Jurisprudentie internationaal privaatrecht
JURISPRUDENTIE INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT.......................................................................................1
WEEK 2................................................................................................................................................................3
HR 13 mei 1966, ECLI:NL:HR:1966:AB4654, NJ 1967/3 (Alnati)......................................................................3
HR 25 september 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0689, NIPR 1993/105 (Balenpers)............................................3
Rb Almelo 3 mei 2000, NIPR 2000, 193 (INA SA).............................................................................................3
HvJ EG 6 oktober 2009, C-133/08, ECLI:EU:C:2009:617, NIPR 2009/275 (ICF/Balkenende)...........................4
HvJ EU 15 juni 2017, C-249/16, ECLI:EU:C:2017:472, NIPR 2017/313 (Kareda/Benkö)..................................4
WEEK 3................................................................................................................................................................5
HvJ EU 12 september 2013, C-64/1, NIPR 2013/347 (Schlecker)....................................................................5
HvJ EU 7 december 2010, C-585/08 en C-144/09, NIPR 2011/78 (Pammer en Hotel Alpenhof)....................5
HvJ EU 28 juli 2016, C-191/15, ECLI:EU:C:2016:612, NIPR 2016/277 (Verein für
Konsumenteninformation/Amazon EU)..........................................................................................................5
WEEK 4................................................................................................................................................................6
HR 13 mei 1966, ECLI:NL:HR:1966:AB4654, NJ 1967/3 (Alnati)......................................................................6
HR 12 januari 1979, ECLI:NL:HR:1979:AC2302, NJ 1980/526 (Antilliaans onroerend goed)..........................6
HR 30 mei 1980, ECLI:NL:HR:1980:AC6911, NJ 1980/634 (Wet minimumloon).............................................6
HR 16 maart 1990, ECLI:NL:HR:1990:AD1057, NIPR 1990/392 (Bredius).......................................................6
Hof Amsterdam 14 januari 1999, ECLI:NL:GHAMS:1999:AG3431, JOR 1999/35............................................6
HvJ EU 18 oktober 2016, C-135/15, ECLI:EU:C:2016:774, NIPR 2016/405 (Nikiforidis)..................................7
HvJ EU 31 januari 2019, C-149/18, ECLI:EU:C:2019:84, NIPR 2019/40 (da Silva Martins).............................7
WEEK 5................................................................................................................................................................8
HR 2 april 1942, NJ 1942/468 (Jurgens/Van Heesch)......................................................................................8
HR 21 november 1952, NJ 1953/574 (Californische volmacht).......................................................................8
ECLI:NL:HR:2020:1443.....................................................................................................................................8
WEEK 6................................................................................................................................................................9
HR 21 november 1952, NJ 1953/574 (Californische volmacht).......................................................................9
Hof ‘s-Gravenhage 28 april 1978, ECLI:NL:GHSGR:1978:AC6252, NJ 1981/16 (buitenlands zakelijk
zekerheidsrecht)..............................................................................................................................................9
HR 8 mei 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZC2644, RvdW 1998/103 (‘Klooster in een landschap’).............................9
HR 3 september 1999, ECLI:NL:HR:1999:ZC2954, RvdW 1999/114 (Van der Boon/RG Lease).......................9
HR 16 mei 1997, ECLI:NL:HR:1997:AG3083, RvdW 1997/126 (Hansa)...........................................................9
HR 7 januari 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA4123, RvdW 2000/16 (Retentierecht)............................................10
HR 14 december 2001, ECLI:NL:HR:2001:AD4933, RvdW 2002/1 (Sisal II)...................................................10
HR 16 september 2016, ECLI:NL:HR:2016:2118, RvdW 2016/953 (Bosch/Daytona Investments SA)..........10
WEEK 8..............................................................................................................................................................12
HvJ EG 30 september 2003, C-167/01, ECLI:EU:C:2003:512, NIPR 2003/255 (Inspire Art)...........................12
HR 18 maart 2011, ECLI:NL:HR:2011:BP1408, NJ 2011/132, NIPR 2013/29................................................12
HR 21 juni 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA3958, NJ 2013/353 (Van der Meer q.q./Pieper)................................12
HR 24 april 2020, ECLI:NL:HR:2020:797, RvdW 2020/580 (Bandidos)..........................................................12
WEEK 9..............................................................................................................................................................14
HR 23 november 2001, ECLI:NL:HR:2001:AD3972, NIPR 2005/28 (Ski-ongeval in Oostenrijk).....................14
HR 12 november 2004, ECLI:NL:HR:2004:AP0965, NIPR 2005/28 (Schulte/Deutag)....................................14
HvJ EU 10 december 2015, C-350/14, ECLI:EU:C:2015:802, NJ 2016/243 (Lazar)........................................14
HR 3 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1054, NJ 2016/354 (A/Dahabshiil Transfer Services Ltd).........................14
HvJ EU 28 juli 2015, C-191/15, ECLI:EU:C:2016:612, NIPR 2016/277 (Verein für
Konsumenteninformation/Amazon EU)........................................................................................................15
WEEK 10............................................................................................................................................................16
Rb. Den Haag 21 maart 2012, NIPR 2012/233 (Forum necessitatis)............................................................16
HR 29 maart 2019, ECLI:NL:HR:2019:443 (Omvang toetsing rechtsmacht).................................................16
HvJ EG 6 oktober 1976, zaak 12/76, ECLI:EU:C:1976:133, NJ 1977/169 (Tessili/Dunlop)............................16
HvJ EG 30 november 1976, zaak 21/76, ECLI:EU:C:1976:166, NJ 1977/494 (Kalimijnen oftewel Bier/Mines
de posasse d'Alsace)......................................................................................................................................16
HvJ EG 27 september 1988, zaak 189/97 (Kalfelis).......................................................................................16
, HvJ EG 11 januari 1990, zaak 220/88, ECLI:EU:C:1990:8 (Dumez)...............................................................17
HvJ EG 19 september 1995, C-364/93, ECLI:EU:C:1995:289, NIPR 1995/538 (Marinari).............................17
HvJ EG 16 juli 2009, C-189/08, ECLI:EU:C:2009:475, NIPR 2009/207 (Zuid Chemie/Philippo's)...................17
HvJ EU 25 februari 2010, C-381/08, ECLI:EU:C:2010:90, NIPR 2010/194 (Car Trim/KeySafety)...................17
HvJ EU 7 december 2010, C-585/08 en C-144/09, ECLI:EU:C:2010:740, NIPR 2011/78...............................18
HvJ EU 9 juni 2011, C-87/10, ECLI:EU:C:2011:375, NIPR 2011/346 (Electrosteel)........................................18
HvJ EU 25 oktober 2011, C-509/09 en C-161/10, ECLI:EU:C:2011:685, NIPR 211/475 (eDate/Martinez)....18
HvJ EU 12 september 2013, C-49/12, ECLI:EU:C:2013:545 (Sunico).............................................................19
HvJ EU 17 oktober 2013, C-218/12, ECLI:EU:C:2013:666 (Emrek)................................................................19
HvJ EU 16 januari 2014, C-45/13, ECLI:EU:C:2014:7, NIPR 2014/51 (Kainz/Pantherwerke)........................19
HvJ EU 13 maart 2014, C-548/12, ECLI:EU:C:2014:148 (Brogsitter).............................................................19
HvJ EU 28 januari 2015, C-375/13, ECLI:EU:C:2015:37 (Kolassa).................................................................19
HvJ EU 21 mei 2015, C-352/13, ECLI:EU:C:2015:335 (CDC Hydrogen Peroxide)...........................................20
HvJ EU 16 juni 2016, C-12/15, ECLI:EU:C:2016:449, NIPR 2016/298 (Universal Music)...............................20
HvJ EU 7 juli 2016, C-222/15, ECLI:EU:C:2016:525 (Höszig)..........................................................................21
HvJ EU 14 juli 2016, C-196/15, ECLI:EU:C:2016:559 (Granarolo/Ambrosi)...................................................21
HvJ EU 15 juni 2017, C-249/16, ECLI:EU:C:2017:472, NIPR 2017/313 (Kareda/Benkö)................................21
HvJ EU 17 oktober 2017, C-194/16, ECLI:EU:C:2017:766, JOR 2018/3 (Bolagsupplysningen)......................21
HvJ EU 25 januari 2018, C-498/16, ECLI:EU:C:2018:37 (Shrems/Facebook Ireland).....................................22
HvJ EU 7 maart 2018, C-560/16, ECLI:EU:C:2018:167 (E.ON Czech Holding)...............................................22
HvJ EU 9 juli 2020, C-343/19, ECLI:EU:C:2020:534 (Verein für Konsumenteninformation/Volkswagen AG)
.......................................................................................................................................................................22
HvJ EU 16 juli 2020, C-73/19, ECLI:EU:C:2020:568 (Movic e.a.)....................................................................22
HvJ EU 17 juni 2021, C-800/19, ECLI:EU:C:2021:489 (Mittelbayerischer Verlag KG)....................................22
WEEK 11............................................................................................................................................................23
HvJ EG 28 maart 2000, C-7/98, ECLI:EU:C:2000:164 (Krombach/Bamberski)..............................................23
HvJ EG 2 april 2009, C-394/07, ECLI:EU:C:2009:219 (Gambazzi)..................................................................23
HvJ EU 15 november 2012, C-456/11, ECLI:EU:C:2012:719 (Gothaer).........................................................23
HR 26 september 2014, ECLI:NL:HR:2014:2838, NIPR 2014/381 (Gazprombank)........................................23
WEEK 12............................................................................................................................................................25
HvJ EG 8 december 1987, C-144/86, ECLI:EU:C:1987:528 (Gubisch/Palumbo)............................................25
HvJ EG 25 juli 1991, C-190/89, ECLI:EU:C:1991:319 (Marc Rich)..................................................................25
HvJ EG 17 november 1998, C-391/95, ECLI:EU:C:1998:543 (Van Uden).......................................................25
HvJ EG 9 december 2003, C-116/02, ECLI:EU:C:2003:657 (Gasser)..............................................................25
HvJ EG 27 april 2004, C-159/02, ECLI:EU:C:2004:228 (Turner/Grovit)..........................................................26
HvJ EG 10 februari 2009, C-185/07, ECLI:EU:C:2009:69 (Allianz/West Tankers)..........................................26
HvJ EU 13 mei 2015, C-536/13, ECLI:EU:C:2015:316 (Gazprom)..................................................................26
, Week 2
HR 13 mei 1966, ECLI:NL:HR:1966:AB4654, NJ 1967/3 (Alnati)
Onjuist is 's Hofs opvatting dat, indien de bij een internationale overeenkomst betrokken partijen
verklaren dat zij deze door een bepaald rechtsstelsel beheerst wensen te zien, ondanks zodanige
rechtskeuze op die overeenkomst van toepassing blijven de dwingende bepalingen van het
rechtsstelsel dat zonder die rechtskeuze op de overeenkomst zou moeten worden toegepast.
Volgens het Ned. internationaal privaatrecht is in beginsel toelaatbaar dat bij een overeenkomst, welke
een internationaal karakter draagt, partijen de algehele toepassing kiezen van een ander rechtstelsel
dan volgens de zonder zodanige rechtskeuze geldende regels van het ipr van toepassing zou zijn
geweest. Voor zover de wet zich daartegen niet verzet, brengt zulk een rechtskeuze mede dat de
overeenkomst alleen door het gekozen rechtsstelsel wordt beheerst met uitsluiting niet alleen van het
aanvullende, maar ook van het dwingende recht van andere rechtsstelsels, ook van dat hetwelk, ware
die rechtskeuze niet gedaan, op de overeenkomst had behoren te worden toegepast.
M.b.t. overeenkomsten als waarvan hier sprake is kan het weliswaar voorkomen dat voor een
vreemde staat bij de inachtneming van bepaalde van die staat afkomstige voorschriften ook buiten zijn
territoir zo grote belangen zijn betrokken dat ook de Nederlandse rechter daarmee behoort rekening te
houden en daarom aan de toepassing van die voorschriften voorrang moet geven boven het door
partijen bij de desbetreffende overeenkomst gekozen, van een andere staat afkomstige recht. De door
het Hof te dezen toegepaste Belgische voorschriften zijn echter niet van dien aard dat de Ned. rechter
met het oog op de bij de toepassing daarvan betrokken Belgische belangen gehouden zou zijn
daaraan voorrang te geven boven het door partijen te dezen gekozen Nederlandse recht.
HR 25 september 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0689, NIPR 1993/105 (Balenpers)
Met name als het gaat om een multilateraal verdrag dat ertoe strekt in de verdragsstaten eenvormige,
algemeen geldende regels van internationaal privaatrecht in te voeren, zal een dergelijke toepassing
op haar plaats zijn — ook indien het verdrag inhoudt of meebrengt dat die regels slechts behoeven te
worden toegepast op na zijn in werking treden voorgevallen rechtsfeiten — wanneer de verdragsregel
niet wezenlijk verschilt van de ongeschreven regels die zich eerder in het Nederlandse internationaal
privaatrecht hadden ontwikkeld, en te verwachten valt dat het verdrag binnen afzienbare tijd voor
Nederland in werking zal treden. Een en ander is voor wat art. 4 EVO betreft het geval.
Bij toepassing van de uitzonderingsbepaling (tweede zin van het vijfde lid van art. 4 EVO) is het hof
kennelijk en terecht ervan uitgegaan dat zowel de bewoordingen en de structuur van art. 4 EVO, als
de met het verdrag beoogde eenvormigheid van rechtstoepassing meebrengen dat deze uitzondering
op de hoofdregel van lid 2 restrictief moet worden gehanteerd, in dier voege dat eerst dan van de
hoofdregel behoort te worden afgeweken indien, gegeven de bijzonderheden van het geval,
geoordeeld moet worden dat de plaats van vestiging van de partij die de kenmerkende prestatie moet
verrichten, geen reele aanknopingswaarde heeft. In casu niet het geval.
Rb Almelo 3 mei 2000, NIPR 2000, 193 (INA SA)
Volgens vaste jurisprudentie is in geval van koop en verkoop de verkoper degene die de meest
kenmerkende prestatie levert.
Gelet op de door partijen genomen conclusies, lijkt het er echter op dat zij zich dit ofwel niet hebben
gerealiseerd, ofwel bedoeld hebben een keuze voor het Nederlands recht te maken als bedoeld in art.
3 van het EVO. Een dergelijke keuze kán stilzwijgend worden aangenomen, doch slechts indien de
keuze voldoende duidelijk blijkt uit de bepalingen van de overeenkomst of de omstandigheden van het
geval. De rechtbank is van oordeel dat in dit geval niet zonder meer kan worden aangenomen dat
partijen een keuze voor Nederlands recht hebben gemaakt. Gelet echter op het hiervoor overwogene
zal de rechtbank partijen in de gelegenheid stellen om zich bij akte uit te laten over de vraag welk
recht naar hun mening van toepassing is en/of een uitdrukkelijke rechtskeuze te maken. 6.5. Indien
partijen kiezen voor Grieks recht, dienen zij alle relevante bepalingen uit het Griekse recht alsmede
alle relevante jurisprudentie, in een Nederlandse vertaling, aan de rechtbank over te leggen.