Rechtsstaat
Dilemma van de rechtsstaat: In Nederland willen we graag bescherming tegen criminaliteit,
maar we vinden ook dat we recht hebben op vrijheid en privacy. Veiligheidsutopie: het
onhaalbare verlangen van maximale veiligheid en maximale vrijheid. Het dilemma gaat dus
ook over hoeveel vrijheid willen we opofferen ten gunste van bescherming tegen
criminaliteit. Met dit dilemma ontstaan veel spanningen, voorbeelden zijn de wetten die
onze vrijheid beperken zoals de identificatieplicht of mondkapjesplicht. Maar ook heeft de
politie meer opsporingsbevoegdheden gekregen en meer taken. Ze moeten niet meer alleen
opsporen maar ook hulpverlenen of handhaven. Het OM heeft ook dubbele taken, hier
moet een goede balans tussen worden gevonden want anders ontstaan er spanningen die
tot ongewenste gevolgen kunnen leiden.
Rechten:
- Klassieke grondrechten zijn de burgerlijke en politieke rechten.
o Vrijheid van godsdienst
o Vrijheid van meningsuiting
o Recht op privacy
o Kiesrecht
- Sociale grondrechten zijn de rechten die de overheid verplichten om voor de burgers
te zorgen zoals:
o Ieder kind moet onderwijs krijgen
o Recht op pensioen
o Genoeg woningen en banen
De grote verschillen zijn dat bij klassieke grondrechten de overheid verbiedt sommige
dingen te doen bijvoorbeeld discrimineren. Terwijl bij sociale grondrechten wordt de
overheid juist verplicht sommige dingen te doen zoals ieder kind onderwijs aanbieden. Ook
zijn sociale grondrechten niet afdwingbaar bij de rechter terwijl klassieke grondrechten dat
zijn.
Beginselen: ook wel basisprincipe, hoofdregel, overtuiging of grondregel.
- Onschuldpresumptie -> onschuldig tot het tegendeel is bewezen
- Legaliteitsbeginsel -> alles wat de overheid doet moet gebaseerd zijn op de wet.
Nieuwe wetten mogen niet met terugwerkende kracht worden toegepast. Stel jij
hebt een bank beroofd toen het nog niet in de wet stond dat dat niet mag, en een
aantal jaar later komt er een wet waarin staat dat je geen bank mag beroven. Dan
mag jij niet meer veroordeeld worden.
- Gelijkheidsbeginsel -> allen die zich in Nederland bevinden moeten in alle gevallen
gelijk behandeld worden.
Straffen:
De doelen van straffen zijn:
- De dader te laten boeten voor de gepleegde daad
- Voorkomen dat de dader nog eens de fout in gaat
- Afschrikken
- Beschermen van de samenleving
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessprins6. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.41. You're not tied to anything after your purchase.