Samenvatting strafprocesrecht van de lessen van Paul van Santvliet. Notities van alle lessen + powerpoint, aangevuld met voorbeelden.
Tweede jaar rechtspraktijk AP-hogeschool Antwerpen.
Strafprocesrecht
Strafvordering
Strafvordering = de spelregels van hoe we de strafregels moeten gebruiken. Hoe iemand berecht zal
worden, en hoe bewijzen moeten verkregen worden.
Inquisitoire systeem = waar de maatschappij als partij in het geding wordt beschouwd. Die dus een
vervolging gaat doen en de berechting gaat realiseren. Degene die vervolgd wordt, wordt in een
ondergeschikte positie geplaatst. De regel is een schriftelijk en geheim proces, en niet
tegensprekelijk.
Accusatoire systeem = Maatschappij is geen partij, maar het slachtoffer. Is heel fel gericht naar
‘dader en slachtoffer’. De rechter zal eerder als ‘scheidsrechter’ tussenkomen. Alles gebeurt
openbaar en op tegenspraak.
Geen enkel proces is volledig inquisitoir of accusatoir.
Vordering die ontstaan uit een misdrijf
1) Strafvordering
2) Burgerlijke vordering
Later gaan we hier verder op in
Wie oefent de strafvordering uit? Wie heeft het
prerogatief van de strafvordering?
Openbaar ministerie (Parket)
Procureur des Konings (afdelingsprocureur, substituut-procureur, eerste
substituut-procureur…)
Arbeidsauditeur (bevoegd inzake misdrijven rond sociaal recht, adviezen m.b.t.
sociaal recht)
Procureur-generaal bij Hof Van beroep (geen arbeidsauditeur-generaal,
arbeidsauditeur hier ook bevoegd)
Procureur-generaal bij Cassatie
Federaal procureur
College van PG’s
Ministerie van Justitie
Federaal parket
Aparte bevoegdheden: art.144bis paragraaf 2 Ger. W.
o Sv voor bepaalde misdrijven opgenomen in art. 144 Ter Ger.W
Enerzijds welomschreven misdrijven
Anderzijds veiligheids-en geografisch criterium
Coördinatie (tussen de verschillende arrondissementen)
Internationale samenwerking
Toezicht op werking federale politie
Beslissing inzake vervolging
Vrijheid van vervolging (is een beetje in strijd met het gelijkheidsbeginsel)
, Sepot (het seponeren van een zaak)
o Technisch sepot (= als de dader onbekend is, kan je hem niet vervolgen,
is hij bekend dan kan je hem vervolgen. Is er onvoldoende bewijs? Ook
technisch sepot)
o Beleidssepot (= wel een verdachten, maar OM oordeelt niet te moeten
vervolgen omwille van beleidsredenen.)
Gelijkheidsbeginsel vs opportuniteit
Verplichting te vervolgen (art. 364 SV)
o Door hiërarchisch hogere (geeft opdracht aan ondergeschikte om
vervolging in te stellen)
o Positief injuctierecht van minister van Justitie. (Wordt in de praktijk
niet uitgevoerd.) = het recht van minister van justitie om aan de PDK
de opdracht te geven een bepaalde zaak te onderzoeken/vervolgen.
Bijkomende voorwaarden soms vereist
o Machtiging (parlementsleden)
o Aangifte (art. 6 ev. VT. Sv)
o Klacht. (bv laster) art. 443 sw, (vroeger ook voor belaging art.
442bis SW)
Quid intrekking klacht: onderscheid
Voor instelling SV
Na instelling SV
Strafrechtelijk beleid
Elke procureur beslist voor een stuk autonoom. Maar hij doet dat binnen een kader.
Bijgestaan door de minister van justitie. Bv: softdrugs, krijgt een laagste prioriteit, het wordt
nooit vervolgd tenzij er een paar verzwarende omstandigheden zijn.
Er wordt ook rekening gehouden met de nationale en zonale veiligheidsplannen: dat zijn
zaken die worden opgesteld in samenspraak met binnenlandse zaken, politie,
burgemeesters… In bepaalde regio’s gaat men een beleid samenstellen.
Kenmerken van het openbaar ministerie
Hiërarchisch (maar ‘Si la plume est serve, la parole est libre’)
= Degene die hoger in rang staat kan opdrachten geven aan degene die lager in rang staat
MAAR degene die lager in rang staat, mag op zitting zelf vrij spreken en zelf belissing wat hij
zegt!
Eén en ondeelbaar
D.w.z. : je kan het openbaar ministerie niet wraken, het is ondeelbaar dus het maakt ook niet
uit wie er aanwezig is op de zitting. Is natuurlijk anders bij de rechters.
Onafhankelijk
Wie oefent SV nog uit?
Toch SV maar geen lid van OM: vb. douanen en accijnzen (de administratie heeft zelf een
autonome vervolgingsysteem)
Burgerlijke partij
, Aangifte/klacht/Burgerlijke partijstelling
Beperkingen
o Minderjarigen
o Voorrecht van rechtsmacht
o …
Tegen wie geldt de SV?
Verdachte (= algemene generieke term voor iemand die verdacht wordt van een misdrijf)
Inverdenkingestelde (= iets dat een expliciete tussenkomst vereist van een
onderzoeksrechter. Het is een stap verder. ‘De persoon is in verdenking stelt’ = de beslissing
van de onderzoeksrechter)
Beklaagde (beschuldigde) (= iemand die voor de correctionele RB verschijnt, op Hof Van
Assisen is het de beschuldigde)
Quid civielrechtelijk aansprakelijke partij? (gebeurt weinig) (Rechtspersoon is civielrechtelijk
aansprakelijk en dus dat is niet dat tegen die persoon de strafvordering geld, maar hij draagt
wel gevolgen)
Burgerlijke vordering
Slachtoffer/benadeelde persoon
Optierecht: burgerlijke of strafrechter (je kan kiezen, je kan opteren voor de burgerlijke
rechter art 1382 BW. Of voor de strafrechter)
Voor strafrechter:
Sv nog niet ingesteld
o Via BP (consignatie) (bp= burgerlijke partijstelling bij de
onderzoeksrechter) (consignatie van een geldbedrag, dus je moet een
bepaald bedrag storten, wanneer het leidt tot een niet strafvervolging,
speel je een deel kwijt.)
o Via rechtstreekse dagvaarding (niet mogelijk voor misdaden, alleen bij
wanbedrijven en overtredingen)
Sv reeds ingesteld
Dan ga je je gewoon aansluiten, je moet geen consignatie instellen
Voorwaarden om een burgerlijke vordering in te stellen
op strafniveau:
Hoedanigheid
Belang (heb ik voldoende belang om een klacht in te dienen?)
Ontvankelijke SV
Geen burgerlijke vordering voor burgerlijke rechter? Wanneer er geen beslissing is omtrent
de strafzaak wordt de burgerlijke zaak opgeschort.
Benadeelde?
Quid vordering voor burgerlijke rechter
Voor enige strafvordering: geen gezag van gewijsde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marthesmets1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.62. You're not tied to anything after your purchase.
