In dit document staan alle vragen te kennen voor het examen architectuurgeschiedenis van docente Krista De Jonge uit het boek 'De Westerse architectuur ' van Watkin. De antwoorden zijn uitgebreid om deze volledig te kunnen begrijpen.
OVERZICHTSVRAGEN WATKIN
1. WAT ZEGT WATKIN OVER DE “ROMEINSE” ASPECTEN VAN DE KAROLINGISCHE RENAISSANCE ?
De Karolingische en romaanse architectuur. (p.107-112)
Karolingische renaissance (8-9de eeuw)
Keizer Karel liet in zijn tijd één van de belangrijkste erfgoederen bouwen die tot de Karolingische bouwkunst behoort.
Namelijk de Paltskapel of Münsterkerk in Aken (790). In 800 ingewijd en opgedragen aan de Heilige Maagd. De
Westerse beschaving probeert prestaties van de oude Romeinen evenaren.
● KDG, kroonde zichzelf tot keizer in 800 (heilig Roomse rijk) van Franken en stichtte rechtstreeks de
Karolingische dynastie. Dit gebeurde in de Sint-Pieter.
→ provocatie jegens Byzantijnse keizers (erfgenamen van West-Romeinse rijk), maar was oke door zijn grote
expansie (duitsland, nl, be, zwitserland, Fr, Ital) ( viel 9de eeuw toch terug uiteen)
→ expansie invloed op ontstaan moderne, middeleeuwse europa.
● Leerde latijn voor officiële en religieuze situaties. Haalde geleerden naar hof om priesters en monniken op te
leiden over de ongekende kunsten als onderdeel van Romeinse renaissance en deze individuen zouden een
sleutelpositie hebben in nieuw bestuursapparaat. (bewaring latijnse teksten
● Ontwikkeling nieuw lettertype: de karolingische minuskel
● Paltzkapel of Münsterkerk in Aken 790 door KDG en ontworpen door Odo Van Metz (gewijd aan Heilige
Maagd, paleis ervan verdwenen). Met bedoeling ouder Keizerlijke rome te doen herleven. Naam: Lateraan
naar naam op Monte Celio in Rome dat volgens geschiedenis door Constantijn aan katholieke kerk was
geschonken. Paltzkapel en Lateraan bezaten analoge schatten: het bronzen ruiterstandbeeld in voorhof dat
theodorik voorstelt wss gemaakt naar voorbeeld vanuit capitool Rome (Marcus Aurelius), stond eerder in
lateraan want men dacht dat het Constantijn was. De bronzen wolvin (kopie beeld Capitool) dat toen ook eerst
in Lateraan bevond.
➔ Rangschikking paleisgebouwen (troonzaal/ Sala regalis met apsis als tegenwicht voor kapel aan
andere zijde) doet denken aan begin 4de eeuwse basilica of Aula Palatina in Trier.
➔ Opbouw:
→ door zuilen omgeven voorhof (soortgelijke wijze als hoe de tempel romeins forum domineerde)
→ In westwerk kapel bevond zich tribune troon keizer
→ 16 zijdige kapel en 8 hoekig centraal gewelf, lijkt ontlening van S. Vitale in Ravenna en ook wel
vergeleken met achthoekige Chrysotriklinion (staatszaal rondhelige paleis Constantinopel 570)
➔ verschillen met S. Vitale Ravenna: gebogen zuilnissen weggelaten, zuilen beneden vervangen door
zware pijlers.
➔ Byzantijnse techniek: lichtere constructies, dunne bakstenen, holle aardewerk potten voor gewelving.
Oude romeinse ruïnes afgebroken voor muren en gewelven, kostbare bouwelementen zoals marmer
uit Italië zelf en ook Ravenna.
● Poortgebouw Lorsch:
Vrijstaande toegangspoort die men herinnert aan de Romeinse Triomfboog van een forum, meer specifiek de
triomfboog gewijd aan Constantijn naar aanleiding van zijn overwinning op de Heidenen.
➔ Opbouw:
→ toegangspoort met drie bogen, halfzuilen en gecanneleerde pilasters met klassieke kapitelen en
basissen. Een polychrome (gebruik van veel kleuren) achterwand met roodbruine en crèmekleurige
bakstenen. Dit metselwerk volgens het Romeins metselwerk, het ruitverband (opus reticulatum).
● Abdijkerk Fulda, na 790 herbouwd naar voorbeeld St. Riquier en die van de Sint-Pieter.
➔ Opbouw:
→ Eerste kerk door Sturmi in 751, leerling Bonafatius
→ tweede kerk ter vervanging eerst door abt Baugulf en voltooid door Eigil en Ratger, die in 819 de
kerk inwijden en relieken van de heilige Bonifatius plaatsten: enorm transept en apsis aan westzijde
➔ Westelijk transept volgens die van de Sint-Pieter.
1
, 2. WELKE ROL KENT WATKIN TOE AAN DE KATHEDRAAL VAN DURHAM IN DE ONTWIKKELING VAN DE
EUROPESE ARCHITECTUUR ?
Hoofdstukken: Karolingische en Romaanse architectuur. (pagina 130)
Kathedraal van Durham (vanaf 1093 - 11de eeuw)
Kathedraal van Durham = kapittelkerk (monniken in kloosterkerk, die tegelijkertijd kathedraal is)
Rol ontwikkeling Europese architectuur: stenen kruisribgewelf!
● zorgde voor ononderbroken stenen interieur (daarvoor duidelijke scheiding tussen muren schip en houten
plafonds).Bijvoorbeeld: lichtbeuk valt grotendeels samen met gewelf (daarvoor aparte laag).
● één van de eerste met volledige overspanning stenen graatgewelven
● schip: voor het eerst spitsbogen ( horizontale druk effectiever opvangen)
● constructie stenen gewelven: ribben en panelen. (bouwexperiment)
antwoord in volzinnen:
De kathedraal van Durham gebruikte als één van de eersten een stenen kruisribgewelf, dit zorgde voor een
ononderbroken stenen interieur. Een voorbeeld van een wijze waarop de kerk tot een visueel geheel werd gemaakt is
de lichtbeuk die deels samenvalt met het gewelf. Het gebruik van stenen kruisribgewelven zou in de Europese Gotiek
tot een hoogtepunt komen. De stenen gewelven werden ook op een opmerkelijk manier geconstrueerd via ribben en
panelen, dit was een soort bouwkundig experiment. Verder werd er voor het eerst gebruik gemaakt van spitsbogen,
deze vangen horizontale druk effectiever op.
3. DE FLORENTIJNEN INTERPRETEERDEN HUN BAPTISTERIUM IN DE 16DE EEUW ALS EEN ANTIEKE
TEMPEL. ZE HADDEN NIET HELEMAAL ONGELIJK. BESPREEK. +
Hoofdstuk: Karolingische en romaans (p. 146-147, p. 196)
Het Baptisterium is één van de belangrijkste monumenten van de Florentijnse architectuur, die dateert uit de
5e eeuw. De achthoekige vorm kan gelinkt worden met het basistype van de christelijke architectuur en
romeinse mausolea. Het baptisterium van Florence is een mooi voorbeeld van de typische Florentijnse reactie
op de ornamenten van de klassieke romeinse en Byzantijnse architectuur. Dit valt te merken aan de dunne
marmeren en natuurstenen platen die zowel binnen als buiten in verschillende patronen werden aangebracht.
Hierdoor dacht men zelf dat dit baptisterium een verbouwde romeinse tempel was. Het baptisterium van
Florence wordt ook gerekend onder de stijl de Toscaanse ‘proto-renaissance’. Een stijl die vooruitliep op de
wederopleving van het classicisme (15e eeuw).
Door de verschillende verwijzingen naar antieke architectuur kan het Florentijnse Baptisterium zeker gezien
worden als een antieke tempel.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fmkdwl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.02. You're not tied to anything after your purchase.
