 aankomen of afvallen?
Via voedsel krijg je belangrijke voedingsstoffen binnen, zoals
brandstoffen en bouwstoffen. Brandstoffen heb je nodig voor energie en
bouwstoffen voor de opbouw van je lichaam. Voedingsstoffen zijn:
- Vitamines
- Mineralen
- Vetten
- Koolhydraten
- Eiwitten
De voornaamste brandstoffen zijn koolhydraten en vetten. Eiwitten en
vetten heb je nodig voor het maken van bouwstoffen. Eiwitten gebruikt je
lichaam ook om enzymen en spierweefsel te maken. Vetten heeft je
lichaam onder andere nodig voor de opbouw van celmembranen en voor
bescherming van inwendige organen.
Ons lichaam verbrandt koolhydraten en vetten. De energie die erbij
vrijkomt gebruik je voor de noodzakelijke levensprocessen zoals ademen.
Hoeveel energie je nodig hebt hangt van verschillende dingen af,
bijvoorbeeld je leeftijd.
De eenheid van energie is de joule J. Ook kom je de eenheid kcal tegen.
1,0 kJ komt overeen met 0,24 kcal.
Het valt niet altijd mee om de juiste balans te vinden tussen de
hoeveelheid voedsel en de lichamelijke activiteit.
Soms is een dieet nodig als je door een ziekte problemen hebt met de
spijsvertering van voedingsmiddelen. Bij diabetes kan het lichaam het
glucosegehalte in het bloed niet goed regelen. Het hormoon insuline regelt
de vertering van koolhydraten. Afhankelijk van het type diabetes
produceert de alvleesklier te weinig insuline of zijn de lichaamscellen er
minder gevoelig voor. Het gevolg is een te hoog glucosegehalte in het
bloed.
Iemand met glutenintolerantie kunnen geen gluten verdragen. Deze
gluten zitten in producten die granen bevatten.
Sportdranken zijn bedoeld als bron van vocht en energie tijdens en na
intensief sport. Alleen dan kun je baat hebben bij sportdranken.
Paragraaf 10.2 Koolhydraten
Koolhydraten zijn een belangrijke bron van energie voor het lichaam.
Voedingsmiddelen bevatten zowel verteerbare koolhydraten als niet-
verteerbare koolhydraten. Verteerbare koolhydraten zijn zetmeel,
mono- en disachariden. Deze koolhydraten kan ons lichaam afbreken en
opnemen. Niet-verteerbare koolhydraten bestaan vaak uit vezels. Die
heb je nodig voor een goede darmwerking.
, Koolhydraten kun je onderverdelen in
monosachariden, disachariden en
polysachariden. Glucose behoort tot de
monosachariden.
In Binas tabel 67F staan de structuurformules van koolhydraten. Het gaat
om een schematische weergave. Een aantal atomen is niet getekend.
Glucose ontstaan bij de fotosynthese in de groene delen van planten.
Daarvoor is zonlicht nodig.
CO2 (g) + 6 H2O (l) -> C6H12O6 (aq) + 6 O2
In figuur 10.7 zie je hoe twee glucosemoleculen aan elkaar kunnen
koppelen. Hierbij ontstaat een disacharide. Bij deze reactie ontstaat ook
water. Deze reactie is een voorbeeld van condensatiereactie. Dat is een
reactie waarbij twee moleculen aan elkaar koppelen onder afsplitsing van
een klein molecuul. Zie Binas tabel 67F2 voor de structuurformules van
een aantal disachariden.
Bij de spijsvertering treedt de omgekeerde reactie op. Door de hydrolyse
van bijvoorbeeld maltose ontstaat dan glucose.
In tabel 67F3 van Binas staan de structuurformules van een aantal
polysachariden. De moleculen van amylose, cellulose en glycogeen zijn
opgebouwd uit een groot aantal moleculen glucose, het zijn
macromoleculen. Amylose komt onder andere voor in zetmeel.
Koolhydraten die we uit ons voedsel
opnemen, slaat het lichaam op als
glycogeen. Glycogeen is een
energievoorraad. Polysacharide
cellulose geeft planten stevigheid.
Mensen kunnen cellulose niet
verteren. In tabel 82E staan diverse
enzymen die nodig zijn voor de spijsvertering van koolhydraten.
Je kunt op drie manieren naar spaghetti kijken:
- Op macroniveau kijk je ‘in het groot’.
- Op mesoniveau leg je de spaghetti als het ware onder een
vergrootglas (waar bestaat het uit).
- Op microniveau zoom je nog verder in. (Kijken naar de moleculen)
Dus: amylosemoleculen binden watermoleculen (micro), de zetmeelkorrels
zwellen op (meso) en de spaghetti wordt zacht (macro).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijedeweerd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now