Summary
Samenvatting Sociaal Werk periode 1 en 2
- Course
- Institution
Samenvatting Sociaal Werk. Notities uit de powerpoints en notities van de belangrijkste zaken uit het handboek.
[Show more]
Seller
Follow
emmavangorp
Content preview
Sociaal Werk periode 1 en 2Inleiding
Samenvatting powerpoint
Er zijn drie leerdoelen
o Analyseren en onderzoeken: Maatschappelijke en individuele feiten en fenomenen
op een logische en methodische werkwijze herleiden tot duidelijke met elkaar
samenhangende aspecten waardoor inzicht ontstaat in de situatie. Sociale
vraagstukken benaderen vanuit ‘het handhaven en realiseren van mensenrechten en
sociale rechtvaardigheid’. Een onderzoekend vermogen ontwikkelen: Een
onderzoekende houding tot uiting laten komen.
o Kritisch en ethisch reflecteren: Werk maken van waarden die in het geding zijn zodat
deze gerealiseerd kunnen worden. In je afwegingen de waarden van de
internationale definitie betrekken. Jezelf afvragen wat er van je verwacht wordt, hoe
je recht doet aan het vraagstuk dat voorligt en wat in deze situatie het goede is om
te doen, ethische afwegingen aan het licht brengen en hierover in dialoog gaan met
alle betrokkenen. Een weloverwogen keuze maken en verantwoord handelen.
o Jezelf ontwikkelen: Je handelen steeds bijstellen in wisselwerking met de praktijk.
Flexibel omgaan met steeds veranderende context van het beroep (doelgroep,
taakinvulling, financiering, …). Eigenaarschap opnemen voor de eigen professionele
ontwikkeling, eigen talenten en kwaliteiten benutten.
Wat zijn sociale problemen? Criteria van sociale problemen
o Problemen die door een bepaalde groep / groepen als ‘onwenselijk’ gezien worden:
vergelijking tussen maatschappelijke realiteit en de gewenste situatie.
o Gepercipieerd probleem: volgens sommigen is er een probleem, volgens anderen
niet. Perceptie.
o Wijken af van ‘de norm’.
o Norm wordt bepaald door dominante groepen en doorgegeven door socialisatie –
geconstrueerd door de samenleving = sociaal construct resultaat van een
wisselwerking. Reactie van de samenleving op gedrag van mens / groep is essentieel.
o Voorwerp van maatschappelijk debat en beleid: strijd tussen dominante groepen en
minderheden (Aha! Meteen het antwoord op de vraag of politiek belangrijk is voor
sociaal werk).
o Norm wordt vaak geformaliseerd in wetgeving. Sociale problemen staan vaak
vastgelegd in de wet maar dus niet altijd.
o Evolueert doorheen de tijd. Vb. 100 jaar geleden werkten vrouwen niet.
Vandaag moeten vrouwen ook werken. In historisch perspectief plaatsen.
o Cultureel bepaald vb. ‘morality police’ in Iran hoofddoek verplicht. Westen:
hoofddoekverbod op bepaalde plaatsen of in bepaalde functies.
Definiëring van sociale problemen: Door dominante groepen, wat met minderheden?
Normatief (niet neutraal, niet objectief vb. milieuvervuiling is een objectief, wetenschappelijk
probleem, geen gepercipieerd probleem, dus milieuvervuiling is geen sociaal probleem.) Wie
bepaald de norm? Zijn zij die afwijken altijd problematisch? Of kunnen we van hen ook iets
leren?
Gevolgen van sociale problemen: Labelling, marginalisering, uitsluiting, ontwikkeling van
nieuwe problemen, …
, Wat zijn sociale problemen volgens andere disciplines?
o Psychologie
Focus op het individu
Afwijken van het ‘normale’ pathologie, stoornis, afwijking
Optelsom van symptomen kan leiden tot diagnose (DSM als leidraad)
o Sociologie
Focus op de samenleving, haar structuren en relaties tussen mensen
Reactie en effect van samenleving op individueel gedrag vb. stigmatisering,
labelling, deviantie, …
o Economie
Focus op welvaart en groei
Indicatoren: productie, consumptie, werkloosheid, investeringen, export
Problematisch zijn alle obstakels die de groei verhinderen: vergrijzing, lage
werkgelegenheidsgraad, laag consumentenvertrouwen, hoge staatsschuld, …
o Recht
Focus op wat volgens de wet bestraft (en dus afgekeurd) wordt
Wordt gevormd door beleidsmakers die op een bepaald moment, al dan niet
onder druk van de samenleving, (vb. drukkingsgroepen, lobbyisten) vinden
dat bepaald gedrag bestraft moet worden.
Hoe kijkt een sociaal werker naar sociale problemen? Wij plukken uit vele tuinen en bouwen
een MULTIPERSPECTIEF op. Het multiperspectief van een sociaal werker bestaat uit een
beetje sociologie, psychologie, ethiek, recht, economie en filosofie. Vb. Hoge werkloosheid
bij nieuwkomers
o Psychologisch perspectief: trauma, heimwee, depressie, aanpassingsmoeilijkheden,
…
o Sociologisch perspectief: stigma (vreemde familienaam, taal niet machtig, andere
kleur) uitsluitingsmechanismen: moeilijke toegang tot huisvesting, onderwijs,
arbeid, …
o Economisch perspectief: kenniseconomie kennis en taal = sleutel tot succes
o Rechtenperspectief: werkbereidheid bewijzen, anders sanctie (geen uitkering)
o Een sociaal werker combineert al deze perspectieven.
Sociaal werk is een eclectische professie. Eclectisch = vanuit verschillende stromingen en
benaderingen werken. Zich niet beperken tot één zienswijze. Bovendien hebben de
doelgroepen van SW vaak te maken met sociale problemen. Ze bevinden zich vaak in de
marge van de samenleving. Het beleid is afgestemd op de middenklasse, de media ook. Er
ontstaan drukkingsgroepen. Daardoor wordt de lage sociale klasse (kinderen in
problematische opvoedingssituaties, daklozen, armen, vluchtelingen, laaggeschoolden,
psychiatrische patiënten, gedetineerden, mensen met een beperking, …) uitgesloten of
gemarginaliseerd.
Nuttige aanvullingen vanuit mijn notities
Een éénmalige gebeurtenis is geen sociaal probleem. Vb. bestorming van het Capitool.
Definitie
Samenvatting powerpoint
, De sociaalwerkboom heeft één stam, de gemeenschappelijke stam en loopt uit in 5
verschillende deeltakken: Personeelswerk, Kunst- en cultuurbemiddeling, Sociaal juridische
dienstverlening, Sociaal cultureel werk en Maatschappelijk werk. Dit zijn de 5
afstudeerrichtingen die je kan volgen. Alle specialismen binnen SW hebben éénzelfde
gemeenschappelijke stam én wortels. Op een bepaald moment vertakt de stam:
verschillende takken die voortdurend groeien, veranderen van vorm én vertakken op hun
beurt. De boom staat onder invloed van de elementen: het is de samenleving die mee het
SW maakt (takken die afbreken of aangroeien). Boom/bos perspectief: verschillende andere
disciplines die samen met SW-boom het sociaal-agogische bos vormen. In Sociaal Werk gaat
het om die boom
o De gemeenschappelijke stam: sociaal werk
o De gemeenschappelijke wortels: historiek
o De verschillende takken: de ‘specialismen’ binnen het sociaal werk
Maatschappelijk werk (MW)
Sociaal-cultureel werk (SCW)
Personeelswerk (PW)
Sociaal-juridische dienstverlening (SJD)
Kunst- en cultuurbemiddeling (KUCU)
o Het bos: de samenleving
Definiëring van sociaal werk is voortdurend in evolutie, omdat SW zich voortdurend moet
verhouden tot de actuele maatschappelijke uitdagingen. Vb. Vandaag wordt er heel actief
gestreden tegen racisme, 100 jaar geleden in de arbeiderskwestie. Omdat er toen weinig
mensen met een migratieachtergrond in België waren, was het ook geen kwestie. Feminisme
heeft vandaag de dag ook een heel andere inkleuring dan een eeuw geleden (vb. #metoo)
omdat vrouwenrechten erop vooruit gegaan zijn (stemrecht, recht op arbeid, …). SW staat
sterk in verbinding met de samenleving. De sociale problemen die zich daar ontwikkelen,
vormen de kernopdracht van sociaal werkers.
Belangrijke organen
o International Federation of Social Work
Promoten sociaal werk als een professie
Promoten en ondersteunen nationale organisaties
Promoten participatie van sociaal werkers in het beleid.
o International Association of Schools of Social Work
Associatie voor SW-scholen
Promoten de ontwikkeling van SW-onderwijs
Geven onderwijsstandaarden aan
Stimuleren internationale uitwisselingen
Stimuleren SW-onderzoek
Promoten mensenrechten door beleidsactiviteiten en belangenbehartiging
Payne: SW als sociaal construct = een activiteit die het product is van hoe we in een bepaalde
tijd in onze samenleving kijken naar sociale problemen en hoe ze aan te pakken. Een
eenduidige definitie is dus zeer moeilijk maar TOCH formuleert de IFSW een internationale,
universele definitie van sociaal werk.
o Eerste definitie in 1957: Accent op ondersteunen van mensen om zich te kunnen
aanpassen aan de samenleving. (9 Europese landen)
o Definitie van 1982: Legt de nadruk op maatschappelijke verandering.
, o Definitie van 2000: Vertegenwoordigers uit Afrika, Azië en Stille Oceaan, Europa,
Zuid-Amerika en Noord-Amerika. Ook aangenomen door de IASSW. Definitie “The
social work profession promotes social change, problem-solving in human
relationships and the empowerment and liberation of people to enhance well-being.
Utilizing theories of human behavior and social systems, social work intervenes at
the point where people interact with their environments. Principles of human rights
and social justice are fundamental to social work.”
o Ondertussen zijn er nieuwe maatschappelijke uitdagingen: wereldwijde economische
problemen, stijgende ongelijkheid, migratiestromen, pandemieën, natuurrampen,
geopolitieke conflicten, …
o Kritiek: Te veel op het Westen gericht (individuele rechten), te weinig erkenning voor
collectieve rechten, onvoldoende theoretische onderbouw en te weinig aandacht
voor lokale kennis.
o Huidige sociale definitie: “Social work is a practice-based profession and an academic
discipline that promotes social change and development, social cohesion and the
empowerment and liberation of people. Principles of social justice, human rights,
collective responsibility and respect for diversities are central to social work.
Underpinned by theories of social work, social sciences, humanities and indigenous
knowledge, social work engages people and structures to address life challenges and
enhance wellbeing.” (IFSW, 2014) Vertaling: “Sociaal werk is een praktijkgebaseerd
beroep en een academische discipline die sociale verandering en ontwikkeling,
sociale cohesie en het empowerment en bevrijding van mensen bevordert. Principes
van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en
respect voor diversiteit staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door sociaal
werk theorieën, sociale wetenschappen, menswetenschappen en inheemse en lokale
vormen van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om
levensuitdaging en problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.” (VOSW,
2015)
In de globale definitie zitten 3 belangrijke elementen, die 3 elementen beïnvloeden mekaar
voortdurend
o Theorie
o Praktijk
o Waarden
“Sociaal werk is een praktijkgebaseerd beroep en een academische discipline die sociale
verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en bevrijding van mensen
bevordert. Sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en
respect voor diversiteit staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door
sociaalwerktheorieën, sociale wetenschappen, menswetenschappen en inheemse en lokale,
vormen van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om levensuitdagingen en
problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.”
Sociaal werk als praktijkgebaseerd beroep
o Onderscheid ‘beroep’ en ‘professie’
o Vijf kenmerken van professionaliteit
Systematisch geordende en overdraagbare theoretische kennis.
Beroepsoefenaar als autoriteit.
Het heeft een bepaald prestige.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmavangorp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now