Summary
Geschiedenis H6 samenvatting 'Een nieuwe republiek in Europa' (VWO)
- Course
- Level
Een samenvatting over H6 voor VWO van het boek Memo. 'Een nieuwe republiek in Europa'.
[Show more]
Seller
Follow
lisanneflinkert
Content preview
Geschiedenis samenvatting H6 & H7H6
Tijdsperiodes:
1500-1800 = Europese overzeese expansie
1520-1648 = Godsdienstoorlogen in Europa
1530-1581 = Centralisatiepolitiek door Spaanse koningen in de Nederlanden
1568-1648 = Nederlanden in oorlog met Spanje
1609-1612 = Twaalfjarig Bestand – periode van wapenstilstand in de Tachtigjarige Oorlog
1618-1648 = Dertigjarige Oorlog
1648-1653 = De Opstand
Jaartallen:
1555 = Godsdienstvrede van Augsburg
1566 = Protestanten in de Nederlanden vernielen interieurs van katholieke kerken
(Beeldenstorm)
24-08-1572 = Bartholomeusnacht, Franse protestanten werden bloederig vermoord
1579 = Gewesten in de Nederlanden gaan nauwer samenwerken in de strijd tegen Spanje
(Unie van Utrecht)
1581 = Gewesten in de Nederlanden erkennen koning Filips II niet meer als hun heer
1598 = De rust na de uitbarsting tussen katholieken en calvinisten keerde terug
1602 = Oprichting Nederlandse handelscompagnie voor het oosten van de wereld (VOC)
1618 = Begin Dertigjarige oorlog
1619 = Jan Pieterszoon Coen verovert de Javaanse stad Jayakarta (later: Batavia)
1621 = Oprichting Nederlandse handelscompagnie voor het westen van de wereld (WIC)
1648 = Vrede van Westfalen
1648 = Vrede van Münster
1650 = Stadhouder Willem II valt Amsterdam aan om macht terug te dringen
1664 = De Compagnie des Indes Orientales werd opgericht
1667 = Staten van Holland namen Eeuwig Edict aan
1672 = Er breekt oorlog uit bij de Republiek tegen Frankrijk, Engeland en twee Duitse staten
1672 = De Nederlandse raadspensionaris Johan de Witt en zijn broer worden vermoord
6.1 De Opstand in Europees perspectief
- Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
In de Nederlanden, Frankrijk en het Duitse Rijk waren religieuze spanningen.
Frankrijk
Tussen de 16e en 17e eeuw waren er veel godsdiensttwisten. Het calvinisme had begin 16 e
eeuw veel aanhangers gekregen in het westen en het zuiden. De toenmalige vorst vond een
introductie niet nodig maar wilde ook geen onderdrukking, dat veranderde toen de Franse
adel was verdeeld in katholieken en calvinisten (hugenoten). Ze wilden beide de koning
winnen zonder dat hij te veel macht kreeg. Midden 16e eeuw kwamen de verschillen tot
, uitbarsting, rond 1598 kwam de rust terug toen de calvinisten enige vorm van vrijheid
kregen (Edict van Nantes).
Duitse Rijk
De macht was verdeeld over allerlei vorsten en geestelijken. Enkelen hadden zich bekeerd
tot het nieuwe geloof en er kwam een godsdienstoorlog met Karel V, de katholieke keizer
van het Duitse Rijk. Ook vorsten die hun zelfstandigheid en regionale macht wilden
behouden, waren tegen keizer Karel V, hij wilde het Duitse Rijk meer naar zijn hand zetten.
Uit de godsdienstvrede van Augsburg (1555) kwam dat iedere vorst zijn eigen religie mocht
kiezen en hij aanvaarde zijn beperking in macht. Hieruit kwam een halve eeuw rust, maar in
1618 kwam het Duitse Rijk weer in de Dertigjarige oorlog. Dit was behalve een
godsdienstoorlog ook een intern-Duitse strijd waar het ging over de keizerlijke macht in het
rijk. De katholiek Habsburgse keizers bleven strijden voor meer macht, de protestanten en
katholieken verzetten zich daar tegen. Andere landen vochten hun conflicten ook uit in het
Duitse Rijk waardoor het land volledig uitgeput was. In 1648 was iedereen oorlogsmoe en
kwam de Vrede van Westfalen. De keizer had zijn doel niet behaald en het Duitse Rijk bleef
verdeeld in staten en kreeg geen centraal bestuur, en nog steeds mocht elke vorst zijn eigen
godsdienst kiezen (calvinisme, katholicisme of lutheranisme). Onderdanen mochten wel
ergens anders in geloven maar dan moesten ze ook naar een plek gaan waar die godsdienst
ook was.
Europese staten tegen het Ottomaanse Rijk
Toen de vrede tussen Europese staten terug was, was er nog wel een strijd tegen het
islamitische Ottomaanse Rijk. Al eerder streden christenen en moslims tegen elkaar tijdens
de opmars van islamitische legers in Spanje en Frankrijk tijdens kruistochten en de
Reconquista. Het christelijke Spanje wilde de Reconquista nog verder uitbreiden maar in het
Ottomaanse Rijk kwamen ze een nieuwe machthebber tegen. Het Ottomaanse Rijk werd in
de 14e eeuw gesticht door Osman I en soldaten die succes hadden werden beloond met een
stuk land, hierom waren er steeds meer landveroveringen nodig. Al snel was het
Ottomaanse Rijk het huidige Turkije en delen van de Balkan en vanaf de 16 e eeuw
beheersten de Turken ook Noord-Afrika.
Dit succes dwong Europese landen tot samenwerking. Katholieken werden nu bedreigd door
de Reformatie en de islam. Dankzij een coalitie tussen Duitse, Oostenrijkse en Italiaanse
staten viel Wenen niet in de handen van de Turken (1529). In de tweede helft van de 16 e
eeuw vormden Spanjaarden en Italianen een Heilige Liga tegen de Ottomanen, onder leiding
van de paus, maar ze konden de Turken niet definitief verslaan doordat Spanje op meerdere
plekken tegelijk moest strijden; tegen Frankrijk, Engeland, de Nederlandse opstandelingen
én de Turken. In 1683 belegerden de Turken Wenen opnieuw, toen de brede Europese
coalitie de stad kwamen ontzetten kwam er een keerpunt, na 1683 veroverde het
Ottomaanse Rijk geen Europees grondgebied meer.
Achtergronden van de Opstand
In Nederland was er veel kritiek op de katholieken en waren er veel aanhangers van het
calvinisme. De Nederlanden hoorden bij het Spaans Habsburgse Rijk, dit was volgens de
katholieke heersers (Karel V en Filips II) een ketterse beweging en ze vonden dit niks, een rijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisanneflinkert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now