Summary
Samenvatting NLC
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van de geziene theorie
[Show more]
Seller
Follow
jannebruyneel
Content preview
Nederlandse literatuur en cultuurtot 1830
Inleiding
Wat?
Hoe zijn onze maatschappij en cultuur gegroeid?
Wat zijn de belangrijkste politieke, economische, sociale en culturele ontwikkelingen?
Invalshoek: literaire teksten
Gevolgen van de opkomst van de steden
1. Sociale gevolgen
BURGERS
Een 4de stand naast adel, geestelijkheid en boeren
REVOLUTIONAIR en bekritiseerd
Werken is de straf van God (“schande dat men er plezier uithaalt)
Ze produceren meer dan nodig: geldzucht en hoogmoed (maar er is altijd eten)
Speculeren met overschotten, profiteren van vraag en aanbod: marchanderen
met tijd
2. Economische gevolgen
Stedelingen leven van handel ontstaan KAPITALISME
3. Politieke gevolgen
Steden worden rijk en machtig grote ZELFSTANDIGHEID
4. Culturele gevolgen
Eigen stedelijke cultuur
Processies
Blijde inkomsten
Ommegangen (tocht door de stad)
Het wereldlijke toneel ontstaat
Kluchten/ sotterniën
= kluchten over lompe boeren en hun wellustige, bazige vrouwen.
Boodschap: zo hoort het niet!
1
Janne Bruyneel
,Nederlandse literatuur en cultuur
tot 1830
Heinric de von Veldeke
Veronderstelde voorkennis
Een pennenproef als begin, Hendrik van Veldeke, Onderwijs en artes
Een kleine geschiedenis van Nederland & Tristan moest tegen wil en dank
eens doorlezen
Heinric von Veldeke
Oudste met naam bekende dichter. Hij leefde in 2 de helft 12de eeuw (°Hasselt)
Hij schreef voor de hoogste adellijke en geestelijke kringen en was succesvol
Was waarschijnlijk zelf van half-adellijke afkomst
Kende als klerk de antieke literatuur en cultuur en dat was belangrijk voor de
verschriftelijking van Nederlandse literatuur
Breed en baanbrekend oeuvre
Klerken en het Latijn
Opleiding tot priester, maar niet gewijd
Kunnen lezen en schrijven in Latijn
Werken in kanselarij of ambtenarij
Werd gebruikt tot laat in de middeleeuwen (Taal van de Kerk)
Wie leerde lezen en schrijven, leerde dat in het Latijn
Artes liberales
Trivium
Grammatica
Retorica (leer overtuigen)
Dialectica (leer argumenteren)
Lectuur klassieke Latijnse auteurs
Quadrivium
Rekenkunde
Geometrie
Muziek
Astronomie
Veldekes oeuvre
1. Servaaslegende of Sente Servas (1170-1180)
Deel 1:
Leven van Sint-Servaas
= bisschop van Tongeren die stierf te Maastricht ca. 384
Deel 2
Wonderen na zijn dood
2
Janne Bruyneel
, Nederlandse literatuur en cultuur
tot 1830
Een vertaling/bewerking van een Latijns heiligenleven in opdracht van de mecenassen:
gravin Agnes van Loon en het kapittel van Servatiuskerk te Maastricht.
2. Eneasroman (ong. 1186)
Bewerking van de Oudfranse Roman d’Eneas (1154-1156), op zijn beurt een bewerking
van de Aeneis van Vergilius.
Veldeke kende dus ook Franse taal en de nieuwste Franse literatuur
Aeneis:
Latijns epos van Vergilius
Verhaal over Aeneas, Trojaan die uit Troje vlucht en Rome sticht.
Roman d’Eneas:
Roman: in het romaans (Frans)
Eerste (hoofse) roman omdat liefde sterk op de voorgrond treedt
Eneas en Lavinia:
Lavinia was de koningsdochter met wie Eneas in Latium in het huwelijk treedt.
Belichaamt goede en voorspoedige liefde.
Eneasroman van Veldeke:
Nóg meer aandacht voor liefde bron van alle deugden
Strijd, leed en drama naar de achtergrond
Waarschijnlijk gericht op het hof van de Duitse keizer Barbarossa
Hij vergelijkt het huwelijksfeest met de hofdag van Barbarossa te Mainz in 1184
Duitse keizers beschouwden zichzelf als erfgenamen van Romeinse keizers
3. 30 hoofse minneliederen
Originele liederen, iets totaal nieuws
Hoofse liefde is de thematiek
Verwoording stereotiep: bv Natureingang
= registrale kunst: met beperkte elementen steeds nieuwe dingen maken.
Veldekes hoofse liefde:
- Geïnspireerd op de fine amour van de trouvère & fin ‘amors van de troubadours:
Onderdanig aanbidden van een hooggeplaatste dame, vaak onbereikbaar (getrouwd)
- Verlangen is heel belangrijk, maar wordt niet vaak ingelost
- Hartstochtelijke liefde met intense vreugde en verdriet
- Liefde leidt naar zelfverdediging + vreugde
Intertekstualiteit:
- Verwijzing naar bestaande liederen d.m.v. herhalingen van variatie op rijmschema’s,
beeldspraak of thematiek.
- Elitaire kunst voor ingewijden die verwijzingen herkenden.
3
Janne Bruyneel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannebruyneel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83637 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now