Summary
Samenvatting bestuursrecht jaar 1 hbo rechten
- Course
- Institution
- Book
Het is een informatieve samenvatting wat uitgebreid verteld wordt met verwijzingen naar het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Valerieva1
Content preview
Bestuursrecht begrepen samenvattingHoofdstuk 1 Algemene inleiding: wat is bestuursrecht?
1.1 Het verband tussen besturen en bestuursrecht
Een land als Nederland wordt bestuurd. Daarvoor is een bijzonder type
bestuur in het leven geroepen: het openbaar bestuur. De overheid bestaat
uit verschillende onderdelen. Gemeentelijke overheid, de provinciale
overheid en de rijksoverheid. Het begrip overheid is ruimer dan het begrip
openbaar bestuur. Het openbaar bestuur is dat deel van de overheid dat
zich bezighoudt met besturen. Ook onderdeel van overheid zijn
rechterlijke instanties ( rechtbanken, gerechtshoven en Hoge Raad). Zijn in
het leven geroepen om recht te spreken. Wetgever in formele zin
(regering en Staten generaal (Eerste Kamer en Tweede Kamer Art. 81
Gw)). Heeft als taak wetten maken. Trias politica, daarbij speelt de
scheiding van de machten een belangrijke rol.
1.1.1 Verschillende bestuursniveaus
Nederland wordt bestuurd op verschillende niveaus. We hebben openbare
besturen op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. De openbare
besturen kennen een bepaalde organisatiestructuur die op alle niveaus
terugkeert. In meeste gevallen is er een dagelijks bestuur dat
gecontroleerd worden door democratisch gekozen orgaan dat eveneens
deel uitmaakt van datzelfde openbaar bestuur. Op gemeentelijk niveau is
er een college van burgemeester en wethouders (art. 34 lid 1 Gemw). Dit
college is belast met het dagelijks bestuur (art. 160 lid 1 en onder a
Gemw). College van B&W wordt gecontroleerd door de gemeenteraad (art.
169 Gemw). De gemeenteraad wordt eens in de vier jaar gekozen door
inwoners van de desbetreffende gemeente. De gemeenteraad
vertegenwoordigt de inwoners van de gemeente (art. 7 Gemw).
Bestuursorganisatie bestaat uit meerdere onderdelen, die worden
bestuursorganen genoemd. College van B&W en gemeenteraad zijn twee
,‘bestuursorganen’ van de gemeente.
Op rijksniveau vormt de regering het (dagelijks) bestuur. Regering bestaat
uit de Koning en de ministers (art. 42 Gw). Deze ministers worden door het
(democratisch gekozen) parlement (de Eerste en de Tweede Kamer)
gecontroleerd.
College van B&W bestuurt op gemeentelijk niveau. Regering bestuurt op
landelijk niveau. College van B&W en regering maakt deel uit van de
Nederlandse openbaar bestuur. Dagelijks bestuur van een waterschap
houdt zich onder meer bezig met het onderhoud van dijken en het
beheren van beken en rivieren. Art. 10 van Waterschapswet bepaalt dat
het bestuur van een waterschap bestaat uit het algemeen bestuur, een
dagelijks bestuur en een voorzitter. Artikel 78 van de Waterschapswet
kent aan het algemeen bestuur de bevoegdheid toe om verordeningen te
maken die het nodig oordeelt voor de taken die aan het waterschap zijn
opgedragen. Wet geeft niet aan hoe er precies in een situatie gehandeld
moet worden.
1.1.2 Het openbaar bestuur behartigt het algemeen belang
Een sport- of studentenvereniging is een privaatrechtelijke rechtspersoon.
Het bestuur van deze privaatrechtelijke rechtspersoon behartigt het
privaatrechtelijk eigenbelang van deze rechtspersoon. Het openbaar
bestuur van Nederland mag geen eigen belang behartigen. Het openbaar
bestuur moet het algemeen belang behartigen.
1.2 Wat doet het openbaar bestuur ter behartiging van het algemeen
belang?
Alle verschillende bestuurslagen bij elkaar zou men de Nederlandse
, bestuursorganisatie kunnen noemen. Een gemeentebestuur behartigt
verschillende soorten belangen. Het gaat hier onder andere om
belangen in de sfeer van:
Het milieu (bijv. afvalinzameling);
De ruimtelijke ordening (bijv. het aanwijzen van gronden in de
gemeente die zijn bestemd voor wonen, landbouw en veeteelt,
recreatie en industrie);
De volkshuisvesting (bijv. het realiseren van voldoende
betaalbare huurwoningen);
Welzijn en recreatie (bijv. onderhuid en beheer van de
gemeentelijke speeltuin en het zwembad en aan het creëren van
(financiële) voorzieningen zodat iedereen de mogelijkheid heeft
om te sporten);
Cultuur (bijv. een subsidie voor de lokale harmonie);
En sociale zaken (bijv. bijstandsuitkeringen).
1.2.1 reguleren en sturen van activiteiten van burgers en het verrichten
van publieke taken
Het openbaar bestuur reguleert en stuurt met het oog op een bepaald
algemeen belang onder meer activiteiten van burgers. Van reguleren en
sturen is bijvoorbeeld sprake als het algemeen bestuur aan een
sportvereniging subsidie toekent, omdat het beoefenen van sport moet
worden bevorderd volgens de overheid met het oog op de
volksgezondheid. Daarnaast verricht het bestuur publieke taken.
Aanleggen en onderhoud van wegen, defensietaak, zijn taken waarbij het
initiatief niet aan burgers overgelaten kan worden. Wat we kunnen zien,
brandweer, repareren van de stoep, vegen van de straat.
1.2.2 Bestuursactiviteiten van het gemeentebestuur
Iedere Nederlander die hier te lande in zodanige omstandigheden verkeert
of dreigt te geraken dat hij niet over de middelen beschikt om in de
noodzakelijke kosten van het bestaan te voorzien, heeft recht op bijstand
van overheidswege. Dit recht komt in beginsel ook toe aan de rechtmatig
in Nederland verblijf houdende vreemdeling (art. 11 lid 1 en 2
Participatiewet). Het college van B&W en de gemeenteraad dragen
verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de bijstandsregels. In
Participatiewet zijn aan het college van burgemeester en wethouders
specifieke bevoegdheden toegekend met het oog op de uitvoering van die
bijstandsregels en de toekenning van bijstandsuitkeringen. Zo bestaat
voor college van B&W de bevoegdheid om de medewerking van de
bijstandsgerechtigde af te dwingen om het recht op bijstand vast te
kunnen stellen (art. 17 lid 1 en 2 Participatiewet). Op grond van die
verplichting moet de bijstandsgerechtigde alle informatie aan het college
van burgemeester en wethouders verschaffen die van invloed is op zijn
recht op uitkering.
1.2.3 Bestuursactiviteiten van het provinciebestuur
De provinciale overheid vervult vooral coördinerende en soms ook
toezichthoudende functies. Het college van gedeputeerde staten, het
dagelijks bestuur van de provincie, oefent bijvoorbeeld toezicht uit op
, gemeente. Bijvoorbeeld door de gemeentelijke begroting goed te keuren
(art. 203 Gemw). Dit gebeurt alleen als de begroting van een bepaalde
gemeente niet in evenwicht is en dit naar verwachting ook in de komende
jaren niet zal zijn. Ook op andere beleidsterreinen, zoals cultuur, verkeer
en vervoer en regionale economische ontwikkeling, vervult het
provinciebestuur taken. Gedeputeerde staten kent bijvoorbeeld
(stimulerings- en project) subsidies toe aan diverse culturele en
economische initiatieven. Speelt ook grote rol bij instandhouding van
regionale openbaar vervoer.
1.2.4 Bestuursactiviteiten op landelijk niveau
Op landelijk niveau is een instantie belast met het verlenen van
uitkeringen op grond van bepaalde socialeverzekeringswetten. Zo kan
iemand die arbeidsongeschikt raakt op grond van de Wet werk en inkomen
naar arbeidsvermogen (WIA) aanspraak maken op een
arbeidsongeschiktheidsuitkering. Verder kan op landelijk niveau gewezen
worden op de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Ook de SVB vormt een
onderdeel van het openbaar bestuur. Die verstrekt onder meer
kinderbijslag op grond van de Algemene Kinderbijslagwet (AKW).
1.2.5 Bestuursactiviteit op provinciaal niveau; autonomie en medebewind
Centraal (op landelijk niveau) en decentraal (onder meer op provinciaal en
gemeentelijk niveau). Decentrale overheden (zoals de gemeenten en
provincies) beschikken vaak over ruime en tamelijk open
bestuursbevoegdheden.
Deze bestuursbevoegdheden (van de besturen) van provincies en
gemeenten kunnen worden verdeeld in twee soorten bevoegdheden. Het
gaat dan om de volgende tweedeling:
Autonome bestuursbevoegdheden;
Bestuursbevoegdheden die op de grond van medebewind worden
uitgeoefend.
Autonome bestuursbevoegdheden ->
Artikel 124 lid 1 Gw:
‘Voor provincies en gemeenten wordt de bevoegdheid tot regeling en
bestuur inzake hun huishouding aan hun besturen overgelaten.’
De ‘autonome’ bevoegdheid houdt onder meer in dat provinciale staten en
gemeenteraden verordeningen kunnen maken op het terrein van hun
‘huishouding’, zoals de Grondwet dat noemt. Laten het over aan de
provincie.
Medebewind
Art. 124 lid 2 Gw:
‘Regeling en bestuur kunnen van de besturen van provincies en
gemeenten worden gevorderd bij of krachtens de wet’.
Als ‘bij of krachtens de wet regeling en bestuur van de besturen van de
provincies en gemeenten worden gevorderd’ wordt dit ‘medebewind’
genoemd. Er is dan sprake van (verplichte) medewerking door de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Valerieva1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
Exam (elaborations) ·
SOPHIA HUMAN BIOLOGY UNIT 5 MILESTONE 5
