Summary
Samenvatting HAVO Historische context Nederland
- Course
- Level
Samenvatting historische context Nederland
[Show more]
Seller
Follow
daphnex59
Content preview
Historisch context Nederland: 1948-20081: een verzuilde samenleving
Nederland was voor de 2e WO verzuild: verdeling van de samenleving op grond van
verschillen in levens- en wereldbescherming, politieke partijen, scholen, kranten
Confessionelen: samenleving op basis van christelijke normen en waarden
• sterkst verzuild: politieke partijen, omroepen, kranten, scholen, verenigingen
Socialisten: gelijkheid en gelijkwaardigheid voor de arbeidersklasse
• minder verzuild: politieke partijen, omroepen, kranten
Liberalen: vrijheid voor het individu, zelfontplooiing
• neutraal: politieke partijen, omroepen, kranten
Duitse bezetting van Nederland:
• einde van veel verzuilde instellingen door nazificatie
• sterk gevoel nationale eenheid onder Nederlandse bevolking
◦ progressieve Nederlanders hopen op definitieve doorbraak verzuiling
Doorbraak verzuiling mislukt door:
• confessionele leiders waarschuwen voor socialisme = oprichting KVP
• links-liberalen stappen uit PVDA = oprichting VVD
2: einde van de neutraliteitspolitiek
tijdens de 1e en 2e WO blijft Nederland neutraal → na 2e WO kiest Nederland de kant van
de VS in de Koude oorlog en staat mede aan de basis van Europese samenwerking
Koude oorlog: Nederland wordt lid van de NAVO: militair bondgenootschap tegen het
communisme
Europese samenwerking: oprichting EGKS: gezamenlijk beheer van productie kolen en
staal. Redenen hiervoor zijn:
• voorkomen van een nieuwe oorlog door controle op bewapening
• sterker staan tegen het communisme en dreiging Sovjet-Unie
3: Babyboom
Direct na de 2e WO komt er een babyboom, tot in de jaren 1970 is er sprake van
natuurlijke bevolkingsgroei: 4 geboren, 3 overlijden
4: wederopbouw en economische groei
Direct na de 2e WO begint de wederopbouw
• gebouwen, infrastructuur, industrie
Nederland wordt geleid door rooms-rode regering: katholieken en sociaal democraten
Marshallplan is grote steun voor wederopbouw: economische steun van de VS aan
Europese landen
→ jaren 1950 en 1960: economische groei en industrialisatie door:
• geleide loonpolitiek: laag houden van lonen door overheid → groei export en
werkgelegenheid
• wirtschaftswunder: economisch herstel West-Duitsland → groei handel NL<>DL
• vondst aardgas in Groningen → groei inkomsten overheid
, 5: de maakbare samenleving
Rooms-rode regering gelooft in het idee van een maakbare samenleving: overheid
oefent veel invloed uit op de samenleving om deze te veranderen
Ideaal regering: meer economische gelijkheid
Regering werkt veel samen met sociale partners: werkgevers en vakbonden
Vanaf 1950-1960: toenemende welvaart: regering en sociale partners werkten samen aan
een verzorgingsstaat: staat waarbij de overheid de welvaart en het welzijn van de
burgers garandeert: zorg, onderwijs, werk, sociale zekerheid
1957: invoering AOW: uitkering voor alle 65+ burgers
6: consumptiemaatschappij
vanaf begin 1960: sterke stijging van de lonen: ontstaan consumptiemaatschappij: veel
huishoudens kopen apparaten, steeds meer (buitenlandse) vakanties
groei van de welvaart gaat samen met:
• Verstedelijking: platteland → stad
• groeiende mobiliteit: auto: makkelijker verplaatsen door het land
7: ontzuiling
Jaren 1960: grote sociaal-culturele veranderingen maken een einde aan de verzuiling:
• ontkerkelijking: verstedelijking (geen sociale controle meer)
• individualisering: toenemende vrije tijd en mobiliteit, opkomst TV
Doorbraak verzuilde politiek door opkomst nieuwe politieke partijen
• D’66: doel: kloof tussen burgers en politiek dichten
▪ laten ‘ontploffen’ van de oude partijen
▪ inspraak burgers vergroten (gekozen mp en districtenstelsel)
Doorbraak verzuild omroepbestel door opkomst nieuwe omroepen
Veronica: illegale commerciële radiozender die door opkomst nieuwe omroepen
popmuziek en reclame uitzendt
8: nozems, provo’s en hippies
Vanaf 1950 onstaat er een jongerencultuur: groep jongeren met gedeelde normen en
waarden die tot uitdrukking komen in taal, uiterlijk, kleding en muziek
Oorzaken:
• meer vrije tijd en geld
• langer onderwijs
• invloed Engelse en Amerikaanse popmuziek
Eind jaren 1950: Nozems: bestond voornamelijk uit werkende jeugd
• leren jack, spijkerbroek, vetkuif, brommer, Amerikaanse rock ‘n roll, afkeer van
gezag, vandalisme/geweld
Jaren 1960: Provo’s: Amsterdamse jongerenbeweging, verzet tegen
consumptiemaatschappij
• afkeer van gezag, kritiek op oudere generaties, tegen milieuvervuiling, ludieke
acties om gezag te provoceren
Jaren 1960: Hippies: internationaal, verzetten tegen consumptiemaatschappij
• tegen kapitalisme, materialisme, Flower Power, kleurige kleding, lang haar,
marihuana en LSD, popmuziek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daphnex59. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now