Dit is een samenvatting van vak Methodiek maatschappelijk werk. Deze samenvatting bestaat uit het boek Social Casework in de 21e eeuw + Contextuele hulpverlening (tweede, herziene druk) + ppt's van de les. Dit vak werd gegeven door Karen Feys. Ikzelf slaagde in eerste zit.
1)WELKE WAARDEN INSPIREREN EN STUREN SOCIAL CASEWORK
Wat is sociaal werk:
IFSW omschrijft sociaal werk alst volgt: “De sociaal werker bevordert sociale verandering,
probleemoplossingen in menselijke relaties, empowerment en bevrijding van mensen met het
oog op het bevorderen van hun welzijn. Door gebruik te maken van theorieën over menselijk
gedrag en sociale systemen intervenieert sociaal werk daar waar mensen met hun omgeving
in interactie treden. Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid in het sociaal werk
essentieel”
Doel
Het realiseren van sociale verandering in concrete siutaties. Deze verandering moet leiden
tot meer menselijke waardigheid.
Sociaal werk is:
• Brede kennis en handelingsdomein,
• veelheid van sectoren, contextgebonden benadering van sociale problemen (wat zou
dit kunnen betekenen)
• realiseren van sociale verandering in concrete situaties
• aanzet tot meer menselijke waardigheid
• respect mensenrechten: kan je je voorstellen dat dit in bepaalde contexten in het
gedrag komt?
• principes van sociale rechtvaardigheid.
De internationale definitie plaatst sociaal werk op 4 assen:
ZORG EN RECHT SOCIAAL POLITIEKE KEUZES AANBOD EN VRAAG BEHEERSING EN
EN PRAKTIJKEN EMPACIPATIE
Mensen aan recht doen OH neemt beslissingen die niet elke vraag wordt soms appreciatie
komen en laten komen. de MW uitvoert vb: in kader beantwoord met veiligheid: soms
van radicalisering aanbod-‐schaarse stimulans solidariteit
middelen (empowerment)
vb: bij aanslagen werd
opgelegd dat SW bij vb: hulpaanbod
gesprekken met gedetineerden
gedetineerden moesten
signaleren indien er
mogelijke aanwijzigingen
waren dat die persoon een
aanslag zou kunnen plegen.
è sociaal werk staat voor de uitdaging zijn waarden sterker te expliciteren =
internationale definitie concretiseren
Inzicht in de maatschappelijke context is hiertoe een voorwaarde
, GESCHIEDENIS: TOT STAND KOMING SOCIAAL WERK
Brille begin: een gewijzigde maatschappelijke context
begin 20e eeuw waar veel immigratie was en slachtoffers in de economische crisis (beurscrah
NY).
1) Liefdadigheid rijkere klasse
= gaven elementen af zodat mensen niet meer moesten bedelenen maar het kregen
Probleem
Plots merkte men een onderscheiding tussen waardige en onwaardige armen : mensen
gingen misbruik maken van de liefdadigheid waardoor ze een systeem moesten bedenken
want de doelgroep die het echt nodig hadden, kon er dus geen beroep op maken.
RICHMOND
Gestart met persoonlijk gesprek (friendly visitor) + individuele situatie nagaan
om te kijken hoe de situatie is en of die persoon dus recht maakte op hulp, men kon geen
steun krijgen zonder een gesprek te hebben.
GEVOLG
2) Friendly visitor vervangen door professionals (intreden SW)
- meer systematisch , theoretisch gefundeerd onderzoek in functie van diagnose
- persoonlijk contact met hulpvrager
- persoon in zijn omgeving bekijken (person – in – evironment)
- effect van checklists ( na voldoen aan elementen dan pas recht!)
GEVOLG: verschuiving van waarden vriendelijkheid en persoonlijk contact naar
individualiseren naar systematiek en professionaliteit
VERZORGINGSTAAT
na de 2e WO: ontwikkeling van verzorgingstaat er werd dus sterk geloof in maakbaarheid
van een samenleving.
Wat is een verzorgingstaat:
Men ging een systeem gaan oprichten waarbij mensen een garantie kregen op een
menswaardig bestaan, ook een correctie van ongelijke economische posities, rechtvaardige
herverdeling tussen rijken en armen en gezorgd voor sociale integratie.
Rol Sociaal werker
Kregen een belangrijke rol binnen de verzorgingstaat zoals:
• vakbeweging: sociale rechten arbeiders
• sociale zekerheid: sociale rechten voor burgers verzekeren
• frontliniefuncties in sociale voorzieningen
,De activeringsstaat en de actieve welvaartstaat (1999)
Steeds meer taken voor de overheid en het kwam duidelijk dat de samenleving niet
maakbaar bleek te zijn.
Gevolg: een hervorming vd verzorgingstaat omdat het niet maakbaar bleek te zijn.
1) nadruk institutionele niveau verschuift naar interpersoonlijke (netwerkvorming): niet
meer de organisatie maar 1-‐1 werken
2) Sociaal werk wordt ingezet voor ‘participatie via arbeid’, sociaal werk informeert niet
enkel over rechten maar duidt ook op plichten
3) verzorgingstaat deed geen appèl op oplossend vermogen
Conclusie: we zijn van verzorgingstaat naar actieve welvaartstaat gegaan. Er werd dus iets
tegenover gesteld om hulpverlening te kunnen verkrijgen.
Actieve werlvaartstaat
= wil het anders namelijk activering als nieuwe vorm van solidariteit
Kritiek: Sommigen zien hierin een nieuwe vorm van disciplinering
+ -‐
- mensen krijgen zo terug structuur - moeten taken doen die ze misschien
- mensen kunnen wel nieuwe niet willen doen
netwerken uitbouwen zo en uit hun - leefloon is een recht en hoeft
sociale isolement halen eigenlijk niets te doen hiervoor
è er is dus een dubbele kant aan. Maar een leefloon is een basisrecht en er mag eigenlijk
niets aan te koppelen worden, indien je iemand wil activeren moet je dit kunnen doen op
een andere manier.
Concept van de actieve burger doet intrede
Sociaal werk werkt mee aan de waarde “zelfverantwoordelijkheid” en
“medeverantwoordelijkheid” bij burgers door middel van contracten, het stellen van
voorwaarden aan het verkrijgen van rechten!
Naast rechten, vrijheid, autonomie nu ook waarden als veiligheid, duurzaamheid, plichten,
sociale betrokkenheid,…
Het nieuwe debat voor het sociaal werk
We leven in een transitiemaatschappij (overgangsmodel) we komen los van de industriële
maatschappij naar een individu die zelf keuzes moeten maken en die niet kunnen
terugvallen op de voorgeschreven levensweg.
DIS-‐EMBEDDING à RE-‐EMBEDDING
Industriële SL Individu die een plaats en betekenis zoekt
in de nieuwe SL. Het is onbekend en
risicovol
, Sociaal werker
= zal een belangrijke rol spelen in het benaderen en begeleiden van onzekere, zich onveilig
voelende en zoekende personen.
taak: nieuwe netwerken dienen gevormd en gestimuleerd te worden.
Actuele maatschappelijke veranderingen
Deze elemnten bepalen eigenlijk bepaalde problematieken die nu aan de gang zijn:
• De financiële crisis
• Stijgende werkloosheid
• Stijging van flexibele, tijdelijke jobs
• De kloof tussen laaggeschoolden en hooggeschoolden
• Demografische verschuivingen ! Aantal huwelijken daalt, aantal echtscheidingen
stijgt, er is een groeiend aantal alleenwonende, vaak kwetsbare mensen.
• Digitalisering zorgt voor een grote verschuiving, hoe handhaven de waarden
‘vertrouwen’ en ‘wederkerigheid’ zich in deze context ?
= doorverwijzing naar internet gebeurd meer en meer maar maatschappelijk
kwetsbaren beschikken niet altijd over een computer of over de vaardigheden dit
gebeurd veel meer en vaker:
* afspraken maken
* belbus
* …
Hierin zien we dus dat de kloven steeds groter worden tussen arm en rijk.
WAARDEN VAN SOCIAAL WERKER
Waarden in het sociaal werk vroeger en nu
• verandering in de vraag van de burger en cliënt
• verandering aan de kant vh beleid
• verandering aan de kant vd wetenschappelijke fundering vh sociaal werk
• verandering in de hulpverlener
1) Verandering in de vraag
Burger wordt mondiger:
• stelt pertinente vragen
• wil hulp op maak
• zoekt bevestiging van internetinformatie of vertaalhulp
• wil toegankelijke dienstverlening
• inspraak
GEVOLG: ruimte en professionele autonomie van sociaal werker wordt aangetast of beperkt.
Zo moet de sociaal werker zich aanpassen. Doordat ze mondiger worden moeten we als
sociaal werker ook mondiger worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SchaniaVanpoucke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
