Summary
Samenvatting Inleiding Recht
- Course
- Institution
Samenvatting van inleiding recht uit het eerste blok van bedrijfskunde mer op avans. De gemarkeerde woorden zijn kernwoorden.
[Show more]
Seller
Follow
123Avans
Reviews received
Content preview
RechtHst 1 “Het recht”
Het doel van recht
Het recht is het geheel van regels dat de samenleving ordent. Het doel van het recht is het ordenen
van de samenleving, het voorkomen van conflicten en het geven van regels als er toch conflicten
ontstaan.
Verschillende soorten recht
Het recht kun je op verschillende manieren verdelen:
- Staatrecht geeft grondregels voor de organisatie van de staat. Het biedt een beschrijving
van de verschillende organen van de Staat, van hun onderlinge verhouding en van de
relatie tussen burger en overheid.
- Bestuursrecht houdt zich bezig met de overheid ‘in actie’. Heet geeft regels over de
bestuurstaak van de overheid (met bestuurstaak wordt de ordenende taak van de overheid
bedoelt). Het bestuursrecht geeft regels voor de uitoefening van de veelzijdige
bestuurstaak.
- Strafrecht het beschrijft verboden gedragingen waarop straf staat. Politie, Openbaar
Ministerie en de rechter spelen een belangrijke rol. De politie spoort strafbare feiten op en
de personen die van deze feiten worden verdacht. Het OM beslist op basis van het
opsporingsonderzoek of de verdachten zullen worden vervolgd. De zaak wordt dus voor de
rechter gelegd.
- Burgerlijk recht (civiel recht of privaatrecht) regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers
onderling. Dit kunnen relaties gebaseerd zijn op geld en relaties die niet gewaardeerd zijn
op geld.
Het burgerlijk recht heeft een aantal onderdelen. Enkele hiervan zijn:
- personen- & familierecht
- vermogensrecht; het erfrecht heeft hierin een specifieke plaats
- rechtspersonenrecht. Rechtspersonen zijn organisaties en bedrijven die zelfstandig aan het
rechtsverkeer deelnemen. Het vermogen van de rechtspersoon staat los van het vermogen
van de bestuurders van deze rechtspersoon. Een rechtspersoon heeft dus een eigen
vermogen, kan zelf schulden maken of winst boeken.
Publiekrecht en privaatrecht
We spreken van publiekrecht als de overheid een geheel eigen taak of positie in een bepaald
rechtsgebied heeft. Het staatsrecht, het bestuursrecht en het strafrecht behoren tot het
publiekrecht. In het burgerlijk recht (privaatrecht) heeft de overheid geen specifieke taak, want
daarin gaat het om rechtsverhoudingen tussen burgers onderling.
Binnen het publiekrecht heeft de overheid een specifieke rol. Ze is daar ‘hoedster van het algemeen
belang’. Om het algemeen belang goed te kunnne behartigen, beschikken organen van de overheid
binnen het publiekrecht over specifieke bevoegdheden waarmee ze de medewerking van burgers
en organisatie zo nodig af kunnen dwingen (bijv: de vrijheid van een verdachte zou kunnen worden
ontnomen zodat hij verhoort kan worden).
Binnen het publiekrecht kunnen burgers en organisatie te maken krijgen met overheidsoptreden
dat hun privébelangen schaadt. Typerend voor het publiekrecht is dat een overheidsorgaan op
basis van publiekrechtelijke bevoegdheden zijn wil toch door kan zetten, ondanks verzet van
burgers. De wetgever heeft die bevoegdheden verleend omdat alleen zo het belang van de
samenleving als geheel kan worden gediend.
Het publiekrecht bevat wetten die overheidsorganen in staat stellen de samenleving te ordenen. De
bevoegdheden uit die wetten kunnen diep ingrijpen in het leven van burgers en organisaties. Bij
iedere bevoegdheid die de overheid heeft, hoort een mogelijkheid voor de betrokken burgers en
bedrijven om zich bij een rechter te verzetten tegen de uitoefening van deze bevoegdheden.
Materieel recht en formeel recht
Het materieel recht beschrijft rechten en plichten van mensen en instellingen. Het formeel recht
wordt pas van belang als materiele rechten geschonden worden. het formeel recht geeft antwoord
op de vraag wat er kan worden gedaan tegen schending van een recht of plicht uit het materieel
recht.
, Er wordt onderscheidt gemaakt tussen materieel recht en formeel recht bij strafrecht, burgerlijk
recht en bestuursrecht.
Materiaal gaat dus over rechten en plichten. En formeel recht gaat over de handhaving van het
materieel recht.
Nationaal en internationaal recht
Nationaal recht zijn de regels die gelden op het grondgebied van dat land. Daarnaast heb je
internationaal recht. Dit zijn de rechtsrelaties tussen verschillende staten. Deze internationale
verdragen bevatten soms regels waarmee de burgers van de aangesloten lidstaten rechtstreeks te
maken hebben (bijv. de wetgeving van de EU).
Objectief en subjectief recht
De rechtsregels zoals we die o.a. in wetten en verdagen vinden, vormen samen het objectieve
recht. De rechten en bevoegdheden die mensen aan objectieve recht ontlenen, worden subjectieve
rechten genoemd.
Hst 2 “Rechtsbronnen”
Het internationale verdrag
De internationale verdragen waarbij ons land zich heeft aangesloten zijn rechtsbronnen. Zij maken
deel uit van ons nationale recht. En zijn al eeuwen oud. De laatste vijftig jaar ligt de nadruk op de
bescherming van de handel en op economische samenwerking. Vooral het recht van de EU moet in
dit verband worden genoemd. Richtlijnen en verordeningen van de EU bepalen voor een steeds
groter deel het nationale recht van de aangesloten landen.
De wet in formele zin
Een wet in formeel zin is een besluit afkomstig van regering en volksvertegenwoordiging samen,
dat volgens een vaste procedure tot stand is gekomen. Bij een wet in formele zin is de aandacht
gericht op de procedure en op de maker van de wet. Alleen wetten afkomstig van de ‘hoogste’
wetgever (regering en volksvertegenwoordiging samen) en tot stand gekomen volgens een in de
Grondwet vastgelegde procedure, zijn wetten in formele zin. In dit verband worden regering en
Staten-Generaal ‘de formele wetgever’ genoemd.
Wet in materiele zin
Een wet in materiële zin is de verzamelnaam voor alle algemeen verbindende
overheidsvoorschriften, ongeacht welk wetgevenoverheidsorgaan het voorschrift heeft gemaakt.
Het gaat erom voor wie de regel is bedoeld. Als de overheidsregel algemene werking heeft, of voor
een bepaalde groep mensen geldt, s het wet in materiële zin.
Overlapping
Beide wetsbegrippen overlappen elkaar gedeeltelijk. De meeste wetten in formele zin hebben
algemene werking en zijn ook wetten in materiële zin (bijv. Wetboek van Strafrecht, Opiumwet,
Burgerlijk Wetboek enz.)
Onder het materieel wetbegrip vallen veel meer overheidsregels dan wetten in formele zin. Want
iedere overheidsregel met algemene werking is een wet in materiële zin.
Er zijn ook een paar wetten in formele zin die geen algemene werking hebben. Dit zijn wetten in
formele zin die geen wet in materiële zin zijn. Het gaat om besluiten afkomstig van de formele
wetgever, tot stand gekomen volgens de vastgelegde procedure, gericht op een bepaald persoon of
op een bepaalde zaak.
Wet in formele zin schept kader
Over het algemeen scheppen wetten in formele zin het wettelijke kader, want onze belangrijkste
wetgever, regering en volksvertegenwoordiging samen, maakt de hoofdregels.
Uitwerking in lagere regels
De uitwerking van deze wetten wordt overgelaten aan de ‘lagere’ regelgevers en is dus te vinden in
wetten in materiële zin.
Jurisprudentie
Jurisprudentie is de verzameling van alle rechterlijke uitspraken die onze rechters in de loop van de
jaren hebben gedaan. Deze uitspraken geven op de eerste plaats een oplossing voor een gerezen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 123Avans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now