BELGISCHE BINNENLANDSE
POLITIEK
HOOFDSTUK 1: VOLKSUNIE EN HAAR ERFGENAMEN
1.1 DE AANLOOP TOT DE OPRICHTING VAN DE VOLKSUNIE
Na WOII
Zware klap voor Vlaamse beweging en het politiek Vlaams-nationalisme want kleine
minderheid Vlaamsgezinden deed aan collaboratie voor het inwilligen van de Vlaamse
eisen
Belgisch Franstalig establishment stelde elke vorm van Vlaamsgezindheid gelijk met
landverraad = collaboratie
Proberen Vlaamse Beweging definitief uit te schakelen
Repressie werd gekenmerkt door een uitgesproken ideologische en communautaire
dimensie Vlaaamsgezinden harder aangepakt
Ondanks alles was het Vlaams-nationalisme evenwel niet dood heropflakkering van het
Vlaams bewustzijn door 4 gebeurtenissen
De dynamitering van de Ijzertoren die stond symbool voor Vlaanderen, kapotgemaakt
Talentelling 1947 : nagaan welke taal er in gemeenten gesproken werd, taalstatuut kon
veranderen dit gebeurde door fraude in het nadeel van de Nederlandstaligen
Uitgesproken anti-Vlaams karakter van de repressie Franstaligen kwamen er beter
vanaf
Aantal Vlaamse verworvendheden werden teruggeschroefd
Oprichting nieuwe Vlaams-nationale partij
Voor- en tegenstanders
CVP tegen : Vlaamse kiezers kunnen nu voor een nieuwe partij kiezen & ze streefden
naar de recuperatie van de oud-VNV-kiezers
1949 : oprichting ‘Volksunie’
Anti-repressiepartij
Vlaamse Concentratie opgericht
Kort bestaan
, Parlementsverkiezingen 1954 :
Oprichting van de Christelijke Vlaamse Volksunie
Slecht electoraal resultaat
- Na deze mislukking werd beslist om een volwaardig Vlaams-nationale politieke partij
op te richten
1.2 DE EVOLUTIE VAN DE VOLKSUNIE 1954-1961 : VAN HET ONTSTAAN TOT DE EERSTE
POLITIEKE DOORBRAAK
December 1954 : Oprichting Volksunie
Gunstige voedingsbodem voor de volksunie?
Koningskwestie : Vlamingen voelden zich achteropgesteld
Aarzelende houding van de regering mbt repressie
Gebrekkige toepassing van de taalwetten
Publicatie van de resultaten van de talentelling van 1947
Belangrijkste eisen van de Volksunie?
Federalisme
Amnestie = wegnemen van de gevolgen van de repressie
Volksunie bleef onopgemerkt tot 1958 ?
Slecht politiek klimaat
- Schoolstrijd (levensbeschouwelijk, dus Vlaams-Waalse verhoudingen verdwenen uit
de politieke actualiteit)
- Volksunie steunde op slachtoffers van de repressie werd de ‘partij van de
zwarten’ genoemd
- CVP zag de Volksunie als een bedreiging voor de katholieke eenheid verweten als
‘partij van scheurmakers’ (door afscheuring van de CVP)
Tekenen van opleving na 1958
Intensieve parlementaire activiteit van Frans Van der Elst
Partij organisatorisch verder uitbouwen
Door het einde van de schoolstrijd communautaire problematiek kwam meer op de
voorgrond
1.3 VAN ZWEEPPARTIJ NAAR OPPOSITIEPARTIJ 1961-1970
Parlementsverkiezingen 1961:
Volksunie grote overwinnaar
CVP zwaar verlies
, Doorbraak van de VU vooral in grote steden
Regering-Lefèvre-Spaak
- Sociaaleconomische problematiek
- Communautaire problematiek (taalgrens)
VU had geen rechtstreekse invloed op de besluitvorming
Maar wel onrechtstreeks als zweeppartij voor CVP Als iemand goed scoort met een
thema, moet een andere partij zich daar ook op concentreren (communautaire
problemen)
Interne spanningen:
Rechter- en linkervleugel
Breuk met de Vlaamse Militanten Orde (linkervleugel verzette zich tegen de organisatie)
Deconinck : voorstander van links georiënteerd federalisme
Ondanks conflict toch groot succes bij parlementsverkiezingen 1965:
Gunstig politiek klimaat (communautair)
VU ondernam een verruimingsoperatie
Stevige organisatorische uitbouw
Gemeenteraadsverkiezingen 1964 :
PVV grootste overwinnaar
Regering Harmel-Spinoy (rooms-rood)
Regering VDB-DeClercq (rooms-blauw)
- Sociaaleconomisch
- Communautair : Leuvense universiteit = struikelsteen
Binnen VU : tegenstelling linker-rechtervleugel
Rechtervleugel : Karel Dillen Vlaams-radicale pressiefunctie van de partij
Linkervleugel : omvorming tot sociaal-progressieve oppositiepartij
Parlementsverkiezingen 1968 :
In het teken van communautaire spanningen
VU werd derde partij in Vlaanderen
Verruimingsstrategie toegepast
Regering-Eyskens-Merlot-Cools
Werkgroep der 28’
Gemeenteraadsverkiezingen 1970
VU-verkozenen werden uit het schepencollege geweerd
, 1971 : installatie van de Cultuurraden met de steun van de VU
1.4 VAN OPPOSITIEPARTIJ TOT REGERINGSPARTIJ
Parlementsverkiezingen 1971
VU bleef derde partij en kwam op een electoraal plafond
FDF-RW grote overwinnaar
Nieuwe strategie van de VU leidt tot spanningen
Keuze voor al of niet regeringsverantwoordelijkheid leidt tot zware spanningen
1973 : partijcongres Oostende : bevestiging participationisme
Parlementsverkiezingen 1974
Val regering Leburton
Economische crisis verlies van de communautaire partijen (winst voor CVP)
Vorming regering-Tindemans
VU werd voor het eerste betrokken bij de regeringsonderhandelingen
Binnen de partij was er een machtsstrijd tussen de topfiguren
Van der Elst vs Schiltz
1.5 HET EGMONTPACT
Parlementsverkiezingen 1977
VU status quo
Gemeenschapspact bereikt = Egmontpact tweeledige gewestvorming, handhaven van
taalwetgeving, aanzet tot het opruimen van de sociale gevolgen van de repressie
Dissidenties (te veel toegevingen moesten van Vlaamse kant komen ipv Franstalige)
- Vlaamse Volkspartij (VVP) door Lode Claes
- Vlaams-Nationale Partij (VNP) door Karel Dillen
= basis voor Vlaams blok 4 v’s (Vrijheid van meningsuiting, Vlaanderen,
Vreemdelingen, Veiligheid)
1.6 NA EGMONT
Parlementsverkiezingen 1978
Zware nederlaag voor VU
Concurrentie van Vlaams Blok
Interne discussies over participationisme
- Schiltz : volwaardige beleidspartij
- Gabriëls : herbronning, radicalisme
1979 : Vic Anciaux nieuwe voorzitter
Parlementsverkiezingen 1981
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marietourlousse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.11. You're not tied to anything after your purchase.