Natuurkunde samenvatting
hoofdstuk 5
§5.1 In het dagelijks leven ben je voortdurend omgeven door allerlei soorten straling. Soms kun je
straling zien of voelen, maar vaak ook niet. Een meetapparaat voor straling noem je een GM-teller
(geiger-müllerteller).
Eigenschappen van straling
- Straling beweegt in rechte lijnen vanuit de bron
- Hoe groter de afstand tot de bron, hoe minder sterk de straling is
- Ioniserend vermogen (ionen kunnen ontstaan in een bestraalde stof door. Atomen kunnen
in de stof verliezen een of meer elektronen rond de kern en veranderen in positieve ionen.
Negatieve ionen schieten dan weg uit de atomen. Schadelijkheid: cellen kunnen erdoor
beschadigen, muteren of doodgaan)
- Doordringend vermogen (zegt iets over hoe diep straling in een bepaalde stof kan
doordringen)
Hoe groter het ioniserend vermogen, des te kleiner is het doordringend vermogen.
Een radioactieve stof heeft instabiele atomen die straling uitzenden: de atomen zullen niet altijd in
die vorm blijven bestaan.
Er zijn 4 soorten ioniserende straling: röntgenstraling, -straling (vergelijkbaar met uv-straling), -
straling, -straling (deze bestaan uit deeltjes).
Röntgenstraling
- Heeft een ioniserend vermogen
- Is zeer doordringend
- Kan door menselijke weefsels heen gaan
- Elektrische energie > stralingsenergie
Natuurlijke straling is altijd in onze omgeving aanwezig en het is niet afkomstig van door mensen
geproduceerde bronnen. Deze straling is o.a. afkomstig uit de ruimte (kosmische straling) en uit
gesteentes en klei (aardse straling). Kunstmatige straling komt uit bronnen die door mensen zijn
gemaakt. Hierbij kun je denken aan röntgenapparaten, kerncentrales en bestralingsapparatuur.
Achtergrondstraling is een permanente hoeveelheid straling, veroorzaakt door alle stralingsbronnen
in de omgeving samen.
Het verschil tussen bestraling en besmetting: bij allebei ontvangt de persoon/het voorwerp de
radioactieve straling, maar bij besmetting is de persoon/het voorwerp daarbij een stralingsbron
geworden. Je kunt inwendige en uitwendige bestraling hebben.
§5.2 Sterke kernkracht houdt de nucleonen bij elkaar en werkt vooral als de nucleonen dicht bij
elkaar zitten. De kracht is veel groter dan de afstotende elektrische kracht van de positieve protonen
op elkaar.
Isotopen zijn vormen van hetzelfde element met een verschillend aantal neutronen in de kern.
Sommige isotopen zijn stabiel en vervallen dus niet. Andere zijn instabiel en vervallen na verloop van
tijd, waarbij ze straling uitzenden.
Radioactief verval: wanneer bij het uitzenden van straling door een instabiele kern de
oorspronkelijke kern (moederkern) in een andere (dochterkern) verandert.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JulietMH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.06. You're not tied to anything after your purchase.