Class notes
Samenvatting Midterm Filosofie (inleiding)
- Course
- Institution
Samenvatting van college 1 t/m 6 voor het midterm Filosofie (inleiding)
[Show more]
Seller
Follow
robinbraal
Content preview
Filosofie MidtermDieptezucht
- Essentialistische en agentieve verklaringen
- ‘De wereld als dusdanig begrijpen’: Ludwig Wittgenstein over een illusie
- Filosofie gaat op zoek naar allesomvattende verklaringen
- Primitieve versie: ‘Filosofie wilt alles in de wereld in één klap verhelderen en
begrijpen, liefst aan de hand van een eenvoudig inzicht
Waarom willen mensen altijd alles begrijpen?
- Dieren reageren cognitief adequaat op hun omgeving, maar hebben de behoefte tot
begrip niet. Denk hierbij aan instinct
- Begrijpen verminderd of verwijderd onzekerheid
- X begrijpen = X in een verhelderende context kunnen plaatsen
- Wanneer je begrijpt wat er om je heen gebeurd kun je verder denken dan het
moment waar je inzit
- Je ziet dingen aankomen die nog niet gebeurd zijn (vb met slang)
Begrijpen
- De klassieke metafysische opvatting van filosofie: filosofie zoekt naar een
allesomvattend inzicht in het bestaan der dingen. Ze gaat op zoek naar een principe
dat alles begrijpelijk maakt
- Aha-erlebnis: ervaring signaleert dat je genoeg weet, dat je het onderzoek kan
afsluiten. Gaat gepaard met een heel specifieke cognitieve genotservaring of
hedonistische ervaring
De Presocratische filosofen
- Presocratische filosofen geloofden dat wijsgerig onderzoek op zoek moet gaan naar
de grond van het bestaan. (waar komt de wereld vandaan)
- Gaan historisch vooraf aan de 3 klassieke filosofen (Socrates, Plato, Aristoteles)
- Volgens Thales van Milete (eerste echte filosoof) was de eerste oerstof water
- Volgens Anaximenes was dat lucht
- Anaximander stelde dat het ‘apeiron’: het oneindige, onbegrensde en onbepaalde de
oorsprong van alles is.
- Herakleitos dacht dat het wezen van alles in het steeds veranderende lag. ‘We
baden nooit in dezelfde rivier’, was een van zijn woorden
Harry Mulisch
- Filosofie kan nooit een deel zijn, maar is het geheel, het is de wereld
- Filosofie is het geheel van alles
Henri Bergsons
- Ergens een naam aan geven die krachtig is of mooi klinkt geeft een placebogene
effecten
- Denk aan: élan vital, hij kon alleen maar zeggen dat de levenskracht het leven
verklaart, maar wat die levenskracht was bleef een duistere zaak. De term ‘élan vital
suggereert begrip maar, bevat het niet; het is een lege term.
, Conspiracy Theories en onzekerheid zaaien
- Om de manipulerende functie van een samenzweringstheorie te begrijpen, moet je
kijken naar wat de verzinner/verteller zelf qua alternatieve ‘zekerheden’ aanbiedt
● Welke politieke of ideologische overwegingen worden door het verzonnen
alternatief facto ondersteund? Uit welke hoek komen deze uitspraken en
overtuigingen en waarom is het in iemands voordeel dat het geloofd wordt?
- Twijfel zaaien:
● Publiek twijfel zaaien lokt de gelovers naar een alternatief dat past bij de
ideologie die de twijfel inspireert. In andere woorden duwt de twijfel zaaier, de
twijfelaar een geplande kant op, wat uitkomt door de twijfel zaaier.
Mens als hypersociaal wezen
- Als hyper sociale wezens is het belangrijk dat we onze opvattingen en intenties met
elkaar afstemmen ‘ik begrijp je’ betekent dat je ziet wat iemand zag in zijn
handelingen en keuzes
- Zijn niet graag alleen
- Het gevoel van begrip is een feilbare indicator van écht begrip. Veel cognitieve
psychologen hebben gewezen op illusies van inzicht.
- Onware opvattingen kunnen een illusie van begrip ondersteunen
Dunning-Kruger effect
- De onmogelijkheid om ons gebrek aan kennis scherp voor ogen te houden is een
belangrijke cognitieve valkuil
- Verstandige mensen die hun kennis zorgvuldig beheren, hebben de meta-cognitieve
gewoonte om kritisch na te denken en kunnen met name goed de grenzen van hun
kennis inschatten: ‘DIt weten we nog niet’ is een uitspraak die juist door een expert
graag omarmd wordt, denk aan wetenschappers en artsen
Sciëntisme
- “Alleen wetenschap leert ons wat de zin der dingen is”
- Filosofie onderbouwd door wetenschap
- Geen enkelijke wetenschappelijke theorie kan je dwingen een fenomeen,
verschijnsel of proces interessant, boeiend of betekenisvol te vinden. Een
wetenschappelijke theorie leert je evenmin wat afschuwelijk, betreurenswaardig of
immoreel is. Het is gebaseerd op feiten en niet op emoties
- Dit inzicht - dat er een verschil bestaat tussen feiten en waarden, tussen wat het
geval en wat we horen te denken - werd voor het eerst scherp geformuleerd door
David Hume
Essentialistisch denken
- = een van de verklaringen voor onze dieptezucht
- De wereld echt begrijpen zal volgens de Essentialistisch denken betekent dat je de
verborgen dieptestructuur in kaart brengt. Als filosofie op zoek gaat naar het
onderliggende allesverklarende principe, sluit ze aan bij deze denkgewoonte
- Essentialistisch denken leert ons de natuur te begrijpen (bv. waarom groeien bomen
zoals ze groeien)
- Onderliggende essenties zoeken van een object of substantie heeft 3 belangrijke
kenmerken:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robinbraal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.15. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83662 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now