Week 1: Claimcultuur, onrechtmatigheid, toerekenbaarheid 3
- Claimcultuur
- Onrechtmatigheid 5
- Toerekenbaarheid 6
- Waarschuwingsverplichtingen 7
Week 2: Causaal verband, causaliteitsonzekerheid, omvang van de schade 9
- Inleiding/uitgangspunten (bewijs van) causaal verband
- Enkele bewijsperikelen en mogelijke oplossingen 11
Art. 6:99 BW (alternatieve causaliteit)
Omkeringsregel 12
- Proportionele aansprakelijkheid en kansschade 14
Week 3: Eigen schuld en hoofdelijke aansprakelijkheid 15
- Het systeem van Afdeling 6.1.10 BW
- ‘Eigen schuld’ (art. 6:101 BW)
- ‘Medeschuld’ (art. 6:102 BW) 19
Week 4: Materiële schade 22
- Afdeling 6.1.10 BW
- Uitgangspunten van het schadevergoedingsrecht
- Elementen van het begrip schade 23
- Schadebegroting 24
A. Concreet
B. Abstract 25
C. Schatten: toekomstige waarde (art. 6:105 BW)
D. Naar billijkheid: immateriële schade (komt aan bod in een later college) 28
- Derdenschade
Week 5: Relativiteit 32
- Ontstaan relativiteitsleer
- Vaststellen beschermingsbereik van de geschonden norm 33
- Drieledig beschermingsbereik: persoonlijke, zakelijke en ontstaansrelativiteit 35
- Gefixeerde en semi-gefixeerde relativiteit 36
- Relativiteit als instrument 37
Week 6: Kwalitatieve aansprakelijkheid 38
- Inleiding kwalitatieve aansprakelijkheid
A. Samenloop 40
B. Tijdelijke Regeling Verhaalsrechten
- Bedrijfsmatige activiteit 41
- Maatschappelijke ontwikkelingen, nieuwe risico’s en wetenschappelijk debat 44
Week 7: Werkgeversaansprakelijkheid 45
, - Art. 7:658 BW: uitgangspunten; werknemersbescherming met name door
bewijslastverdeling
- Zorgplicht werkgever o.g.v. art. 7:658 BW (reikwijdte en inkleuring) 46
- Soms schadeplichtigheid werkgever o.g.v. art. 7:611 BW 49
Week 8: Immateriële schade 54
- Ieder draagt zijn eigen schade
- Volledige vergoeding van werkelijk geleden schade 58
- Schade wordt in beginsel concreet berekend
- Alleen de gelaedeerde heeft recht op schadevergoeding 59
Week 9: Medische aansprakelijkheid 63
- De rechtsverhouding
- De grondslagen voor aansprakelijkheid 64
- Verzwaarde stelplicht 67
- Causaal verband 69
- Varia 70
Week 10: Klimaatverandering en rechtsplicht 72
- Doelen van aansprakelijkheidsrecht
- Rechterlijk bevel
- Mensenrechten 73
- Klimaatverandering 75
- Klimaatzaken 76
A. HR Urgenda
B. Rb. Klimaatzaak Milieudefensie/Shell 77
- Conclusie 78
Week 11: WCAM, WAMCA, collectieve actie 79
- Massaschade in civiele procedures
- Schikken bij massaschadegevallen 81
- De WAMCA 82
Week 12: Aansprakelijkheid voor infectieziekten 89
- Grondslagen voor aansprakelijkheid
A. Protocollen en richtlijnen
B. Overheid en infectieziekten 90
C. Toezichthoudersaansprakelijkheid 93
- Kwalitatieve aansprakelijkheid 94
A. Art. 6:179 BW
B. Art. 6:173 BW
C. Art. 6:175 BW
2
,Week 1: Claimcultuur, onrechtmatigheid, toerekenbaarheid
I. Claimcultuur
Om de claimcultuur in een land vast te stellen wordt naar twee pijlers gekeken:
- Hoe snel is men bereid naar de rechter te stappen (claimbereidheid)?
- Voor hoe grote bedragen?
Verschillen VS en NL
- Procesgerelateerde verschillen
Contingency fee en American rule
Contingency fee: no cure no pain. Dit kennen we in NL in beginsel niet, maar er loopt
nu wel een proef waarbij letselschade en overlijdensschade advocaten dit wel
mogen afspreken. Het leidt echter niet per se tot meer claims, want advocaten
willen inkomen en zullen daarom kansloze claims wel eerder afwijzen.
American rule: je betaalt enkel je eigen proceskosten en niet die van de wederpartij
als je verliest.
Collateral source: in Amerika wordt voordeelverrekening niet meegenomen dus de
bedragen vallen hoger uit. In NL is dit vastgelegd in art. 6:100 BW.
Punitive damages: de belangrijkste reden dat de Amerikaanse toestanden zo
excessief kunnen zijn. Dit is een bedrag bovenop de schadevergoeding, m.n. als de
dader ernstig verwijtbaar heeft gehandeld en strekt tot vergelding van het onrecht
en tot preventie van toekomstig onrecht van de dader en anderen.
o VB Koffie McDonalds: oudere vrouw bestelde koffie bij de McDrive. Die
koffie ging over haar heen, maar was warmer dan normale koffie. Als je die
koffie morst heb je binnen 6 seconden derdegraads brandwonden waardoor
je geen tijd hebt de kleren van je lijf te rukken, terwijl dit bij de juiste
warmte van koffie wel mogelijk zou zijn. McDonalds had al eerder klachten
gekregen en wist dit dus. Die vrouw vroeg 10.000 euro aan medische kosten,
maar McDonalds wilde maar 8.000 betalen. Uit nijdigheid heeft ze
McDonalds aangesproken en toen kreeg ze 2,9 miljoen dollar, waarvan
160.000 eigenlijke kosten waren en de rest punitive damages.
o VB Ford: had een nieuw model op de markt gebracht waarvan de
brandstoftank op een verkeerde plek was geplaatst, waardoor die auto bij
ongelukken heel snel in brand vloog. Ze wisten dit, maar het loonde meer
om schadevergoeding te betalen in de paar gevallen waarin dat zou
gebeuren dan dat ze al die nieuwe modellen van de straat moesten halen.
Dit werd afgestraft met punitive damages.
De bedragen van de punitive damages worden steeds hoger. Door de Supreme
Court zijn wel enkel instructies gegeven: het moet in enige verhouding staan tot de
werkelijk geleden schade, het wordt afgemeten aan hoe verwijtbaar je hebt
gehandeld en je moet het voelen in je portemonnee zodat je het ook als punitief zal
ervaren.
Jury rechtspraak: jury’s zijn erg gevoelig voor het leed van het slachtoffer, waardoor
ze snel geneigd zijn het standpunt van het slachtoffer in te nemen.
3
, o VB Vaccinatieschade: jury zocht de grenzen van het aansprakelijkheidsrecht
op, waardoor fabrikanten van vaccinaties stopten met produceren. Om deze
reden is in Amerika een fonds opgericht als begrenzing op de claims.
Class action: zijn in Amerika veel makkelijker in te stellen. In NL kon je tot voor kort
geen schadevergoeding in collectieve actie vorderen. Er wordt gezegd dat hier
misbruik van wordt gemaakt: dat er mensen worden gezocht met dezelfde schade.
- Sociale verschillen
Sociale zekerheid
Mentaliteitsverschil: komt m.n. doordat er geen uitgebreid verzekerings- of sociaal
vangnet is. Ook de American Dream-gedachte leeft tot op zekere hoogte: jury’s zijn
gevoelig voor kleine ondernemers die dag en nacht werken en door een ongeval
door iemand anders omvallen. Daar moet genoegdoening voor zijn.
Voordelen claimcultuur
- Beter toezicht.
- Veiligere producten (waarschuwingen): langer testen en beter toezicht.
- Preventie en kostenbesparing: je betaalt meer voor langere testfases maar bespaart
mogelijk de kosten van een aansprakelijkheidsprocedure en schadevergoeding.
- Sociale rechtvaardigheid
o VB Lynch v Freeman: vrouwelijke elektricien kon niet wildplassen en moest
gebruik maken van de dixies. Die waren zo smerig dat zij de hele dag haar
plas ophield en daar een blaasontsteking aan overhield. Succesvol
aansprakelijk gesteld, want volgens de rechter kan je verschillen in anatomie
niet verwijten en is er sprake van discriminatie als je een heavier burden
opwerpt voor vrouwen.
Zelfde probleem kan ontstaan als vrouwen langer moeten wachten op het
toilet, omdat vrouwen langer naar de wc gaan dan mannen. Bijv. werkgevers
en beheerders van gebouwen moeten daar rekening mee houden en meer
vrouwen wc’s installeren.
o VB NIK-O-LOK Co. V. Carey: mannen kunnen wildplassen en vrouwen
moeten meestal betalen voor de toilet.
Nadelen claimcultuur
- Defensive medicine: producenten die stoppen met vaccinaties produceren of die het
eindeloos lang gaan testen. Hard nodige medicijnen komen dan niet de markt op.
- Onverzekerbaarheid of oververzekering.
- Geen innovatie.
- Hoge kosten: hogere kosten van het langer testen worden doorberekend in de prijs.
Producenten van vaccins bedingen bij hoog nodige vaccins die snel moeten komen immuniteit via
een contract. De Amerikaanse wetgeving heeft immuniteit gegeven aan producenten van
coronavaccins. Als overheid moet je dan die aansprakelijkheid overnemen, of zorgen dat er een
schadefonds is.
Factoren bij het ontstaan van de claimcultuur
- Juridisering van de samenleving: steeds meer regels en toezichthouders, waardoor men ook
steeds alerter is op de regels en eerder aansprakelijk zal stellen;
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jyttefaber22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.40. You're not tied to anything after your purchase.