Belangrijke personen Nationaal Denken in Europa
Op volgorde van hoorcollege.
ME = middeleeuws/middeleeuwen
EU = Europa/Europees
Auteur Informatie
Hoorcollege 1: hoofdlijnen Nationaal Denken
Joep Leerssen (1955), Nationalisme is jong/modern, maar heeft wortels in het
National Thought in Europe verleden (strijd tussen naties). + tipping point (versnelling)
(2008) rond 1800.
Zie ook HC 9
Hoorcollege 2: taal en religie
Tariq (rond het jaar 700) Stak straat van Gibraltar over en stichtte een islamitische
staat.
Keizer Karel V (1500-1558) Wilde een expeditie naar de Balkan, maar hij kon door de
reformatie zijn vorsten niet verenigen. (meer informatie
over Karel V in hoorcollege keerpunten)
Maarten Luther (1483-1546), Rond 1500 krijgt Luther o.a. dankzij drukpers (zijn ideeën
Lutheranisme, DL konden snel verspreid worden) veel steun. Ook van
sommige Duitse vorsten.
Koning Henry VIII (1491- Breekt met Rome → sticht Anglicaanse kerk
1547) van Engeland
Zie ook HC 3 en 4
Koning Lodewijk XIV (1638- Trekt Edict van Nantes in en verdrijft hugenoten.
1715) van Frankrijk
Zie ook HC 4
Koning James II (1633-1701) Van Britse troon verdreven vanwege zijn strenge
van Engeland katholicisme.
Hoorcollege 3: voorbeeldgeval Ierland
Koning Henry VIII (1491- Hij had geen vertrouwen in het feodale stelsel → wilde
1547) van Engeland Ierland koloniseren: inrichting graafschappen, aanstelling
Zie ook HC 2 en 4 ambtelijk apparaat, gebiedstoewijzing aan Engelse
kolonisten.
Daniel O’Connell (1775- 1800-1830 Geeft leiding aan mobilisering + emancipatie
1847), Ierland v/h katholieke volksdeel.
- The liberator (naar Bolivar (Bolivia) de vrijheidsstrijder) →
duidt op niet alleen religieuze strijd. (nationalistisch)
- Sprak Gallisch, maar zag het niet als onderscheidende
factor. (≠ nationalistisch)
1830-1860 toenemende spanning katholiek-protestant in
politiek → O‟Connell wil onafhankelijk land: achterban
cultureel motief, hij nog niet.
Douglas Hyde (1860-1949), Sticht tijdens Gaelic revival de Gaelic League → Ierland
Ierland ontengelsen: Keltische cultuurelementen nieuw leven in
blazen. (bv. Lessen Gallisch)
Eerste president van Ierland.
W.B. Yeats (1865-1939), Verwierf rond 1900 veel prestige door Keltische elementen
Ierland te verwerken in theater.
Hoorcollege 4: staatsdenken, koningsmacht en rijk (17e eeuw)
Koning Lodewijk XIV (1638- ME koning die moderne gedachten over staat gaat vormen
1715) van Frankrijk = vereniging van 2 denkbeelden. Maakte einde aan ME
Zie ook HC 2 denken over staat.
, - Zonnekoning: staat valt samen met zijn persoon, zijn
prestige is dat van Frankrijk.
- Beteugelde adel door ze belangrijke taken te geven.
- Gaat van tribaal denken (erfopvolgingskwesties) naar
territoriaal denken (onder invloed van Vauban)
Machiavelli (1469-1527), Fair has got nothing to do with it: koning geen morele
Italië. Il principe (1513) autoriteit. Koningschap = overleven en praktisch denken.
Il principe: je buitenlandse én binnenlandse vijanden op
afstand houden. → Hendrik VIII eerste Machiavellistische
vorst: maakte bruut einde aan interne conflicten.
Vauban (1633-1707), Vestigingsbouwer en veldheer LXIV. Genie in strategisch
Frankrijk denken over steden → projecteerde gedachte v/d stad
beschermen op FR. Voor een sterke staat: afbakenen, pré
carré.
Hoorcollege 5: de natie en de macht: verlichtingspatriottisme en democratie
(17e/18e eeuw)
Thomas Hobbes (1588- Leviathan kruisspoor 2 denkrichtingen
1679), Engeland. Leviathan - verdedigen absolute macht: mens is van nature
(1651) egoïstisch, zouden in permanente oorlog leven voor
zelfbehoud. Oercontract: gezamenlijk belang = overleven.
- maar ook moderne elementen: gaat er van uit dat
iedereen van nature gelijk is.
John Locke (1632-1704), Two treatises: contract tussen heersers en onderdanen,
Engeland. Essay concerning onderdanen hebben instemmingsrecht. (“consent of the
human understanding governed”)
(1690), Two treatises of Hobbes tegenstander Locke, die revolutie wil legitimeren:
government (1691) soms is het legitiem om vorst af te zetten.
Staat aan basis verlichting:
- de mens kan nog bijleren
- rationeel denken → mogelijkheid vooruitgang
Montesquieu (1689-1755), Liet zich inspireren door klassieken: vergeleek verval FR
Frankrijk. Considérations koninkrijk met val Rome → was op haar hoogtepunt
sur les causes de la Republiek: kracht samen bannen maakt rijk dus niet
grandeur des Romains et de sterker → machtenscheiding nodig:
leur décadence (1743), - wetgevende
L’esprit des lois (1750) - uitvoerende
Zie ook HC 6 - rechtsprekende
Eerste idee v/e rechtstaat.
Rousseau (1712-1778), Macht moest van onderop komen (volkssoevereiniteit) →
Frankrijk. Du contrat social ontwikkeling democratisch denken.
(1762) Volonté générale → informele consensus/contract
Sieyès (1748-1836), Qu’est- Zijn essay beschrijft belangrijke stap in politiek: Derde
ce que le Tiers-État ? (1789) Stand = de natie. Is alles, krijgt niets, eist iets te worden.
Koning Lodewijk XVI (1754- Koning tijdens de Franse revolutie. Fatale fout: Staten-
1793) van Frankrijk Generaal bij elkaar roepen. Wordt uiteindelijk veroordeeld
door het volk. (voor meer info zie HC keerpunten)
Mirabeau (1749-1791), De wil van het volk staat boven de wil van de koning.
Frankrijk
Hoorcollege 6: volk en cultuurverschil aan de vooravond van de Romantiek
Montesquieu (1689-1755), Verschillende landen = verschillende rechtssystemen →
Frankrijk klimaat warm/koud = andere wetten. => cultuur wordt
Zie ook HC 5 bepaald door klimaat. Nature-nurture debat.
David Hume (1711-1776), Cultuur wordt bepaald door sociale conventies. Gedrag
Schotland afstemmen als je veel tijd samen doorbrengt. (bv.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Quinty_. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.