Samenvatting Middeleeuwen: gebeurtenissen, personen en begrippen
20 views 1 purchase
Course
Middeleeuwen
Institution
Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Dit is een samenvatting van de belangrijkste gebeurtenissen, personen en begrippen uit de Middeleeuwen. Het helpt om een beter overzicht te krijgen over deze periode.
Salomon (r. 972-932 v.C.): Laatste koning van Israël, voor het na zijn dood zich splitst in
Israël en Judea. Bouwde de eerste tempel in Jeruzalem.
Maria (18 v.C. - ca. 42 n.C.): De moeder van Jezus, die zogenaamd als maagd zwanger is
geworden door de kracht van de Heilige Geest, nadat de engel Gabriël dat aankondigde.
Later getrouwd met Jozef en aanwezig bij de kruisiging van Jezus.
Jezus (ca. 5-30): Een joodse prediker, die zijn eigen ideeën had over het geloof. Hij
vertelde verhalen en had een groep mensen die sterk in hem geloofden en hem
volgden, zijn apostelen. De volgelingen van zijn woord zijn christenen. Hij is gekruisigd
door Pontius Pilatus omdat hij vermeend werd gevaarlijk te zijn voor de orde in Judea.
Paulus (3-60): Was eerst geen volgeling van Jezus, maar juist een vervolger van de
christenen. Na het ontmoeten van Jezus wordt hij fanatiek christen, en zijn brieven en
geschriften vormen een groot en belangrijk deel van de Bijbel. Wordt ook wel de
‘dertiende apostel’ genoemd.
Petrus (?-64): Een van de twaalf apostelen van Jezus. Vaak genoemd in de Bijbel, en
blijkbaar was hij heel belangrijk voor Jezus. Hij heeft Zogenaamd van Jezus de sleutels
van de hemel gekregen. Eerste bisschop van Rome, en dus de eerste ‘paus’. Krijgt na de
dood van Jezus de leiding over de apostelen. Is ondersteboven gekruisigd zodat het
niet hetzelfde was als Jezus’ manier van sterven.
Mattheüs (?-??): Een van de twaalf apostelen van Jezus, en een van de vier
evangelisten. Hij schrijft over de genealogie van Jezus. Hij is onthoofd en wordt
daarom afgebeeld met een bijl.
Marcus (5-68): Een van de vier evangelisten, afgebeeld met een leeuw. De leeuw is een
woestijndier en Marcus’ evangelie begint in de woestijn.
Johannes (6-101): Een van de twaalf apostelen van Jezus, en een van de vier
evangelisten. Broer van Jakobus, een andere apostel van Jezus. Heeft de
christenvervolgingen overleefd. Symbool voor hem als evangelist staat de adelaar,
want zijn evangelie gaat in vogelvlucht over het hele leven van Jezus.
,Lukas (?-84): Een van de vier evangelisten, afgebeeld met een stier. Zijn evangelie gaat
over het einde van Jezus: de stier is een offerdier. Patroonheilige van de schilderkunst.
Antonius de Grote (251-356): Egyptenaar die zich als kluizenaar terugtrok om God te
dienen. Leider en leraar van monniken. Grondlegger van het kloosterleven.
Diocletianus (r. 284-305): Onder hem werd de Romeinse keizer machtiger en begon het
systeem van de tetrarchie: het Rijk werd verdeeld onder 2 augustus, West- en
Oost-Rome. Deze augustus hadden beiden ook 1 caesar, een hulpkeizer. Diocletanius
was wel de machtigste van deze vier keizers en de ultieme autoriteit. Hij verdeelt ook
het rijk in dioceses, en die weer in kleine provincies, bestuurd door zijn bureaucratie.
Deze dioceses werden later de bisdommen onder de christelijke kerk.
Constantijn de Grote (r. 306-337): Nam controle over het Romeinse Rijk maar regeerde
vanuit het Oosten. Stichtte Nova Roma, later Constantinopel, wat de hoofdstad van
Oost-Rome zou worden. Gefocust op verdediging en verbetering van het leger. Onder
Constantijn werd het christendom gedoogd, en bronnen vermelden dat Constantijn
mogelijk ook in het geheim tot het christendom bekeerd was.
Sint Servaas (?-300/400): Hij is de eerste historische verifieerbare bisschop in de
Nederlanden. Hij is de eerste bisschop van Maastricht. Zijn graf bevindt zich in de
Sint-Servaasbasiliek in Maastricht. Hij is de patroonheilige van Maastricht.
Wulfila (311-383): Visigotische bisschop die de Bijbel in het Gotisch heeft vertaald.
Onder Wulfila werden de arianisch christelijke Visigoten toegelaten in het Romeinse
Rijk, waar ze settelden in Bulgarije.
Martinus van Tours (316-397): Bisschop van Tours, bekend van zijn vrijgevigheid. Zelfs
toen hij niets had zou hij zijn kleed doormidden gehakt hebben om de helft aan een
bedelaar te geven. Klooster gesticht in Poitiers, en vernietigde meerdere heidense
tempels, gefocust op de verspreiding van het christendom.
Ambrosius van Milaan (339-397): Romeinse aristocraat die zich bekeerde tot het
christendom, bisschop van Milaan werd en bestrijder van het arianisme: een geloof
waarbij de Heilige Drie-eenheid niet bestaat, maar waar de Heilige Geest en Jezus
scheppingen zijn van God, en dus ondergeschikt aan Hem. Maakte duidelijk aan de
Romeinse keizer dat de kerk de machtigste was op het gebied van geloof, niet de staat.
Hiëronymus (347-420): Een van de vier belangrijke kerkvaders. Het Oude en het
Nieuwe Testament vanuit het Hebreeuws en Grieks vertaald, deze vertaling zou de
,officiële vertaling blijven voor langer dan 1000 jaar. Hij was voorstander van klassieke
teksten lezen om dichterbij God te komen.
Augustinus van Hippo (354-430): Kerkvader, grondlegger van het idee van erfzonde:
elk mens is bij geboorte zondig vanwege de zondeval van Adam en Eva. Hij heeft ook
belangrijke werken geschreven: Belijdenissen, een boek over zijn zondige leven voor
zijn bekering, en Civitates Dei, een belangrijk werk over de scheiding tussen kerk en
staat. De kerkelijke sacramenten waren volgens Augustinus de enige manier om ‘gered’
te worden. Een van de vier belangrijke kerkvaders.
Cyrillus van Saloniki (375-444): Verspreider van het christendom bij de Russen.
Uitvinder van het Glagolitisch alfabet, wat hij voor de Slaven gemaakt heeft. Dit is de
voorloper van het huidige Russische schrift, het Cyrillisch.
Theodosius I (r. 379-395): Maakte het christendom de staatsgodsdienst in het
Romeinse Rijk, hij maakte de heidense Romeinse religie ook illegaal. Ook liet hij toe dat
de kerk haar eigen rechtbank had voor alle zaken met betrekking tot geloof, wegens
Ambrosius van Milaan. Hij was de laatste keizer van het hele Romeinse Rijk, na hem
kwam de splitsing tussen West en Oost.
Sint Patrick (ca. 390-461): Galliër, ontvoerd door Ieren, na terugkeer naar zijn thuisland
kerkelijk geworden en is daarna teruggegaan naar Ierland om hen te bekeren. Hij legde
aan de inheemse bevolking de heilige drie-eenheid uit aan de hand van een klavertje
drie.
Atilla de Hun (r. 434-453): Heerser van de Hunnen, een steppevolk uit de Caucasus dat
grote delen van Europa overneemt en delen van Rome plundert. Atilla wil
Constantinopel overnemen, maar hij wordt afgekocht door Theodosius en gaat door
naar West-Rome. Uiteindelijk staat Atilla voor de poorten van Rome, maar moet hij
terugkeren vanwege hongersnoden in Italia en epidemieën in zijn leger.
Merovech (r. ca. 447-457): Een semi-legendarische voorvader van Charlemagne, en
degene aan wie de Merovingische dynastie haar naam ontleent. Was zogenaamd half
mens, half zeemonster.
Romulus Augustulus (r. 475-476): De laatste West-Romeinse keizer, werd al op jonge
leeftijd keizer en had eigenlijk geen macht. Hij was een marionetten-keizer onder zijn
vader en leden van de senaat, daarna afgezet door Odoaker.
Odoaker (r. 476-493): Germaanse hoge generaal in het Romeinse leger, aanvoerder van
de Germaanse huurlingen. Zet de laatste keizer, Romulus Augustulus, af en roept
, zichzelf uit tot koning van Italië, terwijl hij het West-Romeinse keizerschap afdraagt
aan de Oost-Romeinse keizer, Zeno. Uiteindelijk stuurt Zeno de Ostrogoten onder
leiding van Theodorik om Odoaker af te zetten en hij wordt vermoord door Theodorik.
Benedictus van Nursia (480-547): Kluizenaar, heeft het klooster op Monte Cassino
gesticht. Schrijver van de belangrijkste kloosterregel: De Regel van Benedictus.
Clovis (r. 481-511): De eerste Frankische koning die alle Frankische stammen verenigt.
Ook bekeerde hij zich tot het christendom om beter te regeren over de christenen in
zijn volk. Stichter van de Merovingische dynastie, die nog jaren heersen over het
Frankische rijk.
Procopius (500-562): Een uitzonderlijke Byzantijnse geschiedschrijver. Zijn werken zijn
de beste bronnen voor het leven van Justinianus I die we hebben. Hij schreef vol lof
over de herovering van Noord-Afrika en Italië van Justinianus, maar ook een zeer
hatelijk werk, Secret History, waarin hij Justinianus en Theodora juist aanvalt.
Augustinus van Canterbury (ca. 515-604): Missionaris gestuurd door paus Gregorius I
om Engeland te gaan bekeren. Hij bekeert de koning van Kent tot het christendom en
sticht een kerk in Canterbury. Hij wordt gezien als de stichter van de Kerk van
Engeland.
Justinianus I de Grote (r. 527-565): Vocht lang en hard tegen de Ostrogoten en andere
barbaren om grote delen van het gevallen West-Romeinse Rijk terug te veroveren. Na
zijn dood zijn de veroverde gebieden al snel weer overgenomen. Getrouwd met
Theodora, en verhoogt belasting. Dit leidt tot de Nika-oproer, een grote rebellie, pas na
deze af te slaan wordt zijn macht geaccepteerd. Opzetter van de Codex Justinianus.
Mohammed (ca. 570-632): Een koopman uit Mekka die visioenen krijgt waarin de
engel Gabriël tegen hem zegt dat er maar een God is, en hij sticht daarop de islam. Hij
moet vluchten uit Mekka, de Hidjra, en gaat naar Medina toe. Eenmaal in Medina
verzamelt hij een achterban en keert terug naar Mekka, de Hadj, om het te veroveren.
Voor zijn dood verovert hij bijna het hele Arabische schiereiland. Opvolgende kaliefen
zijn alleen Mohammeds opvolgers als leider van de Arabieren, niet als profeten,
Mohammed maakte namelijk duidelijk dat hij de laatste profeet van Allah was.
Abu Bakr (573-634): Volgeling van Mohammed, vlucht met hem mee in de hadj, volgt
hem op na Mohammed’s dood als leider van het kalifaat. Schoonvader van
Mohammed.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nathangossink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.