Samenvatting VWO AARDRIJKSKUNDE EXAMEN - DOMEIN C : AARDE
11 views 0 purchase
Course
Aardrijkskunde
Level
VWO / Gymnasium
Voor Aardrijkskunde staan in de syllabus verschillende domeinen die je voor het vwo examen moet kennen, waaronder Domein C: Aarde. Dat wat je voor dit domein moet kennen is verspreid over zowel verschillende boeken als hoofdstukken. Daarom heb ik, om het overzichtelijker te maken, alle informatie u...
Aarde: de aarde als natuurlijk systeem; samenhangen en diversiteit
De aarde als uniek natuurlijk systeem
Endogene processen= processen die van binnenuit komen
Drie dingen die ontstaan door endogene processen
o Vulkanen
o Aardbevingen
o Gebergten
Vier lagen van de aarde van binnenuit naar buiten
o Vaste kern (binnenkern)
o Vloeibare kern (buitenkern)
o Aardmantel (grootste volume, drijven de platen op)
o Aardkorst (verschillende platen)
De oorzaak voor convectiestromen
o Het temperatuurverschil tussen de aardkern en de oppervlakte van de aarde
Convectiestromen= langzame stromen van stroperig gesteente diep in de aardmantel
De drie oorzaken voor het bewegen van de aardplaten
o Convectiestromen
o Ridge-push
o Slab-pull
Ridge-push= het opduwen van de mid-oceanische rug
Slab-pull= de subductie van de oceanische korst bij de convergente plaatgrens
Lithosfeer= de aardkorst + het bovenste gedeelte van de aardmantel, oceanische/continentale korst,
kouder
Asthenosfeer= de rest van de aardmantel, bijna vloeibaar, convectiestromen
, Twee soorten korsten in de lithosfeer
o De oceanische korst (onder oceanen, basalt)
o De continentale korst (continenten, graniet)
Drie soorten plaatgrenzen
o Divergente plaatgrenzen (midoceanische rug, ridge-push en slab-pull)
o Convergente plaatgrenzen (subductie, diepzeetroggen, plooiingsgebergten (Himalaya), zware
aardbevingen)
o Transforme plaatgrenzen (zware aardbevingen)
Diepzeetrog= een diepe, smalle kloof in de zeebodem
Vulkaan= een opening in de aarde waardoor er heet materiaal vanuit het binnenste van de aarde
omhoogkomt
Magma= hete materiaal onder het aardoppervlak
Lava= hete materiaal aan het aardoppervlak
Vulkanisme= de verzamelnaam voor alle geologische processen aan het aardoppervlak, die het
gevolg zijn van het omhoog komen van heet materiaal uit het binnenste van de aarde
Actieve vulkaan= wanneer een vulkaan af en toe meetbare activiteit vertoont
Slapende vulkaan= wanneer een vulkaan al lange tijd geen activiteit meer heeft vertoond
Dode vulkanen= vulkanen die niet meer boven een magmahaard liggen, hotspotvulkanen zoals in bv
Hawaï
Twee soorten vulkaanuitbarstingen/erupties
o Een explosieve eruptie (pyroklastisch materiaal)
o Een effusieve eruptie (lava stroomt uit de vulkaan)
Pyroklastica= verzamelnaam voor de verschillende soorten vulkanische as vermengd met heet gas
die uit een vulkaan komen bij een eruptie
Vier typen vulkanen
o Spleetvulkaan (divergentie, oceanische ruggen, effusief, Bárðarbunga in IJsland)
o Schildvulkaan (divergentie, brede basis, flauwe helling, effusief, Mauno Loa op Hawaï)
o Stratovulkaan (convergentie, subductiezones, kegel, lagen as en lava, explosief, pyroklastisch
materiaal, Agung op Bali, caldera’s)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vwoexamenstress. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.
