Summary
Samenvatting Arbeidsverhoudingen (Arbeidsverhoudingen)
- Course
- Institution
In deze samenvatting vind je een uitgebreide samenvatting van het vak Arbeidsverhouding (leerjaar 2 HRM, periode 2)
[Show more]
Seller
Followlarsteeuwen
Reviews received
Content preview
Arbeidsverhoudingen samenvattingKennisclip week 1.1 introductie
Definitie arbeidsverhoudingen
Kennisclip week 1.2 spelers en belangen arbeidsverhoudingen
Spelers en belangen arbeidsverhoudingen
1. Spelers op niveau onderneming
Binnen een bedrijf
2. Spelers op bedrijfstak niveau
Tussen werkgevers en werknemers van een bepaalde bedrijfstak
3. Spelers op centraal niveau
Overheid, landelijk niveau
1. Spelers op niveau onderneming
- Collectief spel
- Tussen ondernemingsraad (georganiseerde groep werknemers) en werkgever
Over:
Loon
Arbeidstijden
Verlofregelingen
- Of personeelsvertegenwoordiging in kleinere bedrijven
- Wil werkgever dingen veranderen heeft hij hier toestemming van de OR of
personeelsvertegenwoordiging voor nodig
2. Spelers in de bedrijfstak
- Werknemersverenigingen (vakbonden);
Vereniging WN binnen bepaalde bedrijfstak
- Werkgeversverenigingen;
Bijv. horeca; Koninklijke Horeca Nederland
Helpen bedrijven met juridische zaken etc.
- Sluiten samen CAO (week 2 meer);
- Bedrijfstak: CAO die wordt afgesloten voor een bedrijfstak (bv. metaal, detailhanden, hbo);
- Overheid: de minister kán een bedrijfstak CAO algemeen verbindend verklaren: dan geldt hij
voor de gehele bedrijfstak
Dit alles is belangrijk omdat rechten, plichten, beloningen ongeveer overal hetzelfde
moeten zijn binnen dezelfde bedrijfstak
Anders alleen maar onrust; hierom vaak een bedrijfstak CAO
, CAO= collectieve arbeidsovereenkomst
Regels voor alle WN binnen die bedrijfstak; dit schept een zekere rust
Fontysdocent verdient evenveel als AVANS docent
3. Spelers op centraal niveau
- Sociale partners: de vakcentrales.
De vakcentrales zijn overkoepelende verenigingen, waarbij de afzonderlijke
werknemersverenigingen (vakbonden) en werkgeversverenigingen zijn aangesloten
Alle WG- en WN bonden uit bedrijfstakken
Bijv. FNV
- De overheid
Niet als regeringen; ze veranderen bijv. niet zo snel een wet zodanig dat we iets aan de
samenleving opleggen wat er moet gebeuren
Poldermodel
Samen polderen we de economie voorwaarts
Nederland is een overlegeconomie
Overheid bemoeit zich niet te veel (ongeschreven regel voor Rutte)
Alleen ingrijpen bij crisissen
- MKB: middel-kleine bedrijven; grootste van werkend Nederland
- Land tuin organisatie (LTO)
, - FNV: Meer sociaal democratische achtergrond
Federatie van Nederlandse Vakverenigingen
- CNV: Christelijke Nederlandse Vakverenigingen
Christelijke achtergrond
- MHP: Middelbaar en Hoger Personeel
Andere naam: vakcentrale voor professionals
Bijv. politievakbond en vakbond verkeersvliegers
- Dus vakbond FNV landbouw en Hout vallen onder FNV (bijv.)
Waar treffen spelers op centraal niveau elkaar?
Op centraal niveau treffen werkgevers en werknemers (organisaties) elkaar in de:
A. STAR (Stichting van de Arbeid)
Sociale partners: werkgevers en werknemers organisaties (vakcentrales): bipartiet
Ontstaan: opgericht in 1945 (direct na WOII)
Streven: samen werken aan wederopbouw van NL
Rechtsvorm: privaatrechtelijk (ziet toe op relaties tussen personen)
Doelstelling: stimuleren goede arbeidsverhoudingen werkgever en werknemer
Hoe: 1) advies geven aan de regering over sociaal economische kwesties (gevraagd en
ongevraagd)
2) overlegorgaan voor werkgevers en werknemers vakcentrales
Leden: werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers; bipartiet
Agendapunten: pensioenvoorzieningen, scholing, gelijke behandeling man/vrouw, arbeidskansen
bepaalde groepen
- In de STAR komt Centraal Akkoord of Sociaal Akkoord tot stand:
Dat is een afspraak tussen de werknemers- en werkgevers vakcentrales gemaakt over de
loonontwikkeling en andere arbeidsvoorwaarden
Deze afspraak is een richtlijn voor alle cao’s die overeenkomstig het centraal akkoord
moeten worden aangepast
, In voor- en najaar komen werkgevers en werknemers in de STAR bij elkaar om een
Centraal Akkoord te beproeven
Voorbeeld: Pensioenakkoord 2011 of de participatiewet (voortgevloeid uit zo’n STAR)
B. De SER (Sociaal-economische Raad)
Sociale partners plus de overheid: tripartiet
Ontstaan:
- 1950 (bij totstandkoming Wet op de Bedrijfsorganisaties)
- Publiekrechtelijk orgaan (betreft zaken die de overheid regelt in het algemeen belang)
Leden: samenstelling is tripartiet (totaal 33 leden)
- 1/3 vertegenwoordigers centrale werkgeversorganisaties
- 1/3 vertegenwoordigers centrale werknemersorganisaties
- 1/3 ‘Kroonleden’ (door overheid benoemd)
Hoofdfunctie:
- Gevraagd of ongevraagd geven van adviezen aan de regering op sociaaleconomische gebied
Hetzelfde als STAR
Poldermodel
Door overleg gaan we voorwaarts
Werkgevers, werknemers en overheid besluiten samen waar het met de economie en
arbeidsmarkt naartoe moet
Kennisclip 1.3 ontstaan arbeidsverhoudingen NL
Oorsprong arbeidsverhoudingen NL
- Moderne Westerse arbeidsverhoudingen zijn ontstaan tijdens de industriële revolutie.
- Verschil in machts- (industriële revolutie) en gezagsverhouding (nu)
- In het begin: werkgevers alle macht
WN geen zeggenschap (industriële revolutie)
- In de loop der tijd: veel meer een spel van evenwicht
- Vogelvlucht na WOII
- In de onderhandelingen over arbeidsvoorwaarden (binnen en buiten de onderneming) is de
werknemer doorgaans de minst machtige partij
- Poldermodel!
Poldermodel: Nederlandse traditie
- In de 80-jaren meneer Lubbers (minister) en Wim Kok (FNV) niet te hoge lonen; kunnen toch
niet betaald worden tijdens deze crisis; sociaaleconomisch probleem samen opgelost
- Nadruk ligt op samenwerken, bondgenoten zoeken, consensus zoeken en compromissen
sluiten
- Definitie: “Het Nederlands consensusmodel waarin werkgevers, vakbonden en overheden
met elkaar onderhandelen over arbeidsvoorwaarden en lonen”
- Ook: “overlegeconomie”
- Bij een probleem eerst overleggen met zoveel mogelijk betrokken partijen en met die
partijen vervolgens naar een oplossing zoeken
Proberen een sociaal akkoord te bereiken
Dus bijv. loonsverhoging voor het komende jaar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller larsteeuwen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now