Les 1
DEEL 1: VERLICHTING
1. Inleiding
Verlichting: wereldwijd 19% van het totale elektrisch verbruik
EPB = EnergiePrestatie en Binnenklimaat
> Verlichting invloed op energieprestatie
> Elektriciteitsprijzen > stijgen sinds 2008
Welk licht
GEBRUIK DAGLICHT = prioriteit
- stuurt fysiologische en psychologische processen in het menselijk lichaam
> daglicht verandert doorheen de dag > invloed op hormonen
(wakker worden en gaan slapen aan de hand van koud en warm licht)
- productiviteit en gezondheid
- biologische klok gesynchroniseerd
- voorkomen ziektes en slaapstoornissen
Waar licht
Noord : vrij constant
Zuid, Oost, West : Fluctuerend (= veranderd vrij vaak)
Functie verlichting
- goed zien
- prettige beleving
- minimum schade
Wat is licht
Partikel-theorie (Newton) = licht zijn partikels die in een hoek van 90° reflecteren
(kunnen we niet waarnemen want zijn veel te klein en te snel (300 000 m/s)
Golf-theorie = experiment met 2 spleten waarbij wordt verwacht 2 strepen te zien door
partikels op blad, MAAR we zien verschillende vlekken
> licht // geen partikels > planten zich voort in een bepaalde golf
Fotonen = licht is een vorm van elektromagnetische straling die we in een wiskundig model
kunnen opstellen met verschillende golflengtes en frequenties.
WERKING:
Atoom krijgt E > e- geëxciteerd (e- komen in een hogere vaan te recht > meer E)
> uit evenwichtstoestand > die E wordt uitgestoten in vorm van een licht foton
vb. gasontladingslampen (TL lampen)
Verschillende lampen hebben bepaalde vermogen per golflengte
> PIEKEN IN ZICHTBAAR SPECTRUM > kleuren worden niet representatief weergegeven
,> Bij een constant spectrum zonder pieken > kleuren worden mooi weergegeven
2. Werking van het menselijk oog
In het oog gele vlek waar de meeste cellen zich bevinden > projecteren op gele vlek
- harde oogvlies (sclera)
= stevig wit en geeft bescherming
- cornea / hoornvlies
= doorzichtig licht valt binnen
- retina / netvlies
= staafjes, kegeltjes geven impulsen
- fovea centralis / centrale groef (gele vlek)
- blinde vlek / waar oogzenuw aansluit
Staafjes = Scotopisch zicht = geen kleuren zien, zwart wit contrasten weergeven
zeer gevoelig en maar 1 soort
Purkinje-effect
= verschijnsel waarbij de maximale lichtgevoeligheid bij lage verlichtingssterkte naar de
BLAUWE kant van het spectrum verschuift > VERSCHIL IN KLEURCONTRAST (donkerder)
,Ooggevoeligheidscurve (Wald en Crawford)
= combinatie van de gevoeligheid van staafjes en kegeltjes
= Vlambda-curve / Fotopische ooggevoeligheidscurve
(groen heel hoog)
vb oefening: Welke LED het meest helder
1 W, 450nm of 0,1 W, 570 nm of 10 W, 710 nm
- 1 x 0,038 = 0,038
- 0,1 x 0,952 = 0,095 > meest helder voor het menselijke oog
- 10 x 0,0021 = 0,021
, 3. Lichtgrootheden
Lichtstroom (lumen of lm) = hoeveel licht komt uit het armatuur (feller of zachter)
Intensiteit (candela of cd) = hoe wordt licht verdeeld (zichtbare vlek die verplaatst)
hoeveel licht in één richting
Verlichtingssterkte (Lux of lx) = hoeveel licht valt op een opp.
Luminantie (candela/m²) = maat voor de helderheid
Radiometrie
= optellen van de intensiteit/vermogens van het licht op elke golflengte van het spectrum
= stralingsgrootheid
= kunnen we meten maar zegt NIKS over wat we zien
Fotometrie
= optellen van de intensiteit/vermogens van het licht op elke golflengte NA vermenigvuldigen
met de ooggevoeligheid
= lichtgrootheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HeyHo123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.78. You're not tied to anything after your purchase.