Samenvatting Orthopedagogie
Hoofdstuk 1: orthopedagogie als
wetenschap
1. Pedagogiek – pedagogie
Pedagogiek: opvoedingswetenschap
Een vorm die recht maakt wat van de norm afwijkt, of verder dreigt af te wijken.
Pedagogie: handelen, uitvoeren -> de praktijk
Wat moet er in de praktijk gebeuren om de situatie recht te trekken?
Via agogisch handelen opnieuw perspectief bieden aan de situatie
POS: problematische opvoedingssituatie
Opvoeding is individueel en wordt bepaald door enkele facetten:
1. De omgang met anderen
De basale manier van omgang tussen volwassene en kind. Een kind groeit beetje per
beetje door de levensfasen naar de volwassenheid toe
2. De unieke omgang
De omgang tussen opvoeder en kind is uniek, persoonlijk. Geborgenheid, veilige en
uitnodigende omgeving -> basis voor sociale en emotionele zelfontplooiing.
3. De omgang met invloed
Relatie tussen volwassene en kind -> kind observeert en vertoont kopiegedrag.
Het kind wordt gevormd door de normen en waarden van de volwassene
4. De omgang met vrijheid en beperkingen
Invloed op kind: wat mag en mag niet?
Hoe ouder -> hoe minder invloed -> zelfstandigheid
Basis van zelfvertrouwen en weerbaarheid bij het kind.
5. Werkgebieden
Zintuigelijke functioneringsproblemen bv. doof, blind, o
, Motorische functioneringsproblemen bv. belemmering fijne en grove motoriek 2
Cognitieve functioneringsproblemen bv. belemmering op cognitief vlak
Gedrags- en emotionele functioneringsproblemen bv. door bepaalde factoren in conflict met
zichzelf en omgeving
Meervoudige functioneringsproblemen bv. combinatie van cognitieve en motorische
factoren
6. Maatschappijvisie
Beeldvorming is een belangrijke achtergrond waarin agogisch handelen zich afspeelt.
Veel hulpverleningsvormen hebben een kerkelijke oorsprong -> zijn gefinancierd door een
kerkelijke organisatie
Andere voorzieningen: pluralistisch -> los van alle godsdiensten, alles samen
Laatste 50 jaar is er vermaatschappelijking van de hulpverlening
6.1 Separatie
Personen met een handicap, hulpbehoevende mensen, probleemjongeren...
Worden gescheiden van de samenleving
Weg van de ‘Normale’ samenleving
6.2 Integratie
Integratie -> reactie op segregatie (scheiding van mensen op basis van ras, sekse,)
Segregatie werd gezien als ontwikkelingsbelemmerend en onrechtvaardig
6.3 Normalisatie
Einddoel van een geslaagde integratie
Normalisatie van leefomstandigheden:
Levensomstandigheden zo dicht mogelijk bij de ‘gewone’ samenleving brengen
Normalisatie van de persoon:
Een positief gewaardeerde plaats in de samenleving -> zo normaal mogelijk functioneren
Integratie en normalisatie: ‘huizen in de straat’, dagcentra, dagbesteding ‘buitenshuis’,
6.4 Emancipatie
Vrijmaking van personen of groepen uit een toestand van afhankelijkheid. Het opheffen van
beperkende maatregelen en het geven of verkrijgen van gelijke rechten!
In onze sector spreekt men liever van EMPOWERMENT: verlenen van MACHT of KRACHT
Verlenen van KRACHT -> ondersteuning of support
Controle over het leven in eigen handen nemen/houden
Verlenen van MACHT -> verschuiving of herverdeling van macht
Verantwoordelijkheden verschuiven van beroepsmensen naar de cliënt en hun families
EMPOWERMENT speelt zich af op 2 vlakken
, Persoonlijk vlak: mensen nemen zelf beslissingen over hun persoonlijk leven
Politiek vlak: beleid moet doorzichtiger worden, diensten toegankelijker, ...
6.4 Inclusie
Inclusie OF insluiting
Insluiting van mensen met een beperking en problemen op basis van gelijke rechten en
plichten.
ALLE mensen vormen de samenleving
IEDEREEN wordt gezien als een volwaardig burger
Gaat verder dan integratie:
Integratie gaat ervan uit dat personen met een handicap zich aanpassen aan de
maatschappij en norm.
Inclusie (ingesloten worden) wilt zeggen dat het vanzelfsprekend is dat mensen met
een handicap er gewoon bij horen op alle mogelijke gebieden.
Dit noemen we VOLWAARDIG BURGERSCHAP
7. Verschillende begeleidingsmodellen
Zorgopvatting = fundamenteel
Op welke wijze treden wij mensen tegemoet?
Vb.: Annelies heeft regelmatig agressieaanvallen (gooien met alles en krijsen), ze lijkt zichzelf dan
niet.
7.1 Medisch model
Defectmodel: afwijkend gedrag, disfunctioneren van het centrale zenuwstelsel
Causaal-lineair denken (oorzaak -> gevolg)
Symptoombehandeling: medische diagnose = medische behandeling
Intra-individuele benadering (niet extern)
Classificering in syndromen en symptomen (focus hier toch best niet te veel op)
Afhankelijkheidspositie van hulpvrager t.a.v. hulpverlener
Vb.: Op zoek gaan naar medicatie voor Annelies.
7.2 Sociologisch model
Gevolg van fundamentele tegenstrijdigheid tussen eigen aangeboren aanleg en de
maatstaven van de maatschappij of het milieu waarin iemand leeft.
Gedrag wordt bepaald door maatschappelijke structuur en cultuurgegevens
Hulpverlening = gericht op veranderingen in het maatschappelijk systeem
Iets is afwijkend omdat de maatschappij het zo noemt
Pleiten voor meer tolerantie, acceptatie en minder normering en labeling
Vb.: Annelies wordt geanalyseerd. Stress door school, ze wil haar omgeving niet teleurstellen.
7.3 Leer theoretisch model
Er wordt veelvuldig, vaak onbewust van deze methode gebruik gemaakt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alessandrodepoorter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.