Huizinga’s homo ludens (boek):
- Spel is ouder dan cultuur
- Cultuur komt op in spelvorm
- Sport is en verernstigde vorm van spel
- Samenvattend omschrijft Huizinga spel als:
o Een vrije handeling waaraan geen direct materieel belang verbonden is of
wordt verworven
o Die zich afspeelt buiten het gewone leven binnen bepaalde grenzen van
plaats en tijd.
o Volgens vrijwillig aanvaarde regels die slechts geldig zijn in het kader
waarbinnen zij als bindend worden ervaren.
o En die activiteit een eigen betekenis geven en buiten dat kader zinloos zijn.
Kritieken (Van Bottenburg, 2017)
- Spel als oorsprong van sport
- Sport als verernstigde vorm van spel
- Spel als activiteit die buiten het gewone leven afspeelt
Sport vs spel:
Spel is een gegeven met biologische functie en zal in het jaar 3000 nog zijn.
Sport daarentegen is een sociaal construct, wat de toekomstige staat van sport moeilijk
voorspelbaar maakt.
Wat is sport?
Sport kunnen we moeilijk definiëren. Want wat sport is, hangt af van
- Aan wie je het vraagt
- Wanneer je het vraagt
- En waar je het vraagt
Niet iedereen interpreteert sport op eenzelfde manier en de ideeën over sport variëren
naargelang tijd en plaats. Dit betekent dat er geen universele overeenstemming bestaat wat
betreft betekenis, de opzet en de organisatie van de sport.
Het ideale beeld dat een persoon van sport heeft hangt af van de waarde die deze persoon
als uitgangspunt hanteert.
- Bv. Medicus: in zijn context bekijkt hij lichamelijke activiteit als een fysiek
waarneembaar gedrag, waarbij hij als observatiepunten hartslag, spierkracht,
lenigheid,… hanteert.
Lichamelijke activiteit impliceert ook een betrokkenheid. Er is dan sprake van een
betekenisvol gedrag van een zich bewegend individu. In dit verband kan de manier van
,bewegen (en ook houding) gezien worden als uitdrukking van een eigen persoonlijkheid en
van de relatie met de omgeving en de maatschappij (waarden en normen) waarin men leeft.
Iets kan door sommige als sport worden beschouwd terwijl het voor andere radicaal wordt
afgewezen. Bv. Beroepssport = arbeid of sport?
Sport classificeren
Classificatie van Claeys (1982)
- Spelsporten: spelen en ontspanningsporten die hun plaatselijk karakter verloren
hebben en waarin na een tijdje nationaal georganiseerde competities ontstonden.
o Individuele sporten (indeling op basis van gebruiksmiddel. )
▪ Slag(bal)sporten (bv. Tennis, badminton)
▪ Balsporten (bv. Biljart, golf)
o Ploegsporten
▪ Zaal (bv. Basketbal, futsall)
▪ Veld (bv. Voetbal, honkbal)
- Overlevingssporten: deze bestaan uit activiteiten die noodzakelijk waren voor de
vroeger levende mensen om te kunnen overleven.
o Vechtsporten (bv. Boksen, schermen)
o Schietsporten
▪ Boog (bv. Liggende wip)
▪ Vuurwapen (bv. Jagen en doelschieten)
o Hengelsport (bv. Vissen)
- Bewegingssporten: sporten waarbij men zich voortbeweegt
o Zonder verplaatsingsmiddel (bv. Wandelen, zwemmen, yoga,
krachtsporten,..)
o Met verplaatsingsmiddel (bv. Schaatssporten, fietssport, paardrijden,
watersporten, luchtsporten, gemotoriseerde sporten)
Piramidale sportmodel:
Gaat uit van een perfecte samenhang en beïnvloeding tussen de top en de basis van de
piramide, resulterend in de zogenoemde ‘double pyramid theory’. Dit is een traditioneel
sportmodel dat het hele sportgebeuren als een soort ‘afvalingskoers’ ziet en erop gericht is
enkele atleten to de smalle top te brengen.
- ‘Winnen en de beste zijn’: de beste competitiesportbeoefenaars hebben de
mogelijkheid door te stromen naar de hiërarchische top. De brede lagen der
recreatiesportenbeoefenaars en der sportieve recreanten worden daarbij beschouwd
als een noodzakelijke selectiebasis voor vers talent.
, 1
2
3
4
5
6
7
1. Topsport
o Het beroepsmatig c.q. semi-beroepsmatig beoefenen van een tak van sport,
waarbij hetzij het niveau, hetzij de feitelijke prestatie, dan wel beide,
financieel worden gehonoreerd.
2. Competitiesport
o De sport die op verschillende prestatieniveaus in de sportbonden wordt
georganiseerd en in de eerste plaats is gericht op de prestatie die in een
wedstrijd wordt geleverd.
3. Recreatiesport
o Die vormen van wedstrijd die, met inachtneming van de officiële regels en
binnen de sportverenigingen, in de eerste plaats worden bedreven om de
ontspanning en het sociale contact.
4. Sportieve recreatie
o Een vorm van recreatie die sport- en spelvormen gebruikt zonder stringente
binding aan officiële regels, niet in georganiseerd wedstrijdverband
plaatsvindt en een incidenteel karakter kan dragen.
5. Bewegingsrecreatie
o Die vormen van recreatie waar beweging bij komt kijken
6. Spel, spelend bezig zijn
o Een niet, althans niet geheel, op de levensernst betrokken activiteit, die
zichzelf tot doel heeft en die gekenmerkt wordt door de vrijheidsbeleving en
het lustgevoel dat erdoor wordt opgewekt
7. Recreatie:
o Het geheel van activiteiten die leiden tot ontspanning
Kritiek op model:
- Twijfel over de wederzijdse relatie tussen topsport en breedtesport
- Topsport kan niet zonder aanvoer vanuit de breedtesport
- Meeste breedtesporten hebben de topsport niet nodig om sport te kunnen
beoefenen.
- Een topsporter vindt zijn roots in de clubsport, maar zelden in de recreatiesport.
- Een groot deel van bevolking doet aan recreatiesport los van de competitiesport.
Omdat de competitiesport en recreatiesport verzuilen, stelt Scheerder dit uit als ene
kerkmodel, waarbij de hiërarchie tussen competitiesport en recreatiesport wordt
weggelaten.
Crum: motieven van de sporter
Hij maakte een classificatie van sport waarbij werd uitgegaan van de motieven van de
sporter enerzijds, en waarbij tevens de organisatiewijze op de achtergrond werd
meegewogen. Hij maakt onderscheid tussen:
- Topsport: met als dominant motief het absoluut presteren, status en inkomen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lienvanrenterghem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.