Summary
Samenvatting Biologie Thema 3 VWO 5
- Course
- Level
Samenvatting thema 5, biologie voor jou vwo 5
[Show more]
Seller
Followluciazonnenberg
Content preview
Basisstof 1 – de relatie mens en milieuMensen en organismen worden door het milieu beïnvloed, milieu levert ons ook weer van
alles. Ecosysteemdiensten = diensten die een ecosysteem aan mensen levert; drinkwater,
voedsel, bestuiving van gewassen, gelegenheid geven tot recreatie of de kringloop van
nutriënten in een ecosysteem.
Mensen beïnvloeden ook het milieu, doordat ze ingrijpen in het milieu (toevoegen of
onttrekken van elementen) -> veranderen van het milieu dus.
- Aantasten = stoffen veranderen.
- Vervuilen = stoffen toevoegen.
- Uitputten = stoffen onttrekken.
De voornaamste oorzaken van milieuproblemen zijn de enorme bevolkingstoename en de
wijze van leven van de mensen van nu. Sinds de industriële revolutie is de mens anders gaan
leven, we putten energiereserves uit waarbij afvalstoffen ontstaan. Door de
bevolkingstoename is er ook meer behoefte aan landbouw. In Nederland komen bijna geen
natuurlijke ecosystemen meer voor, weinig ruimte voor echte natuur door snelwegen.
Bewust bevolkingsgroei beïnvloeden:
- Mensen kunnen zelf kiezen hoeveel kinderen ze willen, voorbehoedsmiddelen.
- Overheid kan voorlichting en maatregelen nemen, zoals in China.
Bij verminderen van de schadelijke gevolgen van de wijze van leven kunnen bedrijven en
wetenschappelijke instellingen een belangrijke rol spelen.
Basisstof 2 – voedselproductie
Om voldoende voedsel te kunnen produceren, proberen mensen al eeuwen de opbrengst
van voedingsgewassen en landbouwhuisdieren zo hoog mogelijk te maken. Dit kan bij
planten door bemesting, bodembewerking en bescherming tegen ziekten en plagen.
Planten nemen water en ionen op uit de bodem (o.a. nitraat-, fosfaat-, sulfaat-, natrium-,
kalium- en calciumionen), dit zijn mineralen die planten gebruiken als voedingsstoffen. Door
oogst en uitspoeling verdwijnen mineralen uit de kringloop van stoffen op landbouwgrond.
- Uitspoeling = mineralen zakken met het regenwater naar diepere lagen.
- Bemesting = toevoegen van nieuwe mineralen aan de bovenste bodemlaag vd grond.
o Met kunstmest kan een boer de benodigde mineralen toevoegen, bestaat uit
stikstofhoudende mineralen (nitraat) en fosfaat.
o Stalmest bestaat uit uitwerpselen en urine van dieren, reducenten breken in
de bodem mest af waarbij mineralen vrijkomen.
Gewassen worden vaak verbouwd in monocultuur -> er wordt op een groot landbouwareaal
één soort gewas geteeld, maken efficiënt bewerking van het land mogelijk. Vergroten wel de
kans op plagen (groot voedselaanbod), ziektes breiden zich sneller uit.
Mechanische bestrijding: vallen en vogelverschrikkers.
Chemische bestrijding (pesticiden): insecticiden en herbiciden zijn effectief. Ze zijn niet
soort specifiek en doden veel andere, onschadelijke, organismen, vaak treedt resistentie op.
Persistent = wordt zeer langzaam afgebroken, dieren slaan pesticiden op in vetweefsel (ze
komen in de volgende schakel van de voedselketen). Via de keten hopen de pesticiden zich
op in de dieren die aan het eind van de keten staan, als de gifstof niet afbreekt neemt de gif
concentratie toe (accumulatie).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller luciazonnenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now