samenvatting economie gegeven door VAN BIESEN Karine in de richting Rechtspraktijk.
Boek: Economie vandaag 2020 - ISBN: 978-94-014-6927-2
Ik leerde voor het examen enkel deze samenvatting en behaalde in 1e zit 13/20.
Alle hoofdstukken worden behandeld, maar er wordt meer gefocust op de lessen dan de leerstof in het
May 3, 2021
87
2020/2021
Summary
Subjects
consumenten
producenten
ceteris paribus
prijsvraagcurve
prijselasticiteit
concurrentie
prijsvorming
bbp
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Hogeschool Gent (HoGent)
Bachelor Rechtspraktijk
Economie
All documents for this subject (5)
1
review
By: sulenurguney • 2 year ago
Seller
Follow
rechtenstudent011
Reviews received
Content preview
ECONOMIE
openboek
INHOUD
0 inleiding...................................................................................................................................................3
0.1 het doel van de economische wetenschap.................................................................................................3
0.2 Wat is het verschil tussen welvaart en welzijn?..........................................................................................4
0.3 Soorten goederen.......................................................................................................................................5
0.4 Consumptie en productie...........................................................................................................................6
0.5 De methode................................................................................................................................................7
0.6 Ceteris paribus-clausule..............................................................................................................................8
0.7 Micro-, meso- en macro-economie............................................................................................................8
0.8 Extra begrippen: staat niet in boek.............................................................................................................8
1 de consumenten.......................................................................................................................................9
1.1 de keuze van de optimale goederencombinatie (=evenwicht van de consument).....................................9
1.2 De prijsvraagcurve (=vraagcurve).............................................................................................................11
1.3 De elasticiteit van de vraag.......................................................................................................................15
1.4 Het consumentengedrag in België............................................................................................................19
1.5 Meting van de prijzen, de consumptieprijsindex......................................................................................23
2 de producenten......................................................................................................................................27
2.1 bedrijven (niet in handboek)....................................................................................................................27
2.2 Productengedrag (niet in handboek)........................................................................................................30
2.3 De bepaling van de optimale productiegrootte........................................................................................31
2.4 Wet van de toe- en afnemende meeropbrengst......................................................................................32
2.5 Kostenverloop...........................................................................................................................................35
2.6 Het opbrengstenverloop bij volkomen concurrentie................................................................................37
2.7 De optimale productiegrootte bij volkomen concurrentie (= evenwicht van de producent)....................37
2.8 De afleiding van de aanbodcurve bij volkomen concurrentie...................................................................37
2.9 Breakevenanalyse.....................................................................................................................................39
2.10 Prijselasticiteit van het aanbod...............................................................................................................40
3 prijsvorming...........................................................................................................................................41
3.1 Markt en marktvormen............................................................................................................................41
3.2 De volkomen concurrentie.......................................................................................................................43
3.3 Onvolkomen concurrentie........................................................................................................................46
3.4 Het prijsbeleid in België............................................................................................................................49
4 macro-economische grootheden............................................................................................................51
4.1 De economische kringloop.......................................................................................................................51
4.2 De berekening van economische activiteit...............................................................................................52
4.3 Het reële en het nominale bbp.................................................................................................................54
4.4 Het bbp als maatstal voor onze nationale welvaart..................................................................................55
4.5 De nationale rekeningen...........................................................................................................................55
4.6 Macro-economische gegevens van de Belgische economie.....................................................................56
5 nationaal inkomen en werkgelegenheid.................................................................................................60
5.1 de hoogte van het nationaal inkomen......................................................................................................60
5.2 de arbeidsmarkt........................................................................................................................................65
5.3 concurrentievermogen, loonvorming en innovatie..................................................................................68
,6 Geld 71
6.1 Functies van geld......................................................................................................................................71
6.2 Betalingsverkeer vandaag.........................................................................................................................71
7 Internationale geldstromen....................................................................................................................74
7.1 Betalingsbalans.........................................................................................................................................74
8 Internationale handel.............................................................................................................................75
8.1 Internationaal handelsverkeer..................................................................................................................75
8.2 Ongebreidelde vrijhandel, of toch niet?...................................................................................................76
8.3 G20 77
8.4 Mondiale samenwerking..........................................................................................................................77
8.5 globalisering..............................................................................................................................................77
8.6 vormen van economische integratie........................................................................................................77
8.7 Brexit........................................................................................................................................................78
8.8 Ontwikkelingslanden................................................................................................................................78
8.9 SDG’s + donuteconomie...........................................................................................................................79
10 Rol van de overheid..............................................................................................................................86
10.1 overheidsfinancieën...............................................................................................................................86
10.2 TED-talk..................................................................................................................................................86
10.3 Paul de grauwe.......................................................................................................................................87
,inleiding
0 INLEIDING
Consument – producent (transactie: via prijs)
Dit is micro- economie macro economie vb.: Belgische economie
Belangrijk onderdeel in economie = werkgelegenheid
Import en export als we iets importeren gaan we daarvoor iets betalen, gaan we iets exporteren,
dan gaan we daarvoor betaald krijgen
Lessen: actualiteit bekijken + oefeningen maken
Alleen wat in de PowerPoint staat = examenleerstof
0.1 HET DOEL VAN DE ECONOMISCHE WETENSCHAP
Doel: begrippen in eigen woorden kunnen bespreken!!
Studeren (economische betekenis)
Uitgaven vb.: inschrijvingsgeld, boeken..
Overheid dekt een groot deel van je studiekosten
Economisch aspect van het handelen = KIEZEN (en wat zijn de elementen van de keuze??)
zie schema in handboek blz. 2
Keuzeprobleem = met gegeven middelen een maximale behoeftebevrediging bereiken
Economisch principe: maximale behoeftebevrediging bereiken. De mens tracht met zijn beschikbare
middelen zo te kiezen, dat hij volgens zijn schatting een maximale behoeftebevrediging bereikt
0.1.1 BEHOEFTE
= aanvoelen van een tekort en het streven dit tekort te bevredigen = subjectief karakter
Verschillende behoeften
Primaire of levensnoodzakelijke behoeften (= niet bevredigen dan ga je dood) vb.: voeding, kleding,
huisvestiging
Collectieve of gemeenschappelijke behoeften = gelijkaardig voor een groot aantal personen en
worden normaal door de gemeenschap als geheel beschouwd (onderwijs, wegen)
Individuele behoeften subjectiever (verschilt bij iedereen) = worden normaal bevredigd dankzij de
inspanningen van personen of van hun gezin (voeding, kleding)
immateriële behoeften = onderwijs, ontspanning, geneeskundige verzorging
Ex: Wat is een collectieve behoefte
0.1.2 SCHAARSE MIDDELEN
= Middelen waarover de consument beschikt om zijn verschillende behoeften te bevredigen in beperkte
mate beschikbaar
2020 - 2021 Pagina 3
,inleiding
Goederen en diensten (=middelen) die beperkt beschikbaar zijn = ECONOMISCHE OF SCHAARSE
GOEDEREN
Schaarsheid = beperktheid van ons inkomen
Schaars zeldzaam
Schaars middel = middel waarvan de verlangende hoeveelheid de beschikbare hoeveelheid zou overtreffen
indien het gratis ter beschikking stond.
Gevolg
Ontstaan waarde verschijnsel (=wij moeten er een prijs voor betalen)
Samenvatting: schaarsheid -> beperktheid van ons inkomen -> we kunnen met ons inkomen niet tegelijk
aan al onze behoeften voldoen
0.1.3 NUTTIGHEID EN KEUZEPROBLEEM
Algemeen
Goed of dienst in aanmerking voor het te bevredigen van een bepaalde behoefte. En wanneer is die
aanmerking? Het moet voor de persoon NUTTIG zijn
Goederen en diensten = nuttig (omdat ze behoeften bevredigen)
Behoeftebevrediging (nut) is niet bij iedereen hetzelfde vb.: bij het eten van frietjes
Economisch principe
Veel te veel behoeften niet allemaal bevredigen voorkeurschema opstellen afhankelijk van zijn
subjectief nut (wat vindt de persoon het belangrijkste)
Mens tracht zijn beschikbare middelen zo te kiezen maximale behoeftebevrediging bereiken
Consumentengedrag = ik zorg ervoor dat ik met mijn geld maximale behoeftebevrediging bereik
met eigen budget zoveel mogelijk plezier!!
Waar vindt die behoeftebevrediging plaats? (zie schema in handboek blz. 2)
Bedrijven/overheid = KIEZEN (voorbeelden)
Werknemer kan niet gelijktijdig in de landbouw en in de dienstensector werkzaam zijn
Een stuk grond kan meen niet gebruiken voor wegenaanleg en natuurbehoud
Economie
= de studie van het menselijk streven naar bevrediging van de behoeften met behulp van schaarse
middelen
Ik wil eten (heb honger) = behoefte -> je gaat dan eten kopen in de winkel
Je hebt verschillende soorten behoeften (zie hierboven)
0.2 WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN WELVAART EN WELZIJN?
Welvaart = rijkdom, “hebben” (cijfers van economie meten de welvaart (moeilijk), maar welzijn is nog veel
moeilijker te meten)
2020 - 2021 Pagina 4
,inleiding
Welzijn= het goed voelen, je gevoel van “welbevinden” en bevrediging van verlangens (vriendschap, liefde)
die geen beslag leggen op schaarse middelen.
België: goede welvaart maar slecht op welzijn (vb.: België heeft hoge zelfmoordcijfers)
0.3 SOORTEN GOEDEREN
Onderscheid
Vrije goederen = niet-schaarse goederen
in de natuur overvloedig aanwezig dat de
volledige behoefte van zulke goederen kan
worden bevredigd
(*) onderscheid tussen investeringsgoederen en consumptiegoederen = moeilijk
belang: gebruik (niet de aard)
(**) 3 soorten (onderverdeling binnen economische goederen)
2020 - 2021 Pagina 5
,inleiding
Zuiver individuele goederen = meeste goederen waarmee we in aanmerking
komen
Er is rivaliteit onder de consumenten
De producenten kunnen de
consumenten uitsluiten van gebruik
Voorbeeld: fiets, pintje
Als je een fiets koopt, kan niet iemand
anders ook die fiets kopen.
Als je een pintje uitdrinkt, kan niemand
anders dat pintje nog uitdrinken
Zuiver collectieve goederen = niet – rivaliserend + niet-uitsluitbaar
Voorbeeld: diensten brandweer & politie
De bescherming van de ene persoon,
hindert de bescherming niet van een
ander
De brandweer en politie zijn er voor ons
allemaal
Quasi collectieve goederen = komen voor verkoop op de markt in
aanmerking
- Individuele goederen
- Sociale/ praktische overwegingen door
de overheid aangeboden vb.:
wegennet, onderwijs (*)
(*) onderwijs
Rivalisering = het aantal leerlingen per klas is beperkt
Uitsluiting = in privéscholen krijgen alleen diegenen onderwijs die ervoor betalen
MAAR
MY ongewenst -> consumptie van onderwijs heeft een positieve invloed op de welvaart van anderen ->
overheid gaat onderwijs tegen een lage prijs aanbieden
Onderscheid tussen: collectief quasi collectief = moeilijk
Voorbeeld:
Snelwegen in Frankrijk = quasi collectief (men moet tol betalen, anders wordt men uitgesloten)
Snelwegen in België = collectief
0.4 CONSUMPTIE EN PRODUCTIE
Consumptie = aanwending van economische goederen voor niet-productieve doeleinden.
Gaat gepaard met besteding inkomen
2020 - 2021 Pagina 6
,inleiding
Productie = het scheppen of toevoegen van waarde (=nuttigheden) aan de economische goederen
Gaat gepaard met het verwerven van een inkomen
Ontstaan productie: samenwerking drie productiefactoren
Overzicht productiefactoren
Natuur = natuurlijke rijkdommen
Arbeid = alle mogelijke arbeidsprestaties (fysiek +
intellectueel)
Kapitaal = reële kapitaalgoederen
Concreet: het geheel van door mensen
geproduceerde productiemiddelen vb.:
machines, fabrieksgebouwen..
Kenmerk kapitaalgoederen: dragen indirect bij
tot de uiteindelijke behoeftebevrediging
= omwegproductie
<->
Natuur en arbeid = oorspronkelijke of primaire
productiefactoren -> afgeleide of
geproduceerde productiefactor
0.5 DE METHODE
Onderscheid
Inductieve methode Deductieve methode
= vertrekt van een groot aantal feitelijke = gaat uit van een algemeen beginsel, waaruit
gegevens. men nieuwe besluiten afleidt.
Voldoende ervaring = formuleren van
een wetmatigheid die voor alle gevallen
van toepassing is
Vaststelling in economie is vaak combinatie van beide
2020 - 2021 Pagina 7
,inleiding
0.6 CETERIS PARIBUS-CLAUSULE
= als het overige gelijk is, onder overigens gelijke omstandigheden
Concreet: men ziet een welbepaald economisch verschijnsel afhankelijk van een variabele, terwijl men alle
andere factoren waarvan het economisch verschijnsel afhankelijk is, veronderstelt als constant
alle andere factoren buiten beschouwing gelaten
0.7 MICRO-, MESO- EN MACRO-ECONOMIE
Micro = gedrag van een individueel huishouding 1 consument
Macro = alle bedrijven, alle gezinnen en alle overheidshuishoudingen
Meso = bepaalde huishoudingen vb.: alle Belgen
OPM: verschil tussen macro en meso niet altijd even duidelijk!
0.8 EXTRA BEGRIPPEN: STAAT NIET IN BOEK
Lineair = ik koop iets, ik gebruik iets en dan is dat afval (men wil daar vanaf) vb.: kleren uit Primark
Beter dan lineair = recycling economie (= product meerdere keren gebruikt en dan pas naar afval)
vb.: plastic flessen
Doelstelling: circulaire economie (=product wordt nooit afval)
Ontwerpfase van het product is zeer belangrijk = product innovatie/cradle to cradle
Platformeconomie
= deel van de economie dat betrekking heeft op alle diensten en producten die via (online) digitale
platformen worden aangeboden en verhandeld. (zelf geen investeringen doen)
Ontstaan door de opkomst van internet en e-commerce
vb.: delivero
Disruptieve economie
= wanneer nieuwe evoluties de traditionele gang van zaken verstoren (vb.: booking.com is destructief voor
traditionele hotels)
Samenvatting van wat moet je weten en wat moet je kunnen van hoofdstuk 0 bekijken blz. 10-11
Synthese oefeningen van hoofdstuk 0
Uitwerking geschreven notities
2020 - 2021 Pagina 8
,inleiding
1 DE CONSUMENTEN
1.1 DE KEUZE VAN DE OPTIMALE GOEDERENCOMBINATIE (=EVENWICHT VAN DE
CONSUMENT)
Je wil je inkomen besteden consument wordt geconfronteerd met een onbeperkt aantal goederen en
diensten hij moet kiezen (wat ga je met je geld doen?)
Wordt ook “het evenwicht van de consument” genoemd.
Keuze is afhankelijk van ( wat je gaat doen met je geld).
De preferenties
De prijzen van de goederen
Het budget
1.1.1 DE PREFERENTIES
= voorkeuren
Zijn volkomen subjectief + afhankelijk van de eigen individuele voorkeur
Economie gaat geen verklaring geven voor de voorkeur van consumenten het is voor de economie
een gegeven
Preferenties kunnen in tijd veranderen onder invloed van reclame, seizoenen, ouder worden..
Onderscheid
Sociologische factoren Psychologische factoren
= alle invloeden die te maken hebben met het = bestudeerd de consument als persoon
feit dat mensen tot een bepaalde
bevolkingsgroep behoren (dus ook de
consumenten)
Gezinssituatie/ leeftijd (met kinderen De persoonlijkheid
andere uitgaven) De levensstijl (*)
De sociale klasse (= goederen die passen De attitude
bij status, buurt of positie vb.:
smartphone)
De religie (= consumptiegoed dat mensen
niet kopen vb.: varkensvlees)
De woonplaats (platteland <-> stad)
De nationaliteit (Belgen -> bier <->
Italianen -> wijn)
(*)
Bandwagoneffect vb.: mode = mensen doen iets om erbij te horen
Mensen doen ook iets om zich te onderscheiden van anderen = snobeffect (mensen gaan zich
onderscheiden door iets duur te kopen vb.: dure wagen)
2020 - 2021 Pagina 9
, inleiding
Algemeen
= streven naar een maximale behoeftebevrediging consument gaat proberen om een zo groot mogelijk
nut te bereiken
De eerste wet van Gossen/ wet van het dalend grensnut
Concreet: naarmate men meer beschikt over een aantal eenheden van een bepaalt goed, daalt voor de
consument het nut dat de laatste eenheid aan het totale nut toevoegt.
Vb.: eerste ijsje is zeer lekker (zeer hoog grensnut/hoge behoeftebevrediging), tweede ijsje is ook nog leuk
maar minder dan eerste, derde ijsje is ook nog lekker maar nog minder, achtste ijsje is niet zo lekker.
Het totale nut van drie ijsjes is hoger dan van twee ijsjes, maar het extra nut dat het derde ijsje aan
het totale nut toevoegt, is kleiner dan het extranut dat het tweede ijsje gaf.
Nut van een goed daalt naarmate er meer eenheden komen (NIETS met aanbod, preferenties,
veranderingen)
Nut van laatst toegevoegde eenheid (synoniem) = Marginaal nut = Grensnut van een goed
!! er is ook een tweede wet van Gossen (niet kennen)
1.1.2 BUDGET EN PRIJZEN
De keuze van de consument wordt uiteraard ook beïnvloedt door zijn of haar budget en de prijzen.
= Een budgetlijn bestaat uit punten. Elk punt op de budgetlijn stelt een combinatie van een hoeveelheid
goed 1 plus een combinatie van een hoeveelheid goed 2 voor. In elk punt is het budget volledig opgebruikt.
P 16
= lijn van alle mogelijkheden
= de rechte die de combinaties van 2 goederen weergeeft die de consument met een bepaald budget kan
aanschaffen, rekening houdende met de prijzen van de goederen.
Oefeningen budgetlijn
Overlopen in boek op blz. 16 -18
P = prijs
Q = hoeveelheid
2020 - 2021 Pagina 10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtenstudent011. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.33. You're not tied to anything after your purchase.
