2 methoden: principiële methode / (negatieve) enumeratie methode
- Principe: art.179: binnenlandse venn. + gemeentespaarkassen
o venn. = art.2,5°,a / binnenlandse venn. = art.2,5°,b
- Uitzonderingen: art.180 en 181: opsomming niet aan venn.belasting onderworpen
o Enerzijds nominatim aangeduide publiekrechtelijke rechtspersonen
o Anderzijds lichamen zonder winstoogmerk
3 principiële toepassingsvoorwaarden: als voldaan -> onderworpen aan venn.belasting (tenzij uitz.)
§1. Rechtspersoonlijkheid (rp)…………………………………………………………………………………………………………………………………..14
(afgrenzing ts venn.belasting en personenbelasting)
- Principes
o Zelfde betekenis als in het gemeen recht
o Toegekend krachtens W/D/O -> fiscus is hierdoor gebonden
o Geen substance-over-form principe: geen algemeen rechtsbeginsel van bedrijfseconomische
werkelijkheid (tenzij veinzing)
o Anti-misbruikbepaling (art.344§1) kan nt worden gebruikt om de jur. realiteit af te wijzen
o Venn. met rp: volkomen zelfstandig belastingplichtige (winst uitsluitend in haar hoofde belast, zolang
niet overgedragen). Scheiding tussen winst venn. en persoonlijk inkomen vennoten.
o Venn. zonder rp (art29§1): nooit venn.belasting
§ Vb. maatschap, tijdelijke venn., stille handelsvenn; Ook commerciële maatschap
§ Fiscale transparantie: winsten/baten = winsten/baten van de vennoten
§ Worden geacht zonder rp te zijn… (art.29§2) (Juridische werkelijkheid wordt voor fiscale
doeleinden terzijde geschoven)
• Onregelmatig opgerichte handelsvenn.
o Vroeger: venn. opgericht zonder akte = VOF = rp
§ Uiteenlopende interpretaties:
• Alle Nietigheidsgronden -> rp automatisch opgeheven (kan nt
worden bijgetreden)
• Nietigheid wegens miskenning art66W.Venn.
(voorbereidende werkzaamheden)
• Vormgebreken (venn. doctrine)
o Nu: commerciële maatschap = geen rp (verwijzing niet nuttig meer)
o België: geen venn.groepen (wel intragroepsverrichtingen om dubbele belastingen te vermijden)
- Ontstaan
o Vroeger: rp op ogenblik oprichting
o Nu: rp door neerlegging akte op de griffie van koophandel
§ Niet opgericht met terugwerkende kracht
§ In het kader van fusies en splitsingen : vorm van terugwerkende kracht
• Fiscus aanvaardt gang van zaken om praktische redenen MITS retroactiviteitsclausule
met werkelijkheid overeenstemt EN betrekking heeft op korte periode
- Doorbraak (van de beperkte aansprakelijkheid of de volkomen rechtspersoonlijkheid)
o Misbruik: achter scherm venn., persoonlijke handelsactiviteit (afzonderlijke rp nt geëerbiedigd
o Kan fiscus rp doorbreken en vennoten anders belasten?
§ Fictieve venn.:
• Oude rs: bewijzen venn. fictief -> nietigheid moest niet eens worden uitgesproken ->
mogelijk: ene jaar fictief, ander jaar nt
• Nu: nietigheid moet door RBvKH worden uitgesproken + geen terugwerkende kracht
, o rl: deze principes gelden ook op fiscaal vlak (assimilatie nietigheid en
veinzing/fictie)
o HvC: bestaan van venn niet tegenstelbaar aan fiscus, zegt nts over nietigheid
§ Naamlening: in eigen naam, voor andere rekening
• Simulatie (heersende mening): veronderstelt dat er tussen dezelfde partijen 2 ov.
worden gesloten: openlijke ov. die aan iedereen wordt getoond + verborgen ov.
• HvC: kan simulatie zijn (achterman handelt voor eigen rekening achter scherm venn.
-> rechtstreeks belasten)
• Gemeen recht: ernstige bezwaren tg naamlening als doorbraakgrond (HvC aanvaardt
het zowel in privaatrechtelijke als in fiscale zaken)
§ Misbruik van rp
• In privaatrecht: meest correcte doorbraakgrond
• In fiscaal recht: ernstige bezwaren
o Variante van rechtsmisbruik, ligt niet ver van wetsontduiking
o Wetsontduiking niet strafbaar in België (onverenigbaar legaliteitsbeginsel)
o HvC: rechter kan alleen nagaan of er een veinzing is
o Anti-misbruikbepaling (art344§1): leer vd wetsontduiking geïntroduceerd
- Best: werkelijke juridische verhoudingen respecteren (als vermengd -> fiscus heeft ruime controlemachten
en kan dit achterhalen).
- Doorbraak meestal ten nadele van degenen die achter de rp schuilgaan.
o In één geval aanvaarde het HVC de vereenzelviging van een natuurlijk persoon met de BVBA die hij
had overgenomen (wederbeleggingen binnen de BVBA waartoe de np zelf gehouden was)
§2. Exploitatie van onderneming of winstgevende bezigheid……………………………………………………………………………………22
(afgrenzing ts venn.belasting en rechtspersonenbelasting)
- Eigenlijke venn. (andere dan venn. met sociaal oogmerk)
o Toepassingsvoorwaarde vormt geen probleem
o HvC: eigenlijke venn geacht uitsluitend te zijn opgericht om een winstgevende act. uit te oefenen
o Sommige rs: werkelijke aard van venn hangt nt af van vorm, maar van de werkzaamheden zolas die
blijken uit de statuten
§ Juridisch moeilijk te verantwoorden
§ In de praktijk: oplossing probleem juridische structurering cultuurhistorische patrimonia
• Vb. maatsch doel: onderhoud kasteel + openstellen voor publiek
• VZW niet geschikt: geen venn.belasting, wel taks tot vergoeding successierechten
• Coöperatieve venn.: nt venn.belasting, nt. taks
- Andere lichamen
o Exploitatie = exploiteren + duurzame activiteit
o Fiscaal ondernemingsbegrip: ruime betekenis: handel, dienstverlening, nijverheid, landbouw en
ambachten
o Winstgevende bezigheid: verrichtingen die zich vaak genoeg voordoen om een voortdurende en
gewone bedrijvigheid op te leveren en die een beroepskarakter hebben (lange tijd controverse)
§ HvC: subjectief criterium
§ Wet voerde objectivering in (art182,3°) (hetzelfde geldt voor de venn. met sociaal oogmerk)
§3. Fiscaal domicilie………………………………………………………………………………………………………………………………………………….25
(afgrenzing ts venn.belasting en belasting van nt inwoners)
- Art2,5°,b: werkelijke administratieve hoofdzetel van waaruit de venn. feitelijk wordt geleid -> feitenkwestie
Venn.belasting = art1,§1,2° = belasting op het totale inkomen van binnenlandse venn.
- Inkomen = alles wat een zaak periodiek aan vruchten voortbrengt, zonder de substantie aan te tasten: geen
bijzonder geschikt begrip als grondslag.
- Belastbare grondslag veel ruimer: winst (art 183 en 185)
, §1. Intrinsieke benadering…………………………………………………………………………………………………………………………………………27
Art.183: verwijzingsregel (inkomsten (PB)-> bedrag vastgesteld volgens de regels i.v.m. winst)
- Alle opbrengsten van een venn zijn beroepsinkomsten
o Verwijzing naar PB: op eerste zicht: 4 traditionele categorieën van inkomsten (inkomsten uit RG en K,
inkomsten uit OG, beroepsinkomsten en diverse inkomsten)
o MAAR ook rekening houden met winstbegrip: professionalisatie van de inkomsten
o HvC: venn -> winstgevende activiteit -> alle opbrengsten zijn beroepsopbrengsten (ook al vinden zij
formeel hun oorsprong in RG/OG; geen sprake van diverse inkomsten). De formele aard van de
opbrengsten speelt alleen een rol voor de voorheffing
- Alle opbrengsten van een venn zijn belastbaar als winst
o Grondslag is bijgevolg de maatschappelijke winst of bedrijfswinst vóór repartitie (art185)
Afdeling 1. Winstbegrip: algemeen……………………………………………………………………………………………………………………………29
Afwezigheid definitie winstbegrip -> teruggrijpen naar andere takken van het recht (venn.recht)
1. Nettoactiefbenadering…………………………………………………………………………………………………………………………………29
- Klassieke benadering: eigen vermogen (nettoactief) = totaal vermogen – vreemd vermogen
- Winst = toename van het nettoactief gedurende het belastbaar tijdperk (nt kapitaalinbrengen)
- Doctrine: voorgesteld uitsluiten inbrengen tout court -> niet gevolgd door wetgevende evolutie
- Waarderingsregels spelen een belangrijke rol
- Conceptueel beste methode, in de praktijk niet bruikbaar om de winst direct af te lezen van de balans
(statisch karakter)
2. Dynamische benadering……………………………………………………………………………………………………………………………….30
- Globaal winstsaldo op jaarbasis is het gevolg van een dagelijkse ontwikkeling -> dynamisch
- Twee benaderingen zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden
Afdeling 2. Brutowinst………………………………………………………………………………………………………………………………………………31
1. Opbrengsten uit OG……………………………………………………………………………………………………………………………………..32
- Formeel: oorsprong in OG; Materieel: bedrijfswinsten -> geen sprake van kadastraal inkomen
- Huur
o OG nt in huur: opbrengsten geacht begrepen te zijn in maatschappelijke winst
o OG wel in huur: huuropbrengsten integraal in aanmerking
o Werkelijke kosten mogen in beide gevallen als bedrijfskosten afgetrokken worden
- Erfpacht/opstal
o Effectieve vergoedingen wegens vestiging/overdracht = bedrijfswinst
o Eenmalige vergoeding
§ Ofwel beschouwt men de verrichting als een verkoop van het recht (meerwaarde = prijs –
geraamde boekwaarde) (art24,al1,2°)
§ Ofwel als een bezwaring van de volle eigendom (winst = verkregen prijs) (art24,al1,1°)
o Periodieke vergoeding = gewone winsten
- KI speelt wel een rol bij de onroerende voorheffing (art37 en 251)
o Zelfstandige belasting
2. Opbrengsten uit RG en kapitalen………………………………………………………………………………………………………………....33
- Limitatieve opsomming (art17 tot 21)
- Principes PB moeten worden toegepast
- Tijdstip van belastbaarheid:
o Traditionele opvatting: belastbaar van zodra toegekend of betaalbaar gesteld
(vb. obligatie 1/6/06, €1000 interest betaalbaar op 30/6/07, €1000 op 30/06/07 in resultaat)
o Boekhoudrechtelijk (KB 2001): prorata, verworven opbrengsten meteen belastbaar
(vb. op 31/12 reeds €500 in resultaat)
o Inkomsten van gelddeposito’s: tegenstelling tussen fiscaalrechtelijke interpretatie en boekh.r.
voorschriften geldt nt -> worden geacht te zijn toegekend/betaalbaar gesteld op de laatste dag van
het tijdperk waarop ze betrekking hebben (art267,al4)
o ’94: fiscale wet afgestemd op boekh.r. voorschriften -> art362bis
(vb. op 31/12/06 moet de reeds gelopen interest in de winst worden opgenomen)
o Wanneer verlopen interesten niet in de boekh. worden opgenomen, moeten ze als onderschatting
van het actief worden belast
o Royalty’s: Art362bis nt van toep.; Maar KB 2001: verplichting overlopende rekeningen
o Roerende voorheffing blijft pas verschuldigd bij betaalbaarstelling/toekenning van de inkomsten
§ Mogelijk om gedeelte roerende voorheffing reeds te verrekenen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BrentUGent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.