(Uit: De Vries H, Wessels M (2013). Handreiking duurzame inzetbaarheid van oudere werknemers.)
Duurzame inzetbaarheid = werknemers beschikken in hun arbeidsleven doorlopend over daadwerkelijk
realiseerbare mogelijkheden alsmede over de voorwaarden om in huidig en toekomstig werk met behoud van
gezondheid en welzijn te (blijven) functioneren. Dit impliceert een werkcontext die hen hiertoe in staat stelt,
evenals de attitude en motivatie om deze mogelijkheden daadwerkelijk te benutten.
Een belangrijk uitgangspunt bij duurzame inzetbaarheid is dat de werkgever en werknemer samenwerken.
Duurzame inzetbaarheid is niet alleen gebonden aan de persoon, maar ook de werkcontext speelt een
belangrijke rol. Voor duurzame inzetbaarheid is het uitermate relevant dat werknemers niet alleen moeten
kunnen beschikken over hulpbronnen en voorzieningen, maar vooral over de mogelijkheden om die
hulpbronnen en voorzieningen te benutten. Een belangrijk uitgangspunt bij duurzame inzetbaarheid is dus dat
de werkgever en werknemer een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben, waarbij een goede communicatie
van essentieel belang is.
Waarom moeten interventies geëvalueerd worden?
Belangrijke redenen voor evaluatie zijn:
- Leren voor de toekomst: Van evaluatie kan geleerd worden wat wel en wat niet effectief is en hoe
interventies effectiever gemaakt kunnen worden.
- Verantwoording: Een reden voor evaluatie is verantwoording afleggen. Interventies ter bevordering
van gezond gedrag kosten geld en menskracht; een evaluatieonderzoek vertelt ons of die middelen
nuttig en efficiënt zijn ingezet. Daarom is evaluatieonderzoek steeds vaker (ook) een economische
evaluatie. Evaluatieonderzoek kan ook aantonen of mensen niet onnodig belast worden, hun
autonomie en goed geïnformeerde keuzevrijheid gerespecteerd worden, en of een interventie
(andere) ongewenste neveneffecten heeft.
- Verbetering van interventietheorie: Bij voorkeur is een evaluatiestudie niet alleen gericht op het
onderzoeken van de specifieke interventie die wordt geëvalueerd, maar ook op het vergaren van meer
algemene kennis over interventies en daarmee op het verder ontwikkelen van de interventietheorie.
Op de ontwikkeling dus van meer algemeen geldende inzichten in wat voor interventiemethodieken
en -technieken waar, voor wie, en wanneer effectief zijn.
Ook inzicht in waarom interventies effectief zijn, is in dit kader belangrijk. Voor het verkrijgen van dergelijk
inzicht is het verstandig om niet alleen de uiteindelijke gedragsdoelen te meten, maar ook de intermediaire
, leerdoelen, zoals veranderingen in gedragsdeterminanten. Op die manier kan worden geanalyseerd of
gedragsverandering ook echt via verandering in de beoogde gedragsdeterminanten is gerealiseerd.
Zorgvuldige evaluaties van gezondheidsvoorlichtingsinterventies zijn dus ook noodzakelijk om de nog steeds
jonge discipline van gezondheidsvoorlichting en -bevordering verder te ontwikkelen.
Welke soorten evaluaties zijn er?
Evaluatie hoort gericht te zijn op zowel de planning, uitvoering als effecten van de interventie en begint daarom
al vanaf het moment van interventieontwikkeling.
Alleen met een geïntegreerde combinatie van effect- en procesevaluatie kunnen de effecten en de
randvoorwaarden voor effect goed worden onderzocht en kan bepaald worden of het zinvol is om de
interventie op grote schaal in te zetten.
RE-AIM: aandacht voor effect en de randvoorwaarden voor effect
RE-AIM is een raamwerk waarin verschillende belangrijke evaluatiedoelen worden erkend.
RE-AIM staat voor:
- Reach/ het bereik van de interventie: Het aantal, de proportie en representativiteit van de mensen
die bereikt worden met, en participeren in een interventie; de mate van blootstelling aan
interventiematerialen en -onderdelen.
- Efficacy/ effectiviteit onder ideale omstandigheden: Het effect van een interventie op belangrijke
uitkomstmaten zoals verandering in determinanten van gedrag, gedrag, gezondheid en/of kwaliteit
van leven, wanneer de interventie onder ideale omstandigheden wordt uitgevoerd. Ook economische
evaluatie onder gecontroleerde omstandigheden hoort hier bij.
- Adoption/ adoptie: Het aantal, de proportie en representativiteit van instellingen en settings die
bereid zijn om de interventie te helpen initiëren en/of uit te voeren.
- Implementation/ uitvoering: In welke mate is de interventie uitgevoerd zoals bedoeld?
- Maintenance/bestendiging of continuering: In hoeverre wordt de interventie ‘geïnstitutionaliseerd’;
in hoeverre is de interventie onderdeel geworden van vaste procedures, routines of programma’s?
Het raamwerk benadrukt dat het uiteindelijke effect van een interventie direct afhangt van de efficacy en van
het bereik van een interventie, en beide zijn weer afhankelijk van de mate waarin de interventie door de
betrokkenen (intermediairs of eindgebruikers) wordt geadopteerd, uitgevoerd en bestendigd.
Ook in RE-AIM wordt weer het belang van combinatie tussen effect- en procesonderzoek weer heel duidelijk en
uitgaande van dit raamwerk gaat de procesevaluatie vaak verder dan onderzoek naar alleen de mate van
bereik, adoptie, uitvoering en continuering. Vaak wordt ook getracht mogelijke determinanten van bereik,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SachaN. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.