Dit zijn de aantekeningen van het college van mevrouw Blanksma op de RuG tijdens cyclus 1.1.1. Zij geeft het vak 'Cariologie'. Colleges zijn bij haar vak vaak essentieel voor het tentamen, dus het is zeer nuttig om deze aantekeningen goed te bestuderen.
Primaire preventie en fluoride
Themacollege – Blanksma
- Wat is preventie?
- Welke preventiemaatregelen zijn er?
- Wanner pas je welke maatregelen toe?
Preventie
- Primaire preventie – voorkomen van ziekte
- Secundaire preventie – vroegtijdige diagnostiek en behandeling
- Tertiaire preventie – beperken van de schade aan de gezondheid
Etiologie van cariës
Relatie tussen plaque en multiple biologische determinanten die invloed
hebben op de ontwikkeling van een laesie
Suikers zijn nodig voor plaque
Speekselvloed erg belangrijk voor de mate van uitspoelen van suikers
Kennis, houding en gedrag: bij weinig kennis groter risico cariës
Eerdere opsporing eerder zien dat evenwicht niet oke is eerder er
iets aan kunnen doen
Basale etiologische factoren
- Plaque
- Voeding
- Fluoride
Zonder plaque geen cariës, maar plaque allen is niet voldoende
Basale preventiemaatregelen (gebaseerd op basale etiologische factoren)
- Plaquecontrole
Poetsen (frequente, effectiviteit)
Interdentale reiniging (geen basisadvies, anders gebeurd poetsen maar half)
- Voeding
Suikerconsumptie
7 eetmomenten per dag
- Fluoride
Andere aangrijpingspunten
- Speeksel
Verhoogd door kauwgom, liefst met xylitol
Xylitol: suikervervanger die ook na gebruik nog anticariogeen effect
heeft, op het metabolisme van bacteriën
- Specifieke bacteriën
- Retentieplaatsen
Basisadvies cariëspreventie (ivoren kruis)
- Basisadvies mondhygiëne
2x per dag 2 min poetsen met tandpasta passend bij leeftijd
Kinderen van 0-1 jaar, 1x per dag poetsen
Kinderen tot 10 jaar na poetsen (gaat om motoriek en systematiek)
Extra aandacht voor doorbrekende blijvende molaren
- Basisadvies voeding
Max 7 eet/drink momenten per dag (3 hoofdmaaltijden) vuistregel: na eten of drinken minstens 2 uren niets
nemen
1 uur voor het poetsen geen zure producten (hoort nog tot basisadvies, maar geven we niet mee aan elke
patiënt, erosie moet voorkomen worden, het gaat erom dat je sws 2x per dag poetst)
Geen voeding/dranken mee na laatste keer poetsen of mee naar bed
- Basisadvies fluoride
0-1 jaar; vanaf doorbreken eerste tandjes 1x per dag poetsen met fluoride peutertandpasta (500-750 ppm)
, 2,3,4 jaar; 2x per dag poetsen met fluoride peutertandpasta
5+ jaar; 2x per dag poetsen met fluoride tandpasta voor volwassenen (1000-1500 ppm)
- Werking fluoride
Pre-eruptief (tijdens vorming van gebitselementen, komt in bloedbaan terecht) (fluorose kan ontstaan)
Post-eruptief (meest belangrijk)
o Adsorptie aan gebitsoppervlak
o Inbouw (tijdens de- en remineralisatie)
o Effect op metabolisme bacteriën
- Toedieningsvormen
Professioneel
Zelfzorg
Inbouw van fluoride
De relatie tussen de concentratie calciumionen in de mondvloeistof en de
zuurgraad van de mondvloeistof in aanwezigheid van fluor
Fluoride vervangt een OH- ion in het hydroxylapaptiet kristal stabieler,
minder snel oplossen bij zuur aanval (pH verlaagt)
Vaker lage dosis effectiever
A) Doorsnede van een laesie
B) Hoge mineraalconcentratie in oplossing: met name
neerslag van mineralen in de oppervlaktelaag
C) Lage mineraal-concentratie: de remineralisatie vindt in
de gehele laesie plaats
Te veel fluoride: wat dan?
- Fluorose: een ontwikkelingsstoornis (tijdens vorming van gebitselementen)
- Chronische intoxicatie (in gebieden met te veel fluoride in drinkwater)
- Acute intoxicatie
Tot 3,75 mg F per kg lichaamsgewicht is een overdosering
Van 3,75 tot 5,0 mg/kg is een lichte intoxicatie
Tussen 5,0 en 15 mg/kg is een matige intoxicatie
Boven 15 mg/kg is een sterke intoxicatie
Andere aangrijpingspunten
- Speeksel, stimuleren speekselvloed
- Retentieplaatsen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mariecusters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
