Samenvatting natuurkunde H1 'Elektriciteit' - Newton Havo 4
23 views 2 purchases
Course
Natuurkunde
Level
HAVO
In deze samenvatting vind je alle informatie en formules die je moet kennen voor de toets. Alle begrippen en formules zijn duidelijk aangegeven.
Het bestaat uit heel hoofdstuk 1: paragraaf 1.1 t/m 1.5
Het boek is van 4 HAVO en heet: Newton LRN-line 4h boek.
1.1 Introductie
● Elektrische lading
Er zijn twee soorten elektrische lading:
↳positieve lading en negatieve lading.
Twee voorwerpen met dezelfde soort lading (bijvoorbeeld positief en positief) stoten
elkaar af. Twee voorwerpen met verschillende soorten lading (bijvoorbeeld positief
en negatief) trekken elkaar aan.
Bij een neutraal voorwerp zijn de positieve lading en de negatieve lading gelijk aan
elkaar. Je merkt niets van de ladingen, want ze zijn niet geladen.
Als voorwerpen wel geladen zijn merk je dat ze een kracht op elkaar uitoefenen.
● Elektrische stroom
Geleiders: materialen die elektrische stroom doorlaten.
Isolatoren: materialen die geen stroom doorlaten.
In een metalen geleider bewegen alleen negatief geladen elektronen. Positieve
lading zit vast in vaste stoffen en beweegt dus niet.
In een gesloten stroomkring loopt de elektrische stroom van + naar -
De spanningsbron geeft spanning af waardoor de stroom in beweging wordt
gehouden (voorbeeld: batterij, dynamo of stopcontact).
➔ stroom: plus naar min
➔ elektronen: min naar plus
Met een stroommeter (ampèremeter) wordt de grootte van de elektrische stroom
gemeten. → daarvoor moet de stroom door de meter heen. Een ampèremeter plaats
je serie met het apparaat. De eenheid van stroomsterkte is in ampère (A).
Met een spanningsmeter (voltmeter) meet je de spanning over een elektrisch
apparaat. Een voltmeter moet je parallel schakelen aan het apparaat waar je de
spanning over wilt meten. De eenheid van spanning is volt (V).
, 1,2 Energie en vermogen
● Energie en vermogen
De hoeveelheid elektrische energie wordt weergeven in de eenheid joule (J).
Het elektrisch vermogen in watt (W) is de hoeveelheid energie die een apparaat
per seconde gebruikt (in J/s).
Het energiegebruik van een elektrisch apparaat hangt af van het vermogen van dat
apparaat en van de tijd die het aanstaat.
● Apparaten zetten energie om
Een elektrisch apparaat verbruikt de elektrische energie niet, maar zet het om in
andere energiesoorten (bijvoorbeeld licht of warmte).
De standaardeenheid van energie is joule. Maar omdat huishouden miljarden joules
elektrische energie afnemen, gebruiken ze een grotere eenheid → kilowattuur
(kWh).
● Rendement
Niet alle elektrische energie wordt omgezet in nuttige energie. Een deel gaat
verloren, meestal in de vorm van warmte. Het wel nuttige gebruikte deel geef je aan
met het rendement. Dit is meestal in percentage uitgedrukt.
● Elektriciteitsopwekking
De meeste energie wordt in Nederland opgewekt in conventionele centrales
waarin fossiele brandstoffen worden verbrand. Met een generator (grote dynamo)
wordt elektriciteit opgewekt.
In kerncentrales wordt kernenergie in warmte omgezet. Er is geen verbranding.
Waterkrachtcentrales, windturbines en zonnecellen stoten niets uit. Ze zijn
duurzame energiebronnen want het kan niet opgemaakt worden.
● Het energiegebruik berekenen
Het energiegebruik hangt af van het vermogen en de tijd.
➢ E=P·t
➢ E is de energie is joule (J) of in kilowattuur (kWh)
➢ P is het vermogen in watt (W) of kilowatt (kW)
➢ t is de tijd in seconde (s) of in uur (h)
6
1 kWh= 3,6· 10 J
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Carlijnbb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.