Industrialisatie:
De overgang naar een samenleving waarin de industrie een belangrijk middel van
bestaan is.
Door de komst van machines werd er meer en sneller geproduceerd. Hierdoor
werden producten goedkoper. Steeds meer mensen konden meer producten kopen:
de welvaart steeg
Waarom lag NL met industrialisering achterop Europa:
1. Ze geen risico te lopen om geld kwijt te raken met investeren
2. Er waren in NL weinig natuurlijke grondstoffen
3. Slechte infrastructuur belemmerde de industrialisatie
4. Hoge invoerrechten
5. Protectionisme
Kinderwet:
Het kinderwetje van Van Houten werd in 1874 de eerste sociale wet
In deze wet stond dat kinderen tot twaalf jaar niet in fabrieken mochten werken
Sociale wetten:
Wetten waarmee de overheid probeert het leven van voornamelijk arme mensen te
verbeteren.
Voorbeelden:
-1901 leerplichtwet kinderen van 6-12 verplicht naar school
-1901 woningwet woningen moeten van redelijke kwaliteit zijn
-1901 ongevallenwet (kleine) uitkering voor mensen die niet meer konden werken
Secularisatie:
Proces waarbij het maatschappelijk leven zich steeds meer gescheiden ontwikkelt van
de kerk en het geloof
vakbonden:
Vakbonden zijn organisaties die opkomen voor de belangen van werknemers.
Iedere maand betaalden de arbeiders een klein bedrag aan de vakbond. Als er
gestaakt werd, kregen de vakbondsleden een kleine uitkering. Ook als zij ziek
waren, kregen de arbeiders een uitkering.
-de eerste moderne vakbond in NL was de Algemene Nederlandse
Diamantbewerkers Bond (ANDB)
, Schoolstrijd:
Conflict tussen de (liberale) regering en de confessionelen over de vraag of de
overheid christelijk onderwijs moet betalen
Pacificatie van 1917:
Afspraak tussen de socialisten en de confessionelen. de socialisten hielpen de
confessionelen aan een meerderheid om de schoolstrijd op te lossen, in ruil daarvoor
stemden de confessionelen voor algemeen kiesrecht
Verzuiling:
Verdeling van de Nederlandse samenleving in vier groepen: liberalen, protestanten,
katholieken en socialisten. Tussen de groepen was nauwelijks contact, iedere groep
had zijn eigen kranten, politieke partijen, jeugdclubs en dergelijke
SDB/SDAP:
SDB
De Sociaaldemocratische Bond (SDB) was de eerste partij op socialistische
grondslag in Nederland. Zij werd in 1881 opgericht. De voorman van de SDB
was de voormalige predikant Ferdinand Domela Nieuwenhuis.
SDAP
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij. De grootste socialistische politieke
partij. De SDAP was populair bij geschoolde arbeiders en bij jonge mensen die
gestudeerd hadden, zoals advocaten en onderwijzers.
Emancipatie:
Streven van een groep die wordt achtergesteld naar evenveel rechten als
andere groepen in de samenleving.
Eerste en tweede feministische golf:
Eerste feministische golf
De periode tussen 1880 en 1920, toen er veel actie werd gevoerd voor gelijke
rechten voor mannen en vrouwen.
Aletta Jacobs -> 1e vrouw die studeerde en arts
Wilhelmina Drucker (Dolle mina -> scheldwoord) -> VVV en VvVK
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Madelon167. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.