In dit document staat de samenvatting biologie van Thema 3 uit het boek Biologie voor jou. Elk onderwerp is behandeld, alle begrippen staan dikgedrukt en gemarkeerd & er staan bij moeilijke onderwerpen plaatjes voor verduidelijking.
1. Fenotype en genotype
Fenotype en genotype
Fenotype: de waarneembare eigenschappen van een individu.
Genotype: de informatie voor alle erfelijke eigenschappen van een individu.
--> Bij de bevruchting komt erfelijke informatie van de vader en moeder samen.
Vanaf dat moment ligt het genotype vast.
Chromosomen
Bij de mens komen in het lichaam 23 paar chromosomen voor.
– 22 chromosomenparen -> 44 autosomen (chromosomen). De chromosomen
van zo’n paar zijn gelijk aan elkaar en heten daarom homologe chromosomen.
– 1 paar geslachtschromosomen (bepaling van geslacht).
Karyotype (chromosomenportret of karyogram) = rangschikking van
chromosomen in een cel.
Genen
Gen: een deel van een chromosoom dat de informatie bevat voor een of meer
erfelijke eigenschappen of een deel van een erfelijke eigenschap.
– Allel: variant van gen (bijv. voor haarkleur).
Nucleotiden: bouwstenen van DNA
- Een nucleotide bestaat uit een fosfaatgroep, desoxyribose & een stikstofbase.
- Elke keten bestaat uit vele duizenden aan elkaar gekoppelde nucleotide.
- In een DNA-molecuul komen 4 verschillende stikstofbasen voor: adenine (A),
thymine (T), cytosine (C) en guanine (G). Ze vormen vaste paren (basenparing).
Adenine is steeds met thymine verbonden, en cytosine steeds met guanine.
DNA-sequentie: specifieke volgorde van de stikstofbasen in een gen.
gen gen
, Genoom: alle DNA-moleculen in een cel.
Genen kunnen aan- en uitgezet worden.
– Genexpressie: aanzetten van genen. Hierdoor komen erfelijke eigenschappen
tot uiting.
– Inactivatie: het uitzetten van genen.
Invloed van milieufactoren en modificaties
Het fenotype wordt bepaald door het genotype en door milieufactoren (bijv.
licht, voeding, temperatuur, opvoeding).
Modificatie: verandering van het fenotype.
– De informatie in de chromosomen verandert niet en wordt niet doorgegeven
aan nakomelingen.
• Aangeboren afwijking: ontstaan van afwijking, aandoening of ziekte in de
baarmoeder.
• Erfelijke ziekte: genetisch doorgegeven ziekte (etc.) door ouders.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisdeback. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.63. You're not tied to anything after your purchase.