Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
All for this textbook (1)
Written for
Hanzehogeschool Groningen (Hanze)
Minor Toegepaste Psychologie
Inleiding In De Psychologie
All documents for this subject (21)
Seller
Follow
maximeth
Content preview
Inhoud
Hoofdstuk 1 – Geest, gedrag en psychologische wetenschap ................................................................ 8
1.1 Wat is psychologie en wat is het niet? .......................................................................................... 8
Kernconcept 1.1 .................................................................................................................................. 8
1.1.3 psychologie: het is meer dan je denkt.................................................................................... 8
1.1.2 Psychologie is geen psychiatrie .............................................................................................. 8
1.1.3 kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie .................................................. 9
1.2 Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie..................................................... 9
Kernconcept 1.2 .................................................................................................................................. 9
1.2.1 Scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief ............................ 9
1.2.2 Het begin van de wetenschappelijke psychologie en het moderne cognitieve perspectief 10
1.2.3 Het behavioristische perspectief: nadruk op waarneembaar gedrag .................................. 11
1.2.4 de perspectieven vanuit de gehele persoon: psychodynamisch, humanistisch,
karaktertrekken en temperament................................................................................................. 13
1.2.5 het ontwikkelingsperspectief: veranderingen die ontstaan door nature en nurture .......... 14
1.2.6 het socioculturele perspectief: het individu in context ....................................................... 14
1.2.7 het veranderende beeld van de psychologie ....................................................................... 15
1.3 Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis? ................................................................................ 15
Kernconcept 1.3 ................................................................................................................................ 15
1.3.1 vier stappen van de wetenschappelijke methode ............................................................... 16
1.3.2 vijf soorten psychologisch onderzoek .................................................................................. 18
1.3.3 Vertekening in psychologisch onderzoek beperken............................................................. 20
1.3.4 ethische kwesties in psychologisch onderzoek .................................................................... 21
Hoofdstuk 3 – Sensatie en perceptie .................................................................................................... 21
3.1 Hoe verandert stimulatie in sensatie? ........................................................................................ 22
Kernconcept 3.1 ................................................................................................................................ 22
3.1.1 Transductie: stimulatie in sensatie veranderen ................................................................... 22
3.1.2 Sensorische adaptatie .......................................................................................................... 22
3.1.3 Drempels: de grenzen van sensatie ..................................................................................... 23
3.1.4 Signaaldetectietheorie ......................................................................................................... 23
3.2 Waarin lijken de zintuigen op elkaar? Waarin verschillen ze? .................................................... 24
Kernconcept 3.2 ................................................................................................................................ 24
3.2.1 gezichtsvermogen: hoe het zenuwstelsel licht verwerkt ..................................................... 24
3.2.2 gehoor: als er een boom valt in het bos… ............................................................................ 26
3.2.3 de overige zintuigen ............................................................................................................. 28
1
, 3.3 wat is de relatie tussen perceptie en sensatie? .......................................................................... 30
Kernconcept 3.3 ................................................................................................................................ 30
3.3.1 Het systeem van perceptuele verwerking ............................................................................ 30
3.3.2 perceptuele ambiguïteit en vervorming............................................................................... 31
3.3.3 theoretische verklaringen van perceptie ............................................................................. 31
Hoofdstuk 8 – Vormen van bewustzijn ................................................................................................. 33
8.1 op welke wijze is het bewustzijn aan andere geestelijke processen gerelateerd? ..................... 33
Kernconcept 8.1 ................................................................................................................................ 34
8.1.1 Instrumenten om bewustzijn te bestuderen........................................................................ 34
8.1.2 Modellen van de bewuste en onbewuste geest .................................................................. 34
8.1.3 Wat doet het bewustzijn voor ons? ..................................................................................... 35
8.1.4 Coma en verwante bewustzijnstoestanden ......................................................................... 36
8.2 Hoe ziet de cyclus van het normale bewustzijn eruit? ................................................................ 36
Kernconcept 8.2 ................................................................................................................................ 36
8.2.1 Dagdromen ........................................................................................................................... 36
8.2.2 Slaap: het mysterieuze derde deel van ons leven ................................................................ 36
8.2.3 Dromen: de nachtelijke voorstellingen ................................................................................ 38
8.3 Welke andere vormen kan het bewustzijn aannemen? ............................................................. 39
Kernconcept 8.3 ................................................................................................................................ 39
8.3.1 Hypnose ................................................................................................................................ 39
8.3.2 Meditatie .............................................................................................................................. 40
8.3.3 Bewustzijn en psychoactieve middelen ............................................................................... 40
Hoofdstuk 4 – Leren en omgeving......................................................................................................... 41
4.1 Hoe verklaart klassieke conditionering leren? ............................................................................ 42
Kernconcept 4.1 ................................................................................................................................ 42
4.1.1 De kernpunten van klassieke conditionering ....................................................................... 42
4.1.2 Toepassingen van klassieke conditionering ......................................................................... 44
4.2 Hoe leren we nieuw gedrag door operante conditionering? ...................................................... 45
Kernconcept 4.2 ................................................................................................................................ 45
4.2.1 Skinners radicale behaviorisme ............................................................................................ 45
4.2.2 De kracht van bekrachtiging ................................................................................................. 45
4.2.3 Het probleem van straf ........................................................................................................ 48
4.2.4 Vergelijking tussen operante en klassieke conditionering ................................................... 49
4.3 Hoe verklaart de cognitieve psychologie leren? ......................................................................... 50
Kernconcept 4.3 ................................................................................................................................ 50
4.3.1 Inzichtelijk leren: Köhler en zijn chimpansees op de Canarische Eilanden .......................... 50
2
, 4.3.2 Cognitieve plattegronden: Tolman ontdekt wat er omgaat in het hoofd van de rat .......... 50
4.3.3 Sociaal leren: Bandura’s uitdaging aan het behaviorisme ................................................... 51
4.3.4 Een cognitieve versie van stimulus-responsleren ................................................................ 51
4.3.5 De rol van de hersenen bij leren .......................................................................................... 51
4.3.6 Sociaal-constructivisme en ‘het nieuwe leren’ .................................................................... 52
Hoofdstuk 5 – geheugen ....................................................................................................................... 52
5.1 Wat is het geheugen? .................................................................................................................. 52
Kernconcept 5.1 ................................................................................................................................ 52
5.1.1 Metaforen voor het geheugen ............................................................................................. 52
5.1.2 De drie essentiële functies van het geheugen ..................................................................... 53
5.2 Hoe vormen we herinneringen?.................................................................................................. 53
Kernconcept 5.2 ................................................................................................................................ 54
5.2.1 Het eerste stadium: het sensorisch geheugen ..................................................................... 54
5.2.2 Het tweede stadium: het werkgeheugen ............................................................................. 55
5.2.3 Het derde stadium: heet langetermijngeheugen ................................................................. 56
5.3 hoe halen we herinneringen terug? ............................................................................................ 58
Kernconcept 5.3 ................................................................................................................................ 58
5.3.1 Impliciete en expliciete herinneringen ................................................................................. 58
5.3.2 herinneringscues .................................................................................................................. 58
5.3.3 Andere factoren die van invloed zijn op terughalen ............................................................ 59
5.4 Waarom laat ons geheugen ons soms in de steek? .................................................................... 60
Kernconcept 5.4 ................................................................................................................................ 60
5.4.1 Vluchtigheid: als herinneringen vervagen ............................................................................ 60
5.4.2 Verstrooidheid: als verslappen van de aandacht tot vergeten leidt .................................... 60
5.4.3 Blokkades: toegangsproblemen ........................................................................................... 61
5.4.4 foutieve attributie: herinneringen in de verkeerde context ................................................ 61
5.4.5 Suggestibiliteit: externe cues vervormen of creëren herinneringen ................................... 61
5.4.6 Bias: overtuigingen, attitudes en meningen vervormen herinneringen .............................. 62
5.4.7 Persistentie: als we iets niet kunnen vergeten .................................................................... 62
5.4.8 je geheugen verbeteren met mnemoniek............................................................................ 62
Hoofdstuk 6 – Denken en intelligentie .................................................................................................. 63
6.1 Wat zijn de bouwstenen van denken? ........................................................................................ 63
Kernconcept 6.1 ................................................................................................................................ 63
6.1.1 Concepten ............................................................................................................................ 63
6.1.2 Voorstellingsvermogen en cognitieve plattegronden .......................................................... 64
6.1.3 Schema’s en scripts .............................................................................................................. 64
3
, 6.1.4 Denken en de hersenen ....................................................................................................... 64
6.1.5 Intuïtie .................................................................................................................................. 64
6.2 Over welke vaardigheden beschikken goede denkers? .............................................................. 65
Kernconcept 6.2 ................................................................................................................................ 65
6.2.1 Het oplossen van problemen ............................................................................................... 65
6.2.2 Oordelen en beslissen .......................................................................................................... 66
6.2.3 Hoe word je een creatief genie ............................................................................................ 67
6.3 Hoe wordt intelligentie gemeten? .............................................................................................. 68
Kernconcept 6.3 ................................................................................................................................ 68
6.3.1 Binet en Simon ontwerpen een intelligentietest voor schoolkinderen ............................... 68
6.3.2 Amerikaanse psychologen nemen het idee van Binet en Simon over ................................. 68
6.3.3 Problemen met de berekening van het IQ ........................................................................... 69
6.3.4 IQ’s vaststellen aan de hand van een grafiek ....................................................................... 69
6.3.5 De moderne IQ-test: de Wechsler-reeks.............................................................................. 69
6.4 Wat zijn de bouwstenen van intelligentie ................................................................................... 70
Kernconcept 6.4 ................................................................................................................................ 70
6.4.1 Psychometrische theorieën over intelligentie ..................................................................... 70
6.4.2 Cognitieve theorieën over intelligentie ................................................................................ 71
6.4.3 Culturele definities van intelligentie .................................................................................... 72
6.5 Hoe verklaren psychologen IQ-verschillen tussen groepen? ...................................................... 73
Kernconcept 6.5 ................................................................................................................................ 73
6.5.1 Bewijzen voor de stelling dat intelligentie wordt beïnvloed door erfelijke factoren .......... 73
6.5.2 Bewijzen voor de stelling dat intelligentie wordt beïnvloed door de omgeving ................. 73
6.5.3 Erfelijkheidsratio en verschillen tussen groepen ................................................................. 73
Hoofdstuk 9 – Motivatie en emotie ...................................................................................................... 75
9.1 Wat motiveert ons? ..................................................................................................................... 75
Kernconcept 9.1 ................................................................................................................................ 75
9.1.1 Prestatiemotivatie ................................................................................................................ 75
9.1.2 De onverwachte effecten van beloningen op de motivatie ................................................. 75
9.2 Hoe worden onze motivatieprioriteiten gesteld? ....................................................................... 76
Kernconcept 9.2 ................................................................................................................................ 76
9.2.1 De instincttheorie ................................................................................................................. 76
9.2.2 De drijfveertheorie ............................................................................................................... 76
9.2.3 Freuds psychodynamische theorie ....................................................................................... 77
9.2.4 Maslows behoeftehiërarchie................................................................................................ 77
9.2.5 Een nieuwe behoeftehiërarchie ........................................................................................... 77
4
, 9.2.6 De zelfdeterminatietheorie .................................................................................................. 78
9.3 Waar staan honger en seksuele motivatie in de motivatiehiërarchie? ...................................... 78
Kernconcept 9.3 ................................................................................................................................ 78
9.3.1 Honger: een homeostatische drijfveer én een psychologisch motief .................................. 78
9.3.2 Wilskracht en de biologie van zelfbeheersing ...................................................................... 79
9.3.3 Seksuele motivatie: een impuls waar je zonder kunt........................................................... 79
9.4 Hoe motiveren onze emoties ons?.............................................................................................. 80
Kernconcept 9.4 ................................................................................................................................ 80
9.4.1 De onderdelen van emoties ................................................................................................. 80
9.4.2 Wat emoties voor ons doen ................................................................................................. 80
9.4.3 Emoties tellen ....................................................................................................................... 81
9.4.4 Universele expressie van emoties ........................................................................................ 81
9.5 Waar komen onze emoties vandaan? ......................................................................................... 81
Kernconcept 9.5 ................................................................................................................................ 81
9.5.1 De neurowetenschap van emotie ........................................................................................ 81
9.5.2 Theorieën van emotie: een oude controverse ..................................................................... 82
9.5.3 Het beheersen van emoties ................................................................................................. 83
Hoofdstuk 14 ......................................................................................................................................... 83
14.1 Wat veroorzaakt stress? ............................................................................................................ 83
Kernconcept 14.1 .............................................................................................................................. 84
14.1.1 Traumatische stressoren .................................................................................................... 84
14.1.2 Chronische stressoren ........................................................................................................ 86
14.2 Wat zijn de lichamelijke effecten van stress? ........................................................................... 88
Kernconcept 14.2 .............................................................................................................................. 88
14.2.1 Fysiologische reacties op stress.......................................................................................... 88
14.2.2 Stress en het immuunsysteem ........................................................................................... 89
14.3 Wie is het meest kwetsbaar voor stress? .................................................................................. 90
Kernconcept 14.3 .............................................................................................................................. 90
14.3.1 Persoonlijkheidstype A en vijandigheid ............................................................................. 90
14.3.3 Weerbaarheid..................................................................................................................... 91
14.3.4 Optimisme .......................................................................................................................... 92
14.3.5 Veerkracht .......................................................................................................................... 92
14.4 Hoe kunnen we de invloed van stress op onze gezondheid verminderen?.............................. 92
Kernconcept 14.4 .............................................................................................................................. 92
14.4.1 Psychologische copingstrategieën ..................................................................................... 93
14.4.2 Keuzes op het gebied van levenswijze ............................................................................... 94
5
, 14.4.3 Alles bij elkaar: geluksgevoel en subjectief welbevinden ontwikkelen.............................. 95
Hoofdstuk 10 – Persoonlijkheid: theorieën van de gehele persoon ..................................................... 96
10.1 Door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd? ...................................................... 96
Kernconcept 10.1 .............................................................................................................................. 96
10.1.1 Biologie, menselijke natuur en persoonlijkheid ................................................................. 96
10.1.2 De effecten van nurture: persoonlijkheid en de omgeving ............................................... 96
10.1.3 De effecten van nature: karakter en psychische processen .............................................. 97
10.1.4 Sociale en culturele bijdragen aan de persoonlijkheid ...................................................... 97
10.2 Uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid? ............................ 97
Kernconcept 10.2 .............................................................................................................................. 97
10.2.1 Persoonlijkheid en temperament....................................................................................... 98
10.2.2 Persoonlijkheid als verzameling van karaktertrekken........................................................ 98
10.3 Op welke manier helpen mentale processen bij het vormen van onze persoonlijkheid? ...... 100
Kernconcept 10.3 ............................................................................................................................ 100
10.3.1 De psychodynamische theorieën: nadruk op motivatie en psychische stoornissen ....... 100
10.3.2 De humanistische theorieën: nadruk op menselijk potentieel en geestelijke gezondheid
..................................................................................................................................................... 105
10.3.3 De sociaal-cognitieve theorieën: nadruk op sociaal leren ............................................... 107
10.3.4 Huidige trend: de persoon in een sociaal systeem .......................................................... 108
10.4 Welke theorieën gebruiken mensen om zichzelf en anderen te begrijpen? .......................... 108
Kernconcept 10.4 ............................................................................................................................ 108
10.4.1 Impliciete persoonlijkheidstheorieën............................................................................... 108
10.4.2 Self-narratives: het verhaal over het eigen leven ............................................................ 108
10.4.3 De effecten van cultuur op onze kijk op de persoonlijkheid ............................................ 109
Hoofdstuk 12 – Psychische stoornissen .............................................................................................. 110
12.1 Wat is een psychische stoornis?.............................................................................................. 110
Kernconcept 12.1 ............................................................................................................................ 110
12.1.1 Veranderende ideeën over psychische stoornissen......................................................... 110
12.1.2 Indicatoren van psychische stoornissen........................................................................... 111
12.2 Hoe worden psychische stoornissen geclassificeerd?............................................................. 112
12.2.1 Overzicht van het DSM-classificatiesysteem .................................................................... 112
12.2.2 Stemmingsstoornissen ..................................................................................................... 112
12.2.3 Angststoornissen .............................................................................................................. 114
12.2.4 Schizofrenie ...................................................................................................................... 115
12.2.5 Ontwikkelingsstoornissen ................................................................................................ 116
12.2.6 Persoonlijkheidsstoornissen ............................................................................................. 117
6
, 12.2.7 Aanpassingsstoornissen en andere aandoeningen: de grootste categorie ..................... 118
12.2.8 Sekseverschillen bij psychische stoornissen..................................................................... 118
Hoofdstuk 13 – Therapieën voor psychische stoornissen ................................................................... 118
13.1 Wat is therapie? ...................................................................................................................... 118
Kernconcept 13.1 ............................................................................................................................ 118
13.1.1 In therapie gaan................................................................................................................ 118
13.1.2 De therapeutische relatie en de doelstellingen van therapie .......................................... 118
13.1.3 Therapie in historisch en cultureel perspectief ................................................................ 119
13.2 Hoe behandelen psychologen psychische stoornissen? ......................................................... 121
Kernconcept 13.2 ............................................................................................................................ 121
13.2.1 Inzichtgevende therapieën ............................................................................................... 121
13.2.2 Gedragstherapieën ........................................................................................................... 123
13.2.3 Cognitieve gedragstherapie: een synthese ...................................................................... 125
13.2.4 Evaluatie van de psychologische therapieën ................................................................... 126
13.3 Hoe worden psychische stoornissen behandeld vanuit de biomedische invalshoek? ........... 126
Kernconcept 13.3 ............................................................................................................................ 126
13.3.1 Behandeling met medicijnen............................................................................................ 126
13.3.2 Andere medische therapieën voor psychische stoornissen ............................................. 129
13.3.3 Opname en alternatieven ................................................................................................ 129
13.3.4 Biomedische therapieën en psychotherapie vergeleken ................................................. 130
7
,Hoofdstuk 1 – Geest, gedrag en psychologische wetenschap
1.1 Wat is psychologie en wat is het niet?
Kernconcept 1.1
Psychologie is een breed veld, met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de wetenschap van
gedrag en geestelijke processen.
Het terrein van psychologie beslaat zowel interne als externe geestelijke processen. Intern nemen we
indirect waar, zoals denken en voelen en extern zijn waarneembare gedragingen, zoals praten,
glimlachen en lopen.
1.1.3 psychologie: het is meer dan je denkt
Niet alle psychologen werken als therapeut. We kunnen de diversiteit van het vakgebied in 3 groepen
indelen.
- Experimenteel psychologen
o Kleinste groep, voeren het meeste onderzoek uit dat niet psychologische kennis
creëert. Sommigen werken bij bedrijven of onderzoeksinstellingen, maar de meeste
zijn werkzaam aan universiteiten waar zij tevens lesgeven. Hieronder valt ook de
neuropsychologie, een steeds populairder wordende stroming.
- Docenten psychologie
o Geven les aan een grote diversiteit aan opleidingen. Op universiteiten doen ze vaak
ook wetenschappelijk onderzoek.
- Toegepast psychologen
o Gebruiken de kennis die door experimenteel psychologen is vergaard om problemen
van mensen op te lossen door middel van trainingen, het ontwerpen van speciale
gereedschappen of psychologische behandelingen.
Specialisaties in de toegepaste psychologie
- Arbeids- en organisatiepsychologen, gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkplek die de
productiviteit en arbeidsmoraal van werknemers moeten maximaliseren.
- Sportpsychologen, werken met atleten samen om hen te helpen hun prestaties en motivatie
te verbeteren.
- Schoolpsychologen, deskundig op het gebied van leren en lesgeven. Houden zich bezig met
onderwerpen op het gebied van leren, het gezin of persoonlijke omstandigheden.
- Klinisch psychologen en counselors, helpen mensen zich aan te passen op sociaal en
emotioneel gebied, of om moeilijke keuzes relaties, hun carrière of opleiding te maken.
- Forensisch psychologen, leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem.
1.1.2 Psychologie is geen psychiatrie
Psychiatrie een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie.
Psychiaters hebben een medische opleiding gevolgd en hebben daarnaast een gespecialiseerde
opleiding achter de rug in de behandeling van geestelijke en gedragsmatige problemen, meestal met
behulp van geneesmiddelen.
8
,1.1.3 kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie
Pseudopsychologie niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd. (Astrologie, grafologie etc.)
Doormiddel van kritisch denken kan je pseudopsychologie van echte psychologie onderscheiden. Hier
zijn 6 vaardigheden voor:
1. Wat is de bron? Is degene echt deskundig op het vakgebied.
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias?
5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden? Alleen een zorgvuldige analyse van
bewijzen voor en tegen de stelling kan leiden tot een betrouwbaar antwoord.
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
1.2 Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie
Kernconcept 1.2
6 belangrijke perspectieven domineren het snel veranderende veld van de moderne psychologie: het
biologische, cognitieve, behavioristische, whole-person-, ontwikkelings- en socioculturele perspectief.
Alle kwamen ze voort uit radicaal nieuwe ideeën over geest en gedrag.
1.2.1 Scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief
De 17e eeuwse Franse filosoof René Descartes stelde het eerste radicaal nieuwe idee voor dat
uiteindelijk leidde tot de moderne psychologie. Een scheiding tussen de spirituele geest en het fysieke
lichaam.
Descartes’ denkbeeld sloot aan bij nieuwe ontdekkingen over de biologie van zenuwbanen van dieren,
waarbij wetenschappers hadden aangetoond hoe zintuigen stimulatie omzetten in zenuwimpulsen en
spierreacties. Dankzij deze ontdekkingen konden wetenschappers voor de eerste keer aantonen dat
er biologische processen ten grondslag liggen aan sensaties en eenvoudige reflexmatige gedragingen,
in plaats van mysterieuze spirituele krachten.
Descartes behoorde tot het rationalisme filosofische stroming die de ratio als enige middel zag om
aan wetenschap en filosofie te doen.
Empiristen zien het denken als onnodig en zelfs storend in wetenschap en filosofie. Zij beweren dat
waarnemingen, ervaringen en experimenten de enige ware bronnen van kennis zijn. ‘Het denken
vertroebelt de waarneming’.
Tabula rasa een onbeschreven blad dat door ervaring, leerprocessen en opvoeding persoonlijkheid
en vaardigheden krijgt.
Het moderne biologische perspectief
Descartes’ perspectief is de basis voor het moderne biologische perspectief. Moderne biologisch
psychologen beschouwen de geest tegenwoordig als een product van de hersenen. Volgens dit
standpunt komen zowel onze persoonlijkheid, onze voorkeuren, onze gedragspatronen als onze
vaardigheden voort uit onze lichamelijke eigenschappen.
Biologisch perspectief het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het
functioneren van de genen, de hersenen en het zenuwstelsel en hormoon stelsel.
9
, Twee variaties op het biologische thema
De biologische psychologie wordt gecombineerd met de biologie, de neurologie en andere disciplines
die geïnteresseerd zijn in processen in de hersenen tot het nieuwe vakgebied neurowetenschap.
Neurowetenschap het vakgebied dat zich richt op begrip van hoe de hersenen gedachten,
gevoelens, motieven, bewustzijn, herinneringen en andere mentale processen creëren.
Evolutionaire psychologie een relatief nieuw specialisme in de psychologie dat gedrag en mentale
processen beschouwt op basis van hun genetische aanpassingen aan overleving en voortplanting.
1.2.2 Het begin van de wetenschappelijke psychologie en het moderne cognitieve perspectief
Een tweede belangrijk idee dat de vroege psychologische wetenschap vormgaf, is afkomstig uit de
scheikunde, waar wetenschappers patronen ontdekten in de eigenschappen van de chemische
elementen.
De Duitse wetenschapper Wilhelm Wundt (eerste psycholoog) dacht dat het mogelijk was de
menselijke geest op eenzelfde manier te simplificeren. Hiernaast had hij een baanbrekend inzicht: de
wetenschappelijke methoden, zoals die in de schei- en natuurkunde werden toegepast, konden ook
gebruikt worden om zowel de geest als het lichaam te bestuderen.
Introspectie naar de elementen van de bewuste ervaring
In het eerste psychologische laboratorium deden Wundt en zijn studenten onderzoek waarbij
getrainde vrijwilligers hun sensorische en emotionele reacties op verschillende prikkels beschreven,
een techniek die introspectie wordt genoemd.
Introspectie beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaringen.
Dit was een onderzoek naar de ‘elementen’ van het bewustzijn. Met inbegrip van gewaarwording en
waarneming, geheugen, aandacht, emotie, denken, leren en taal. Volgens hen bestond al onze
verstandelijke activiteit uit verschillende combinaties van deze elementaire processen.
De erfenis van Wundt: structuralisme
Wundts pupil Edward Bradford Titchener bracht de zoektocht naar de elementen van het bewustzijn
naar Amerika, waar hij het structuralisme begon te noemen.
Structuralisme historische stroming binnen de psychologie die de basisstructuren van de geest en
de gedachten trachtte te ontrafelen. Structuralisten zochten de ‘elementen’ van de bewuste ervaring.
Titchener had als doel de meest elementaire ‘structuren’ of onderdelen van de geest aan het licht te
brengen.
Wundt wordt als vader van het structuralisme beschouwd.
James en de functie van geest en gedrag
James beargumenteerde dat de benadering van Wundt te beperkt was. De psychologie moest zich
richten op de functie van het bewustzijn en niet alleen op de structuur ervan. Zijn opvattingen leidden
tot een richting in de psychologie die functionalisme genoemd werd.
Functionalisme historische stroming binnen de psychologie die meende dat psychische processen
het beste begrepen kunnen worden in het licht van hun adaptieve nut en functie.
Net als Darwin had James een belangstelling voor emoties, waarin hun relatie tot het lichaam het
gedrag waren vervat. Ook voelde hij zich aangetrokken tot Darwins idee dat organismen zich aan hun
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maximeth. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.75. You're not tied to anything after your purchase.