In deze samenvatting (Biologie: Nectar hoofdstuk 19: Sport, vwo 6) staat alles wat je moet weten over spieren, dissimilatie en controle van bewegingen. In deze samenvatting staat alle noodzakelijke informatie met handige plaatjes. Veel succes met leren!
Tip voor dit hoofdstuk: zorg er goed voor ...
Answer: Er wordt een CO2-groep van het pyrodruivenzuur afgehaald zodat uiteindelijk acetyl-CoA kan ontstaan.
Content preview
BIO H19 SPORT
19.1 BOUW VAN PEZEN
AAN ELKAAR VERBONDEN
Pezen bestaan uit bindweefsel: koppelt weefsels aan elkaar en houdt organen op hun plaats;
Bestaat uit
- Cellen
- Tussencelstof (gelachtig materiaal rond de cellen met veel eiwitten)
BEWEGEN: SPIEREN, PEZEN EN GEWRICHTEN
Door skeletspieren samen te trekken, bewegen de botten rond hun draaipunten in de gewrichten
Pezen verbinden de skeletspieren met de botten
Banden verbinden botten
BOUW VAN PEZEN
Vezels in pezen zijn opgebouwd uit collageen (: gemaakt door
peescellen)
In tussencelstof:
- 3 collageenketens vormen door H-bruggen een
drievoudige helix (: quaternaire structuur)
- Veel drievoudige helices (van collageen) vormen een
collageenfibril (: gestreept uiterlijk)
- Veel collageenfibrillen vormen een collageenvezel
- Veel collageenvezels vormen een collageenbundel
Een pees is nauwelijks uitrekbaar (te ver uitgerekt scheuren)
Gedraaide collageenstrengen in de achillespees slaan bij
indrukking veerenergie op:
die vrijkomt bij het lopen
CONTACT HOUDEN
Cellen van bindweefsel zijn door tussencelstof verder van elkaar verwijderd
(dan andere celtypen)
- Connexoneiwitten verbinden celmembranen gap junction:
eiwitkanaal waardoor ionen en kleine moleculen bewegen
- Gap junctions zijn niet permanent: ze wisselen voortdurend
BOUW VAN SKELETSPIEREN
Skeletspieren zijn opgebouwd uit bundels spiervezels: ontstaan door
samensmelting van honderden spiercellen ( meerdere kernen):
Om bundel spiervezels: bindweefsel met bloedvaten
Spiervezels bevatten myofibrillen (eiwitfilamenten): zorgen voor samentrekking; bestaan uit (BINAS
90C):
, - Twee in elkaar gedraaide ketens van het eiwit actine
- Dikke filamenten van het eiwit myosine
Actine- en myosinefilamenten geordend (I- en A-banden) dwarsgestreept spierweefsel (BINAS 80E)
Sarcomeer: de kleinste eenheid van een spiervezel die kan samentrekken
- Ligt tussen 2 Z-lijnen (bestaande uit actineketens)
GECOÖRDINEERD SAMENTREKKEN
Van de hersenen gaan impulsen via het ruggenmerg richting beenspieren:
- Axonen van motorische neuronen eindigen in een aantal neuromusculaire synapsen: geven
acetylcholine af activeert spiervezels
Motorische eenheid: groep spiervezels die op impulsen van 1 axon reageert (bij nauwkeurige spieren
minder spiervezels per motorische eenheid
SPIERWEEFSEL ROND HOLLE ORGANEN
Hartspierweefsel (BINAS 80E):
- Geen vezels maar netwerk
- Kernen liggen centraal
- Snel, actief, niet vermoeid
- Gap junctions zorgt voor gecoördineerde samentrekking van het hart
Glad spierweefsel (BINAS 80E):
- Enkelvoudige spiercellen: eenkernig
- Traag, maar groot uithoudingsvermogen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JustDoIt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.