Hoofdstuk 28: analyse van een aantal grondrechten
Zelfstudie a.d.h.v. tekst op Toledo!!!
28.1. GELIJKHEID DER BELGEN
De belangrijkste artikels:
1. ‘De Belgen zijn gelijk voor de wet” art 10 GW
2. Verbod op discriminatie & vrijheid vd ideologische en filosofische minderheden art 11 GW
3. De wet stelt regels vast teneinde elke discriminatie om ideologische & filosofische redenen te
voorkomen art 131 GW
Dit resulteert uit volgende bepalingen:
Er is geen standen onderscheid
Alle burgers hebben toegang tot de burgerlijke en militaire ambten
Er bestaan geen voorrechten inzake rechtspleging (er bestaan uitzonderingen!)
Er bestaan geen voorrechten inzake belastingen (er bestaan uitzonderingen!)
Juridische gelijkheid = personen die zich in een gelijke situatie bevinden, moeten op een gelijke wijze
worden behandeld.
Personen die zich in een ongelijke situatie bevinden, moeten op een ongelijke wijze worden
behandeld om zo de situatie recht te trekken
Sluit niet uit dat een onderscheid wordt gemaakt voor bepaalde categorieën van personen, mits dit
onderscheid niet willekeurig is, maar kan worden verantwoord.
Tuchtrechter mag rekening houden met de aan elk individueel geval eigen omstandigheden.
- Mogelijk verschillende sancties voor dezelfde inbreuk
- Mogelijk eenzelfde sanctie voor verschillende inbreuken
De rechter mag enkel nagaan of de vervolging vd te berechten persoon niet willekeurig is
opportuniteitsbeginsel strafrecht. Het is niet omdat een strafbaar feit werd geseponeerd, dat een
ander gelijkaardig feit niet zou mogen worden vervolg.
Pas sinds de grondwetswijzing van 2002, aanvullende bepaling in art 10 GW: “De gelijkheid van mannen en
vrouwen is gewaarborgd” + art 11bis GW bepaald de gelijke toegang tot mandaten voor mannen en vrouwen
Het grondwettelijk hof als antidiscriminatie hof, het grondwettelijk hof kan alle artikel van titel II aan de
artikels 170, 172, 191 GW toetsen.
Het grondwettelijk hof heeft de bevoegdheid uitspraak te doen bij een schending vh
gelijkheidsbeginsel door een wet, decreet of ordonnantie
- Kunnen aanhangig gemaakt worden door: de overheid of particulieren die blijk geven van
belang
- Kan door een beroep tot nietiverklaren of door een prejudiciële procedure
Een toestand is discriminerend als die in strijd is met art 10, 11 GW
Tot de door art 10, 11 GW aan Belgen gewaarborgde rechten behoren de rechten & vrijheden die
voortvloeien uit internationale verdragsbepalingen
⇒ Het grondwettelijk hof toetst dus wetten, decreten en ordonnanties onrechtstreeks aan
internationale verdragen
, Indien het nodig is kan het hof de rechtsgevolgen ve al vernietigde bepaling voorlopig gehandhaafd
worden (bv. voor nalatenschappen die voor 13/07/1979 zijn opengevallen is, kan het oude art 756 BW
nog toegepast worden)
28.2. VRIJHEID VAN DE PERSOON
De vrijheid vd persoon is gewaarborgd art 12 GW
Vrijheid is geen synoniem voor losbandigheid, de vrijhei vd 1 is beperkt door vrijheid vd ander
Dit resulteert uit volgende bepalingen:
Grondwettelijke regeling van het aanhoudingsrecht: Niemand kan worden aangehouden art 12 GW
! Tenzij men op heterdaad betrapt wordt
Grondwettelijke regeling van de bestraffing en van de procedure van de vervolging:
- Niemand kan vervolgd worden dan in de gevallen die de wet bepaalt art 12 GW
- Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet art 14 GW
- De bevoegdheid der rechtbanken wordt bij wet bepaald art 13 GW
- De doodstraf is afgeschaft art 14bis GW
De onschendbaarheid van de woning: De woning is onschendbaar; geen huiszoeking kan plaatshebben
dan in de gevallen die de wet bepaalt en in de vorm die zij voorschrijft art 15 GW
⇒ Een huiszoeking die niet aan de wettelijke voorwaarden voldoet is nietig
Bescherming van het eigendomsrecht: Niemand kan van zijn eigendom worden ontzet dan ten
algemenen nutte, in de gevallen en op de wijze bij de wet bepaald en tegen billijke en voorafgaande
schadeloosstelling art 16 GW
De onschendbaarheid van het briefgeheim: Alleen de onderzoeksrechter mag naar aanleiding van een
strafrechtelijk onderzoek brieven in beslag nemen en openen.
De onschendbaarheid van de telefoongesprekken: Het afluisteren van telefoongesprekken is
verboden. De onderzoeksrechter mag bij een gemotiveerd vonnis toestaan telefoongesprekken af te
luisteren indien dit van belang is voor het onderzoek naar misdrijven die tot de zware of
georganiseerde criminaliteit gerekend worden (bv. gijzelneming) (staat niet expliciet in de grondwet →
Afluisterwet)
De onschendbaarheid van e-mails: Het geheim karakter van e-mails wordt verzekerd. De
onderzoeksrechter mag kennis nemen van e-mails in de voorwaarden en volgens de procedure
voorzien voor het afluisteren van telecommunicatie
⇒ Aparte regeling voor de controle van de werkgever op e-mails van werknemers (CAO)
Experimenten op de menselijke persoon: Elke onderzoeker in België die een experiment wil starten,
moet een hiervoor een verzoek indienen bij een ethisch comité.
⇒ Leden van dit comité kunnen aansprakelijk worden gesteld indien ze op een foutieve wijze advies
verlenen en er een oorzakelijk verband is tussen het foutief handelen en de uiteindelijke schade.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laureosc. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.