Dit is een samenvatting van het vak filosofische vaardigheden. Deze samenvatting is gemaakt in de app 'Notion'. Wanneer je liever de link hebt naar de originele Notion-page, zodat je gebruik kan maken van de 'toggle-functie' en je jezelf op die manier kan ondervragen, laat me dan iets weten!
e-ma...
Reductie = herleiding tot fundament: van veelheid naar eenheid
Thales: reduceert de zintuigelijke werkelijkheid tot water
→ om de werkelijkheid te verklaren vanuit de natuur!!
Je wil iets fundamenteel ondeelbaar hebben
Reductie zet aan tot zoeken naar fundamenteler verklaringsniveau >
verwondering leidt tot reductie
Herleiden naar radicale vorm
Fysicalisme
Filosofische vaardigheden 1
, Reductie & Emergentie
Emergentie is het verschijnen van iets op een hoger niveau dat er
voorheen niet was
Reductie & demystificatie
Is er nog plaats voor een mysterie?
Als je blijft reduceren ga je ook demystificatie krijgen, laat ons ook
mystiek houden, niet alles diep verklaren
Reductie & Abstractie
Afstand nemen: wat hebben de elementen nu gemeenschappelijk
In de werkelijkheid het gedeelte & differentiërende te
onderscheiden, oftewel datgene wat unificeert & verbindt van
wat ‘particulariseert’ en ontbindt
Abstraheren: daarvoor neem je afstand van het
onderzoeksobject
Dan kom je in zone ‘objectiviteit’ maar bestaat dat wel?
Hedendaagse voorbeelden reductie
Mensen tot genen herleiden
Herleiden tot statistiek
Etymologie: reducren van een woord tot de samenstellende delen om
betekenis te vinden
Waarom?
De werkelijkheid verklaren vanuit de natuur > vanuit de drang om de
wereld te verklaren
Reductie naar een archè: datgene wat in alles, overal, onveranderlijk &
altijd aanwezig is
Alle natuurfilosofen hebben arché: basisprincipe
Voorbeelden reductie
Herakleitos: vuur
Pythagoras: het getal 1 (het ene)
Parmenides & Zeno van Elea: het ene, het ondeelbare universum
Filosofische vaardigheden 2
, Anaximenès van Milete: lucht (pneuma)
Anaxagoras: homoiomerieën (kwalitatief verschillende deeltjes)
Betekenis voor de filosofie
Reductie betreft de onderliggende drang van de filosoof of de wereld te
verklaren
De filosoof is verwonderd over de wereld & zoekt naar het fundament
In de filosofische praktijk vandaag
Beschouw het fenomeen/ vraagstuk
Zijn er diverse elementen aanwezig? Kan je opdelen? Zijn er
verschillende standpunten?
Wat hebben der diverse elementen gemeen?
Vb.: euthanasie, abortus: hebben te maken met autonomie, vrijheid
Er achterkomen over wat het gaat
Wat kan je in verband brengen met het onderwerp? Wat weet je al?
Abstraheer: neem afstand
Reduceer: wat is onderliggend?
2. Het principe van voldoende reden
Filosoof: Anaximander
Betekenis: alles heeft een reden, zonder reden gebeurt er niets
Aarde beweegt niet omdat alle richtingen gelijk zijn en zij daar dus
geen voldoende reden voor heeft
Archè voor Anaximander
Het apeiron
Toepassing op de wereld van het principe impliceert dat de
werkelijkheid een reden van bestaan moet hebben
Archè is onkenbaar, dus onbepaaalbaar: vandaar dat hij de
onbepaaldbare archè ‘onbepaalbaar’ noemt
Binnen een denken worden eigen principes consequent
toegepast (zie onderscheid principe & wet)
Filosofische vaardigheden 3
, Onderscheid tussen principe & wet
Een (filosofisch) principe
Een veronderstelling, onbewijsbaar
Je neemt een principe aan of je neemt het niet aan
Voor de aanname van een principe heb je een voldoende reden!
Een (filosofische) wet
Basisstelling
Bewijsbaar
Onderscheid tussen reden & oorzaak
Reden
Dat wat leidt tot een handeling
Keuzemogelijkheid
Een entiteit heeft de vrije keuze
Vb.: je hebt een reden om een cadeautje mee te nemen
Oorzaak
Dat wat leidt tot een effect
een entiteit heeft geen keuzemogelijkheid
deterministisch
Causaliteit
Problematiek van de vrije wil
Vb.: criminologische problematiek, heeft een misdaad een reden of
een oorzaak?
De filosofische keuze als criminoloog (reden of oorzaak?) bepaalt de
verklaring van een fenomeen, keuze maken met welke blik je het
probleem gaat bekijken
Constructivistische blik: De maatschappij contrueert criminaliteit
door strafrechtsregels op te stellen en af te dwingen en in het
openbaar te verklaren dat bepaalde personen door hun gedrag
deze regels hebben doorbroken
Filosofische vaardigheden 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller antje3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.33. You're not tied to anything after your purchase.
