Sociologische verbeelding De samenleving bekijken door de ogen van vreemden is
niettemin een belangrijke, misschien wel de belangrijkste,
ontsteker van sociologische verbeelding. Je leert denken voorbij
alledaagse vanzelfsprekendheden.
De socioloog Mills omschreef sociologische verbeelding als de
capaciteit om verbanden te zien tussen het leven van individuen
en de historische en maatschappelijke context waarin ze leven.
De sociologische verbeelding laat toe om te begrijpen dat het
breder historisch kader directe gevolgen heeft voor het innerlijk
leven en de levensloop van een verscheidenheid van mensen.
Sociologie is subversief Een objectieve benadering van het menselijk samenleven toont
de mens van zijn minder fraaie kanten. Om deze reden is de
sociologie subversief: ze ontmaskert, ruimt vooroordelen op,
trapt heilige huisjes in en wijst vaak op pijnlijke situaties in onze
samenleving. Dit is subversief omdat de socioloog niet per se
gelooft in de ‘officiële’ voorstelling van zaken: hij gelooft alleen
wat onderzoek hem oplevert. Dit is de reden dat de sociologie
enkel kan gedijen in een democratische samenleving, de
‘subversieve’ houding wordt in traditionele maatschappijen niet
getolereerd.
Persoonlijke moeilijkheden De sociologische verbeelding maakt het onderscheid tussen
(troubles) ‘persoonlijke moeilijkheden’ en ‘algemene kwesties’.
Troubles doen zich voor in de persoonlijkheid van het individu en
hebben te maken met het ‘zelf’. Het is een privéaangelegenheid
en zowel de formulering als de oplossing ervan worden door het
individu beschouwd als iets wat enkel hemzelf en de persoonlijke
omgeving aangaat.
Algemene kwesties (public Maatschappelijke kwesties daarentegen hebben betrekking op
issues) zaken die de grenzen van de persoonlijke sfeer overstijgen. Een
issue is een algemene aangelegenheid. Hele groepen hebben het
gevoel dat iets wat ze belangrijk vinden, wordt bedreigd.
Sociologisch bewustzijn Het sociologisch bewustzijn ontstond doordat de maatschappij
de laatste drie eeuwen het voorwerp is van een radicale
(r)evolutie, die je enkel kan verklaren als je inzicht hebt in de
specifieke wetmatigheden en eigenschappen van het menselijk
samenleven.
Neolithische revolutie De overgang van een jachteconomie/verzameleconomie naar de
landbouw noemt men de neolithische revolutie. We kunnen de
overgang van de moderne mens naar de hoogontwikkelde
beschaving vergelijken met de overgang die de prehistorische
mens maakte tijdens de neolithische revolutie, door de invoering
van de landbouw en de staat.
The Great Transformation Begrip van Polanyi:
We leven in een tijdperk van massale sociale transformaties. Het
is niet eenvoudig de veranderingen in kaart te brengen en te
peilen naar de oorzaken ervan. Vaak brengt men de oorzaken
samen onder één noemer. Men spreekt dan van ‘The Great
Transformation’ of ook wel van ‘de twee grote revoluties’
(Franse revolutie en industriële revolutie).
, Franse revolutie Ruimere betekenis dan alleen maar de gebeurtenissen in
Frankrijk, staat symbool voor politieke modernisering en
democratisering in het algemeen. Met de Franse revolutie (1789)
werd voor het eerst de bestaande sociale orde verworpen in
naam van de nieuwe idealen: vrijheid, gelijkheid en
broederlijkheid. Het volk kwam aan de macht in Frankrijk.
Industriële revolutie Onder industriële revolutie verstaat men de toepassing op grote
schaal van technische innovaties, het beginnen aanwenden van
stoomkracht in de productie en het transport. Dit had gevolgen
op allerlei gebieden.
Begon in de late 18de eeuw in Groot-Brittannië en verspreidde
vanaf de 19de eeuw over heel West-Europa.
Sociale vraagstuk van de 19de Een gevolg van de industriële revolutie was dat in de plaats van
eeuw persoonlijk getinte verhoudingen, onpersoonlijke, soms vijandige
verhoudingen tussen fabriekseigenaars en arbeiders kwamen. Dit
leidde tot het zogenaamde ‘sociale vraagstuk’ van de 19de eeuw:
hoe konden sociale klassen samenleven in vrede en welvaart?
Modernisering Het belangrijkste kenmerk van de sociale veranderingen van de
laatste twee eeuwen (ten gevolge van industrialisering en
democratisering) is dat het samenleven doelbewust werd
georganiseerd, dit noemt men modernisering.
Sociologie Ruime definities: de wetenschap van het sociale handelen of de
wetenschap van de maatschappij
Nu: de meeste sociologen houden zich bezig met de
hedendaagse maatschappij en zijn geïnteresseerd in
modernisering: de sociologie helpt het samenleven te
organiseren.
Sociaal probleem Dikwijls ligt aan de basis van een sociologische vraagstelling een
sociaal probleem. Wat sociaal problematisch is, is sterk
onderhevig aan schommelingen en bovendien zijn de criteria die
bepalen dat iets een sociaal probleem is, niet zo vanzelfsprekend.
De meeste sociologen zijn het erover eens dat het gaat over een
sociaal probleem als er aan de volgende voorwaarden is voldaan:
er moet objectief iets schorten aan de samenleving, maar ook
subjectief moet het als problematisch ervaren worden, daarnaast
is dit altijd door bepaalde groepen zo ervaren en hoeft het niet
voor de andere groep ook zo te zijn, het zijn ook niet altijd door
de overheid problematisch gedefinieerde toestanden, en het is
belangrijk om te weten dat ook de socioloog het veld als
medespeler betreedt.
Comteaanse theorie van De sociologie was volgens Comte een overkoepelende
sociale verandering wetenschap die de andere wetenschappen hun plaats toewees.
Om dit te begrijpen moet je de wet der drie stadia en zijn
opvatting over sociale verandering als de doorbraak van de rede
voor ogen houden. Dat de rede uiteindelijk overal zou
zegevieren, en wel volgens de door Comte vooropgestelde
ontwikkelingslogica (3 stadia, 3 bestuursvormen en 3 consensus)
twijfelde Comte geen moment.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller martevdvelde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.30. You're not tied to anything after your purchase.