Werkloos? trappensysteem:
1: VDAB: inschrijven als werkzoekende
o = Vlaamse dienst voor Arbeidsbemiddeling
2: Kom ik in aanmerking om werkloosheidsuitkering te krijgen? RVA
o = Rijksdienst voor arbeidsvoorzieningen
3: Vakbond
Algemeen Christelijk Vakverbond
Algemeen Centraal Liberaal Vakverbond België (liberalen)
Algemeen Belgisch Vakverbond (socialisten)
o Ander woord voor vakbond = werknemersorganisatie
o CAO sluiten (= collectieve arbeidsovereenkomst) ovk die wordt afgesloten
tussen 1/meerdere werkgeversorganisaties en 1/meerdere
werknemersorganisaties
VOCA
VBO (= verbond voor Belgische ondernemingen)
UNIZO
zij sluiten CAO’s af
Ze kunnen op 3 niveaus CAO’s afsluiten
Op nationaal vlak: algemeen verbindend voor iedereen
Op sectoraal vlak/op vlak van paritair comité: per sector vb.
CAO in de farmacie
Op ondernemingsvlak: enkel en alleen van toepassing op die
welbepaalde specifieke onderneming
Werkgever kan emails controleren maar voorwaarden!!
Verschil tussen aangekondigde stakingen en niet aangekondigde (trein)stakingen
Lock-out je gijzelt je werkgever
Ontslag wegens dringende redenen:
Binnen 3 dagen na kennisname van de feiten moet er aangetekende brief verzonden
worden
De tweede aangetekende brief moet binnen 3 werkdagen verzonden worden na
verzending van je eerste brief
Niet voldaan onregelmatig ontslag en kan ontslag niet voldaan worden
Een opzeggingsvergoeding zal moeten betaald worden
Is staken een recht?
Staken is fundamenteel recht men kan je dat niet verbieden
Er moet wel minimale bezetting zijn! Vb. bij kerncentrales
Het is niet onbeperkt vb. verboden: lock-out, grote wegversperringen waarbij je bv
dingen vernielt, brandstichten
Sociale secretariaten
Zorgt voor loonadministratie
1
, 1. Inleiding
1.1. Wat is arbeidsrecht?
Sociale wetgeving omvat
o Arbeidsrecht
o Socialezekerheidsrecht: zeer uitgebreid in België daardoor wel veel
belastingen betalen
o Sociale bijstand: voor mensen die behoeftig zijn mensen zijn door hun
eigen arbeid niet in staat om voor zichzelf te zorgen
Die mensen kunnen geen aanspraak maken op
socialezekerheidsuitkering en moeten daarom terugvallen op sociale
bijstand vb. leefloon, inkomensgarantie voor ouderen, gewaarborgde
gezinsbijslag
Bijzonder doel van sociale wetgeving
o Bescherming van belangen van de werknemers
o Bevorderen van hun welzijn
Arbeidsrecht: bescherming bieden tegen werkgever
‘beschermingswetten’ (loonbeschermingswet, wet op
arbeidsreglement, wet op de arbeidsovk, arbeidswet)
Sociale zekerheidsrecht: menswaardig bestaan verzekeren
(gewaarborgd inkomen, werkloosheidsuitkering, pensioenen,
arbeidsongevallen,…)
Iedereen recht op pensioen maar als je bv niet voldoende
pensioenjaren hebt (je moet bepaalde periode werken)
Sociale bijstand is vb als je pensioen te weinig is
3 luiken
o Werknemers:
Arbeiders: wordt betaald per uur + heeft voornamelijk handenarbeid
als hoofdzaak
Bedienden: wordt betaald per maand + werkt voornamelijk met zijn
hoofd
Handelsvertegenwoordiger: kan aanspraak maken op
dingen/vergoedingen waarop gewone werknemer geen aanspraak op
kan maken vb. een uitwinningsvergoeding
Uitwinningsvergoeding = een vergoeding die je ontvangt
wanneer de werkgever je ontslaat en je je cliënteel verliest
terwijl je aan de werkgever cliënteel hebt aangebracht
ze zijn alle verbonden aan de werkgever door middel van een
arbeidsovereenkomst
o Ambtenaren:
verbonden door middel van een statuut
wet van 3/7/58 WAO is niet van toepassing op ambtenaren
o Zelfstandigen
zijn met niets verbonden; kan wel zijn dat ze contract hebben maar
dan is dat gewoon een samenwerkingsovk/contract
o Het grote verschil is de gezagsstructuur: werknemers en ambtenaren staan
onder gezag van werkgever bevelen opvolgen, terwijl zelfstandige in
volledige zelfstandigheid zijn werk kan verrichten
2
, 1.2. Bronnen van het arbeidsrecht
a) Internationale rechtsbronnen
o Bilaterale verdragen: verdrag tussen België en 1 ander land
o Multilaterale verdragen: verdrag tussen België en meerdere landen
I.A.O. (Internationale Arbeidsorganisatie)
Conventies: belangrijke invloed op Belgisch arbeidsrecht
Drieledig overleg tussen WG, WN en regeringen
Raad van Europa EVRM
Waarborgt fundamentele vrijheden (zoals vakbondsvrijheid,
recht op privéleven…)
Kan rechtstreeks ingeroepen worden door Belgische
rechtbanken
Internationale Vereniging voor de Sociale Zekerheid (A.I.S.S.)
Europese Unie richtlijnen en verordeningen zoals dagelijkse rusttijd,
minimumloon
b) Nationale rechtsbronnen
o Sociale grondrechten: art. 23 GW “Iedereen heeft recht op een menswaardig
leven” dat omvat:
Recht op arbeid
Recht op sociale bijstand
o Sociale rechtsbronnen
Wetten en decreten
KB’s
MB’s
Rechtsspraak (bv. vonnis van Hof van Cassatie) en rechtsleer
(persoonlijke visie van rechtsgeleerden)
!!! Collectieve arbeidsovk (CAO’s): of sectorakkoord
Werkgeversorganisatie >< Werknemersorganisatie (= vakbonden)
Gebruik: (cumulatieve voorwaarden)
Vast: steeds hetzelfde voordeel wordt toegekend (niet
noodzakelijk elk jaar hetzelfde bedrag, maar wel altijd dezelfde
berekeningsbasis bv. eindejaarspremie bepaald percentage
op de winst)
Algemeen: het voordeel wordt uitgekeerd aan alle WN in
dezelfde situatie
Besteding: het voordeel moet gedurende een “voldoende lange
tijd” worden toegekend feitenkwestie
Casus1. gebruik: p22 dia2
Eindejaarsuitkering = een recht
Op sectoraal niveau; stel een cao is afgesloten waarbij uitdrukkelijk staat geciteerd dat een
eindejaarspremie moet betaald worden in die sector dan is het een plicht
Wanneer het geen plicht is maar werkgever doet het al enkele jaren het wordt een gebruik
de werknemer kan zich op dat gebruik beroepen en waarbij het alsnog een recht of een
plicht wordt
Werkgever kunnen wel clausules inlassen in arbeidsovereenkomst waarbij ze de rechtsbron
het gebruik gaan uitsluiten
Kan niet afgedwongen worden als een gebruik als het ten opzichte van andere groep
personen is, wel als het dezelfde groep personen is gebruik moet algemeen zijn
Casus gebruik: P22 dia 3
Als er clausule is dan niet, als er geen clausule is dan wel gehouden
3
, Conclusie: regulering van het arbeidsrecht door
Overheid: wet, KB, MB
Sociale partners: collectieve arbeidsovk (al dan niet algemeen verbindend verklaard)
Werkgever en werknemer: individuele arbeidsovk, arbeidsregelement, gebruik
Verschil arbeidsovereenkomst en arbeidsreglement:
o Arbeidsovereenkomst is enkel van toepassing op 1 werknemer
o Arbeidsreglement is van toepassing op de gehele onderneming
Je kan niet voor alle soorten overeenkomsten dat mondeling afspreken bv voor deeltijdse
arbeid, studentencontract, uitzendarbeid,… heb je geschrift nodig
Een lagere norm mag slechts afwijken van een hogere norm als hij hiermee niet strijdig is of
de rechten van de werknemer vermindert of zijn plichten verzwaart
In strijd met hogere norm: niet geldig
Oefening 1 p24: maximale arbeidsduur
Dwingende wetsbepaling: het is de hoogste die van toepassing is 38u + hoogste
norm komt niet in strijd met je geschreven individuele ovk
Oefening 2 p24: Wel in strijd met je geschreven individuele overeenkomst maar hier
ook 38u!! ZIE VOORBEELD BOEK P15
Loon + arbeidsduur (+plaats, tijd, functie) is een essentiële arbeidsvoorwaarde en daar
kan niet van worden afgeweken + recht op arbeid: je rechten worden verminderd
In de bouw is dit 40 u per week is essentiële voorwaarde maar dit krikt de rechten van WN
naar boven!! Want meer recht op arbeid
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 41199. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.42. You're not tied to anything after your purchase.