Boek: Praktische economie 3 vwo
Bevat alle paragraven van Hoofdstuk 7 (Ruilen over tijd)
Paragraaf: 1,2,3,4,en 5
Het is een uitgebreide samenvatting (ook het rekengedeelte is samengevat)
- Geld besteden aan een opleiding, en daar krijg je na (4) jaar een hoger salaris voor terug.
- Pensioenpremie betalen, tijdens je werkende leven betaal je elke maand pensioenpremie en
als je dan later met pensioen gaat krijg je die betaalde premie in de vorm van een uitkering
terug.
- Sparen, sparen is het uitstellen van consumptie
Tijd heeft een prijs: De rente geeft de prijs van tijd aan, als de rente laag is, is de tijd goedkoop. Je
moet dan lang sparen voordat je tijd hebt ingeruild heb voor extra consumptie. Als de rente hoog is,
is de tijd duur. Je hoeft dan minder lang te sparen voor extra consumptie.
Als je geld gaat lenen betaal je daar ook rente over, je kunt sneller consumeren maar die tijd
verkorten kost geld (dat zijn de rentekosten van de lening).
Rente waar banken mee adverteren = nominale rente
Inflatie = stijgen van de prijs van producten
Reële rente = geeft verandering van spaargeld (bv. nominale rente 5% en inflatie 5% dan is reële rente 0)
Indexcijfer = verhoudingsgetal waarmee je een reeks getallen duidelijk kunt aangeven en getallen
eenvoudig kan vergelijken
Waarde jaar (x) : Waarde basisjaar x 100%
, Paragraaf 2: Ondernemingen in de tijd
Investeren levert in principe rendement op, maar het kan ook niet.
Innovatie (= vernieuwing) is een vorm van investeren, met behulp van de afdeling Research en
Development werken bedrijven aan innovaties.
Voorbeelden innovatie
- Bij een lage kostprijs kan een bedrijf extra klanten winnen en zo marktaandeel veroveren.
- Vernieuwd of nieuw product
Arbeid in NL is duur daarom zoeken NL’ers naar arbeidsbesparende innovaties (bv ticketautomaten)
Sommige innovaties zijn nodig om andere innovaties mogelijk te maken, dat noem je basisinnovaties
(bv. microchip)
Bedrijf moet ook rente betalen als ze geld lenen, maar ze willen dan alsnog rendement behalen.
Zo houdt het bedrijf na betalen v/d rentekosten nog rendement over die aan winst wordt
toegevoegd.
Zo ruilen bedrijven over tijd (ze investeren geld nu geld in nieuwe kapitaalgoederen die in toekomst
goed rendement moeten opleveren.
Paragraaf 3: Later is allang begonnen
2 premies die je betaald in je werkende leven
- AOW-premie = AOW-premie is geregeld op basis van omslagstelsel (= geld dat nodig is voor
uitkeringen word van werkenden overgeheveld naar uitkeringsgerechthedigen)
- Pensioenpremie aan het pensioenfonds, die krijg je als je met pensioen bent als 2 de uitkering
Pensioenstelsel is voorbeeld van kapitaaldekkingsstelsel, de werknemer bouwt bij het
pensioenfonds een kapitaal (spaarbedrag) op en na werkzame leven wordt kapitaal gebruikt voor
pensioenuitkering (de hoogte daarvan is afhankelijk van je loon en het aantal jaar dat je premie betaald hebt)
Andere manieren voor uitkering na werkende leven
- Zelf sparen (voordelen: geen kosten aan bank of verzekeringsmaatschappij en flexibiliteit)
- Lijfrenteverzekering = er wordt eenmalig of een aantal keer premie betaald. Op afgesproken
einddatum komt verzekering tot uitkering (kan tijdelijk bijvoorbeeld 10 jaar lang maandelijks maar ook
levenslang)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JesseVis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
