Probleem 2.1 – preventie en bestraffing
Leerdoelen
1. Hoe/waarom is de aandacht voor de effectiviteit van interventies
ontstaan?
2. Hoe meet je effectiviteit van een interventie?
3. Welke interventies zijn effectief (voor wie & onder welke
omstandigheden)?
4. Welke ongewenste effecten/nadelen zijn er van de interventies voor
verdachte en samenleving?
Bronnen
Boone, M. (2013). Effectiviteit van straffen. In M. Boone & C. Brants
(red.), Criminologie en Strafrecht (pp. 201-228). Den Haag: Boom
Juridische uitgevers.
Cullen, F., Johnson, C. & Nagin, D. (2011). Prisons do not reduce
recidivism: The high cost of ignoring science. The Prison Journal, 91(3),
48-65.
Killias, M. & Villetaz, P. (2008) The effects of custodial versus non-
custodial sanctions and reoffending: lessons from a systematic
review. Psichotema, 20(1), 29-34.
Wartna, B.S.J., Tollenaar, N., Verweij, S., Timmermans, M., Witvliet, M. &
Homburg, G.H.J. (2014). Terugval in de recidive. Exploratie van de
daling in de recidivecijfers van jeugdigen en ex-gedetineerden bestraft
in de periode 2002-2010. Den Haag: WODC. (H1 (inleiding) en H4
(conclusie en discussie)).
Wingerde, K. van (2012). De afschrikking voorbij. Nijmegen: Wolf Legal
Publishers. p 21-51 (H2.1 t/m 2.3.5 + H2.4 t/m H2.4.5).
Terugval in recidive – WODC
Hoofdstuk 1
Veel criminaliteit is herhalingscriminaliteit. doel op de recidive naar beneden te brengen.
Tussen 2002-2009 is het recidivecijfer afgenomen.
Vraag is of de daling komt door het beleid wat is gevoerd.
Aandacht ligt bij de ex-gedetineerden en jeugdige daders (groepen met de meeste recidive).
Algemene recidive: 2 jaar nadat je je straf opgelegd hebt gekregen. nieuwe
justitiecontacten met een geldige afdoening naar aanleiding van enig misdrijf.
Gecorrigeerde recidivepercentages: aanpassing aan de hand van opvallende verschuivingen.
Zorgen dat de samenstelling niet te veel veranderd (bijvoorbeeld niet ineens een veel groter
percentage vrouwen).
Over het algemeen is het recidivecijfer gedaald.
Cijfers:
- Daling van de cijfers van volwassenen te zien (3,7 procentpunt gedaald van 2002-
2010). Laatste jaar wel een lichte stijging tov het jaar daarvoor.
1
, - Mensen bij de reclassering ook iets gedaald (4,3 procentpunt).
- Ex-detineerde is het nog meer gedaald (9,3%) meer afgenomen dat de
doelstelling.
- Daling ook bij jeugdigen te zien (4,1 procentpunt, maar dit is minder dan het doel).
- Minste daling van jeugdigen die in een justitiële jeugdinrichting verbleven.
Er is over alle categorieën een reële afname te zien.
Mogelijke andere verklaringen dan een effectief beleid:
1. Er is over het algemeen minder criminaliteit en dus minder herhalingscriminaliteit.
Geldt voor de hele bevolking en niet alleen voor de mensen die met justitie in
aanmerking zijn gekomen.
2. Er wordt minder criminaliteit gemeten. Komt mogelijk door registratie-effecten. Dan
is mogelijk niet het recidivepercentage gedaald, maar dan worden er minder delicten
opgelost of minder bereidheid om aangifte te doen.
3. Daders vervolgd met een lager recidiverisico. Selectie-effecten: achtergronden van de
daders die worden vervolgt zijn veranderd.
Contribution analyse wordt gebruikt om te bepalen of dit beleid heeft gezorgd voor de
afname. Mix van kwalitatief en kwantitatief.
Kijken naar het hele pakket van dingen die ze hebben gedaan bij het beleid.
Hoofdstuk 4
Dus een afname van het aantal recidive:
- Sociaaleconomische omstandigheden in die periode zijn ook verbeterd.
- Meer dingen ondernemen om inbraken te voorkomen (in huis).
De overheid heeft in beide dingen mogelijk bijgedragen, maar was niet het specifieke beleid.
- Systeemkenmerken -> filtermechanismen in de verwerking van de delicten.
- Gemeten toename van cohesie.
De oorzaken van de afname waarschijnlijk: daderaanpak, filterwerking in politie en justitie
en maatschappelijk integratie.
Er is niet met zekerheid te zeggen dat het beleid effect heeft gehad, maar er zijn wel stevige
aanwijzingen. Aannemelijk (wordt niet heel hard gesteld) dat de daderaanpak zinvol is
geweest.
Waarom is deze bijdrage er geweest?
- Beleid was in ieder geval voor een deel goed uitgevoerd en was goed onderbouwd.
- Strafrechtelijke recidive is gedaald tijdens het ingevoerde beleid.
- Correlatie van de recidive (na correctie met persoonskenmerken) bleek groter dan
met een van de andere verklaringen.
Nog niet alle beleidsplannen waren ingevoerd in 2010.
Kans op recidive is kleiner als ex-gedetineerden in een financieel en sociaal stabiele situatie
terugkomen.
Onderzoek was globaal: niet op individueel niveau gekeken waarom mensen recidiveren.
2
, Wingerde – de afschrikking voorbij
Veel discussie over het nut van straffen je doet iets wat moreel verkeerd is. bewust leed
toebrengen.
Twee stromingen:
- Retributivisme -> vergelding. Verdiende loon. Er wordt gestraft vanwege het
verleden, effecten van bestraffing zijn niet van belang.
- Utilisme -> sancties worden opgelegd omwille van de toekomst. Voorkomen van
nieuwe criminaliteit. sancties moeten alleen worden opgelegd als het helft om
criminaliteit te voorkomen: afschrikking, incapacitatie (bewegingsvrijheid van een
dader beperken met bijvoorbeeld gevangenis), resocialisatie.
Nadruk in dit onderzoek ligt bij afschrikking.
Hoe werkt afschrikking?
Regel overtredend gedrag nalaten omdat je bang bent voor een sanctie die eraan is
verbonden.
- Je gaat er dus vanuit dat de dader een rationele keuze maakt en amoreel.
- Afweging tussen kosten en baten. Netto-opbrengt bepaald of je iets gaat doen of
niet.
Het is een manier van communiceren om de daders bewust te maken van de risico’s die er
zijn. Stijging van de kosten (meer straffen) leidt dan tot minder criminaliteit.
Condities waaraan moet worden voldaan:
- Informatie over de opgelegde sancties moet de doelgroep bereiken. Kennis over de
pakkans en de strafmaat.
- Informatie moet ook nog correct worden geïnterpreteerd.
- Vervolgens moet de dader die vertalen naar zijn of haar eigen situatie.
Drie stappen (bedrijven):
1. Doelgroep van potentiële overtreders moeten op de hoogte zijn van reeds opgelegde
straffen.
2. Door de kennis moeten mensen de kosten bijstellen.
3. Bedrijven moeten ook daadwerkelijk maatregelen nemen om hun naleving te
verbeteren en te voorkomen dat ze worden gestraft.
Dan is de afschrikking voltooid.
Historische ontwikkeling van het afschrikkingsperspectief
- Oorsprong
o Eind 18e eeuw – begin 19e eeuw
o Beccaria -> doel van straffen ligt in de preventie van toekomstige misdaden.
Zekerheid en proportionaliteit.
Sanctie moet onvermijdelijk volgen om de regelovertreding. Zekerheid
dat de misdadiger wordt gestraft.
Moet snel volgen.
Strafmaat: leed moet net iets meer zijn dan het voordeel.
- Nut en efficiëntie
o Bentham: nut en efficiëntie belangrijk. Wanneer kan je niet straffen:
Als er geen grond is.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emivandriel2000. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.